مدیریت بحران کشاورزی ایران: چرا به مدیران ملی، متخصص و کارنامه‌دار نیاز داریم؟
مدیریت بحران کشاورزی ایران نیازمند مدیران ملی و متخصص است عملکرد ۱۰ ماهه وزیر فعلی، چالش‌های جدی امنیت غذایی، گرانی و واردات بی‌رویه را به همراه داشته
مدیریت بحران کشاورزی ایران نیازمند مدیران ملی، متخصص و کارنامه‌دار است. عملکرد ۱۰ ماهه وزیر فعلی، چالش‌های جدی امنیت غذایی، گرانی و واردات بی‌رویه را به همراه داشته. آیا زمان ارزیابی دقیق و انتصاب شایستگان فرا نرسیده است؟
اخبار سبز کشاورزی؛ بخش کشاورزی با بیش از چهار میلیون بهره‌بردار، نقشی حیاتی در تامین امنیت غذایی، اشتغال روستایی، پایداری منابع طبیعی و توسعه ملی ایفا می‌کند. اما این بخش استراتژیک در ایران با چالش‌های بی‌شماری دست و پنجه نرم می‌کند؛ از بحران آب و تغییرات اقلیمی گرفته تا نوسانات شدید بازار، رانت و تضعیف بهره‌وری در زنجیره تولید تا مصرف.
در چنین شرایطی، انتخاب و انتصاب مدیران عالی این بخش باید بر پایه شایستگی، تجربه تخصصی و کارنامه موفق در مدیریت کلان اجرایی و سطح ملی صورت گیرد. سوال اینجاست: آیا وزیر فعلی جهاد کشاورزی بر اساس این استانداردها انتخاب شده است؟ و چرا این انتخاب، نگرانی‌های جدی را در میان فعالان، کارشناسان و نخبگان کشاورزی برانگیخته است؟
۱۰ ماه وزارت بدون برنامه‌ریزی زیربنایی: نقد و بررسی عملکرد
بررسی سوابق وزیر فعلی جهاد کشاورزی، ابهامات و نگرانی‌های جدی را در پی دارد. کارشناسان معتقدند که دامنه تجربیات اجرایی ایشان عمدتاً محدود به سطح منطقه یا شهرستان بوده و در همان محدوده نیز اثری از تحول یا مدیریت اثربخش دیده نمی‌شود.
او فاقد سابقه مدیریت اجرایی کلان در سطح استان یا کشور در حوزه کشاورزی است و رزومه‌ای از درک نظام‌مند چالش‌های کلان کشاورزی، همچون تنظیم بازار، اصلاح الگوی کشت، افزایش بهره‌وری منابع آب و خاک، یا حمایت ساختاری از معیشت کشاورزان توسط وی ارائه نشده است.
وعده‌های بی‌سرانجام و آمار نگران‌کننده: تبعات مدیریت ناکارآمد
متاسفانه، هیچ برنامه مدون و قابل ارزیابی از سوی وزیر برای عبور از بحران‌های فعلی مطرح نشده است. تنها برنامه ارائه شده به مجلس، کپی ناقصی از برنامه هفتم و بخشی از برنامه امنیت غذایی دوران پیشین بوده است.
وعده‌هایی مانند مسلوب‌الاختیار کردن بیش از ۵۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز، انجام سالانه ۵۰۰ هزار هکتار کشت فراسرزمینی یا احداث سالانه ۲۰ هزار هکتار باغ جدید زیتون، پس از ۱۰ ماه هنوز به آمار جدی و مستند از عملکرد تبدیل نشده‌اند. حتی مجلس نیز هنگام بررسی برنامه وی، در مقام پرسش برنیامد که آیا وزیر پیشنهادی توان اجرای ۱۰ درصد این تعهدات را دارد؟
تأثیر مستقیم بر سفره مردم: گرانی و واردات بی‌رویه
نتیجه عملکرد نزدیک به یک ساله این وزارتخانه، به وضوح در سفره مردم قابل مشاهده است: افزایش قیمت گوشت سفید و قرمز، واردات بی‌رویه برنج، گندم و گوشت قرمز، و در عین حال، سرکوب تولیدات داخلی که به خاک سیاه نشستن پیازکاران، سیب‌زمینی‌کاران، گوجه‌کاران و دامداران را در پی داشته است.
امنیت غذایی در خطر: درخواست از دولت و مجلس
از منظر رسانه‌های تخصصی، چنین انتخابی در شرایط بحرانی فعلی، نه تنها به ترمیم آسیب‌های ساختاری موجود کمک نخواهد کرد، بلکه می‌تواند موجب تشدید سردرگمی مدیریتی، افزایش فاصله دولت با بدنه تولیدکننده و کاهش اعتماد عمومی در این حوزه راهبردی و آسیب جدی به امنیت غذایی کشور شود.
لذا، با تاکید بر اصل شایسته‌سالاری و ضرورت بهره‌مندی از مدیران توانمند و مجرب در راس وزارتخانه‌های حساس، اعلام می‌شود:
- کشاورزی کشور، دیگر مجال آزمون و خطاهای سیاسی یا منطقه‌گرایانه را ندارد.
- تخصص، تجربه موفق، عمل‌گرا بودن و نگاه جامع به مسائل کشور باید شرط اصلی انتصاب وزیر جهادی کشاورزی باشد.
- از دولت و مجلس شورای اسلامی انتظار می‌رود به خواست متخصصان و دغدغه‌مندان کشاورزی توجه کرده و حال پس از سه فصل و نزدیک به ۱۰ ماه، نسبت به ارزیابی دقیق این انتصاب اقدام نمایند.
- در صورت تداوم روند انتصابات غیرکارشناسی، مسئولیت تبعات احتمالی در حوزه امنیت غذایی، مهاجرت روستایی، بی‌ثباتی بازار و نابودی منابع پایه، مستقیماً متوجه تصمیم‌گیران خواهد بود.
متخصصین و مدیران بدنه بخش کشاورزی بر این باورند که بازگشت به اصول شفاف، تخصص‌گرایانه و پاسخ‌گو در مدیریت بخش کشاورزی، نه تنها نشانه احترام به تولیدکنندگان زحمت‌کش این عرصه، بلکه گامی اساسی در مسیر آینده‌ای پایدار برای کشور است.
