انتصاب‌های سیاسی کار دست وزیر می‌دهد!

اخبار سبز کشاورزی؛ اختلاط سیاست با تخصص در انتصاب‌های وزارت جهاد کشاورزی می‌تواند مضرات و پیامدهای منفی متعددی داشته باشد که به‌طور خلاصه به شرح زیر است:

1-کاهش بهره‌وری و کارآیی:

انتصاب افراد غیرمتخصص: وقتی ملاک‌های سیاسی بر شایستگی‌های فنی و تخصصی غلبه می‌کنند، احتمال انتصاب افرادی که دانش و تجربه کافی در زمینه کشاورزی ندارند، افزایش می‌یابد. این امر منجر به تصمیم‌گیری‌های نادرست، اجرای ناصحیح برنامه‌ها و در نتیجه کاهش بهره‌وری و کارایی در بخش کشاورزی می‌شود. همچنین افراد متخصص و شایسته که به دلیل نداشتن وابستگی‌های سیاسی از مناصب مدیریتی کنار گذاشته می‌شوند، ظرفیت و توانمندی‌هایشان نادیده گرفته شده و از آنها در جایگاه‌های مناسب استفاده نمی‌شود.

2- تضعیف نهادهای تخصصی:

وقتی تصمیمات براساس ملاحظات سیاسی گرفته می‌شوند و نظرات کارشناسان نادیده گرفته می‌شود، اعتبار و جایگاه نهادهای تخصصی و کارشناسان در وزارتخانه تضعیف می‌شود. لازم است یادآوری گردد متخصصان و کارشناسان با مشاهده این وضعیت، انگیزه خود را از دست می‌دهند و ممکن است به‌دنبال فرصت‌های شغلی در سایر بخش‌ها یا حتی خارج از کشور باشند.

3-افزایش فساد و رانت:

انتصاب افراد غیرمتخصص و وابسته به جریان‌های سیاسی، زمینه را برای سوءاستفاده‌های مالی و اداری، رانت و فساد فراهم می‌کند و وقتی ملاک‌های انتصاب شفاف و مبتنی‌بر شایستگی نباشند، احتمال اعمال نفوذ و تصمیم‌گیری‌های غیرشفاف افزایش می‌یابد.

4-آسیب به توسعه پایدار کشاورزی:

تصمیمات سیاسی معمولاً کوتاه‌مدت و با هدف کسب رضایت گروه‌های خاص هستند و به مسائل بلندمدت و توسعه پایدار کشاورزی توجه کافی نمی‌شود.

پروژه‌های کشاورزی باید براساس مطالعات علمی و کارشناسی دقیق انجام شوند؛ اما وقتی ملاحظات سیاسی در اولویت قرار می‌گیرند، ممکن است پروژه‌هایی اجرا شوند که هیچ توجیه فنی و اقتصادی ندارند و منجر به هدررفت منابع می‌شوند.

5-بی‌اعتمادی کشاورزان و جامعه:

وقتی کشاورزان و جامعه شاهد انتصاب افراد غیرمتخصص و تصمیمات سیاسی در وزارت جهاد کشاورزی باشند، اعتمادشان به سیاست‌های این وزارتخانه و دولت کاهش می‌یابد.

بی‌اعتمادی مردم منجر به عدم مشارکت آنها در برنامه‌ها و پروژه‌های توسعه کشاورزی می‌شود و این امر اجرای این برنامه‌ها را با مشکل مواجه می‌کند.

نمونه‌هایی از اختلاط سیاست با تخصص در انتصاب‌ها

انتصاب افرادی که صرفاً به‌دلیل وابستگی به یک حزب یا جناح سیاسی، بدون داشتن تخصص کافی، در مناصب کلیدی قرار می‌گیرند.

تغییر مکرر مدیران و کارشناسان ارشد وزارتخانه با تغییر دولت‌ها یا وزرا، بدون توجه به سوابق و تجربیات آنها.

اولویت دادن به پروژه‌هایی که جنبه تبلیغاتی دارند، به جای پروژه‌هایی که واقعاً نیاز بخش کشاورزی هستند.

برای جلوگیری از این مضرات، لازم است که در انتصاب‌های وزارت جهاد کشاورزی، شایستگی‌های فنی و تخصصی، تعهد و تجربه افراد، بر ملاحظات سیاسی ارجحیت داشته باشد و سازوکارهای شفاف و عادلانه‌ای برای انتخاب مدیران و کارشناسان در نظر گرفته شود.

همچنین، باید از ظرفیت نهادهای تخصصی و کارشناسان در تصمیم‌گیری‌ها و اجرای برنامه‌ها به نحو احسن استفاده شود.

نویسنده: کمال محمدی