فرصتی برای همبستگی ملی که از دست رفت
جشن سده در غیاب گردشگران
ممنوعیت حضور گردشگران و ایرانیان در جشن سده موجب محدود شدن فرصتی برای همبستگی ملی و تقویت ارتباطات اجتماعی میان اقشار مختلف مردم ایران شده است
اخبار سبز کشاورزی؛ جشن سده امسال نیز بهصورت محدود برگزار میشود. برخلاف وعدههای قبلی، حضور گردشگران برای شرکت در این جشن کهن، امسال نیز ممنوع اعلام شده است.
جشن سده نهتنها یک آیین مذهبی، بلکه یک جشن ملی با پیشینهای چندهزارساله است که همه ایرانیان باید در آن شریک باشند، نه تنها زرتشتیان.
این محدودیتها نهتنها گردشگران، بلکه تمامی ایرانیان را از تجربه یک جشن ملی بزرگ محروم میکند. ممنوعیت حضور گردشگران در جشن سده، یک ناامیدی بزرگ بهشمار میرود که واقعاً نمیتوان دریافت چه منطقی پشت آن وجود دارد؟
جشن سده نهتنها یک جشن ملی است، بلکه فرصتی برای اتحاد و همدلی مردم از اقشار مختلف جامعه فراهم میآورد. این جشن که بازتابی از تاریخ و فرهنگ ایرانی است، میتواند به تقویت روحیه ملی و تقویت ارتباطات اجتماعی کمک کند.
چرا جشن سده باید به یک مراسم عمومی تبدیل شود؟
اما پرسش مهم این است که چرا جشن سده، که جزو میراث فرهنگی ایران بهشمار میرود، از یک رویداد عمومی و ملی به یک مراسم محدود با حضور گروههای خاص تبدیل شده است؟ چرا نباید جشن سده را بهعنوان یک نماد از هویت فرهنگی ایران، در کنار احترام به حساسیتهای اجتماعی و فرهنگی، بهشکلی همهگیرتر و با مشارکت عموم برگزار کرد؟
جشن سده هرسال دهم بهمنماه برگزار میشود. پس از گذشت دو سال از ثبت جهانی این جشن در یونسکو، هنوز هم در برخی مناطق ایران، بهویژه در تهران، کرمان، یزد و خراسان جشن تنها با حضور زرتشتیان و بهطور محدود برگزار میشود.
این درحالیاست که بسیاری از مردم و اهالی فرهنگ معتقدند این جشن باستانی باید بهطور گستردهتری و بدون در نظر گرفتن مذهب، در سطح ملی برگزار شود تا هویت فرهنگی ایران را تقویت کند.
جشن سده یکی از کهنترین و پرمعناترین جشنهای ایرانی است که با ریشههایی عمیق در تاریخ و فرهنگ ایران، همواره نمادی از پیروزی نور بر تاریکی و آغاز زندگی دوباره بوده است.
آیینی که نهتنها فرصتی برای گردهمایی و شادی مردم بهشمار میرود، بلکه چندین پیغام فرهنگی و اجتماعی نیز در دل خود دارد؛ ترویج مفاهیم همبستگی، احترام به گذشته و پیوند با طبیعت.
اگرچه در برخی مناطق برگزاری این جشن با چالشهایی مواجه است، اما هنوز هم مردم ایران در گوشهوکنار کشور، این جشن را با احترام و شور و شوق فراوان برگزار میکنند و از آن بهعنوان فرصتی برای تقویت هویت ملی و اتحاد اجتماعی خود بهره میبرند.
در دنیای امروز که بسیاری از آیینها و رسوم قدیمی تحتتأثیر تغییرات اجتماعی و فرهنگی قرار گرفتهاند، پاسداری از جشن سده و معرفی آن به نسلهای جدید از اهمیت ویژهای برخوردار است. اینجاست که دستگاههای مختلف فرهنگی و رسانهها باید نقش پررنگی ایفا کنند تا این جشن را بهعنوان یک میراث ارزشمند فرهنگی زنده نگه دارند.
دستگاههای فرهنگی کشور، بهویژه وزارت میراثفرهنگی، وزارت ارشاد، صداوسیما، سازمانهای مردمنهاد، انجمنهای فرهنگی و هنری، شهرداریها، سازمانهای محلی و … باید برای برگزاری این جشنها بهصورت ملی تلاش کنند. پاسداری از این جشن و برگزاری آن بهصورت ملی موجب تقویت ارتباط نسلهای مختلف با تاریخ و فرهنگ سرزمینشان و حفظ هویت ملی میشود، همان تأثیری که سالها این جشن در میان اقوام و اقشار مختلف مردم ایران داشته است؛ یعنی ترویج همبستگی و اتحاد اجتماعی ایرانیان.
در دنیای مدرن که دچار چالشهای متعدد اجتماعی و سیاسی است، برگزاری چنین جشنهایی میتواند فرصتی برای ایجاد پیوندهای انسانی و اجتماعی فراهم کند. رسانهها و دستگاههای فرهنگی باید این نکته را مورد توجه قرار دهند و جشن سده را بهعنوان نمادی از اتحاد مردم ایران در برابر مشکلات و چالشهای پیش رو معرفی کنند.
مسئلهای که نباید از آن غافل شد، تأثیر عمیق جشنهای ملی در ایجاد شادی و نشاط و اتحاد میان مردم ایران است.
آیینهایی چون نوروز، مهرگان، شب یلدا، تیرگان، اسفندارمذگان، زامیادگان، هرمزد، کیشگان، فریدون، جشن سبزه و سده، نهتنها فرصتهایی برای شادمانی و سرور بهشمار میروند، بلکه بهعنوان پلهایی برای نزدیکی و همدلی میان اقشار مختلف جامعه عمل میکنند.
این جشنها، بهویژه زمانی که مردم از اقوام و فرهنگهای گوناگون گرد هم میآیند، به تقویت پیوندهای اجتماعی و احساس همبستگی میان آنها میانجامند. ازاینرو، اهمیت این جشنها فراتر از لحظاتی برای تفریح است؛ آنها بهعنوان ابزارهایی برای تقویت هویت ملی و تقویت تعاملات مثبت اجتماعی شناخته میشوند. در دنیای امروز، که فشارهای روزمره و دغدغههای فردی بسیاری از ما را درگیر کرده است، چنین آیینهایی میتوانند بهعنوان یادآور ارزشهای مشترک و اتحاد اجتماعی عمل کنند و انسجام و همبستگی ملی را به اوج برسانند.
توصیه میشود نهادهای فرهنگی، اجتماعی و گردشگری کشور با همکاری و همافزایی بیشتر، زمینهای فراهم کنند که جشنهای ملی ایران همچنان در سطح گسترده و با مشارکت همه مردم برگزار شود. این جشنها باید فراتر از مرزهای مذهبی و قومی دیده شوند و بهعنوان میراث مشترک فرهنگی برای همه ایرانیان تلقی شوند.
مسئولان باید با استفاده از رسانهها، سیاستهای مناسب و برنامهریزی دقیق، این جشنها را بهعنوان یکی از ابزارهای مهم در تقویت انسجام ملی و معرفی فرهنگ ایرانی به دنیا معرفی کنند و آنها را از حاشیهسازی و محدودیتهای بیمورد نجات دهند. برگزاری این جشنها بهصورت عمومی و با مشارکت تمام اقشار جامعه، نهتنها هویت ملی ایرانیان را تقویت میکند بلکه در مقابله با فرهنگهای بیگانه نیز مؤثر خواهد بود./ پیام ما