عراق می‌تواند بخشی از زنجیره ارزش منطقه‌ای ایران باشد

همایش فرصت‌های صادراتی به عراق با رویکرد شتاب‌دهی صادراتی، صبح امروز دوشنبه در محل مرکز همایش‌های شهید مطهری دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.

اخبار سبز کشاورزی؛ در این همایش که با حضور علی آقا محمدی، رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری، دکتر ابراهیم شیخ، معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت، و فاطمه محمدبیگی، نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجلس شورای اسلامی همراه بود، دکتر آقامحمدی که به‌عنوان رئیس گروه دوستی ایران و عراق در این همایش حضور داشت، با تشریح رویکردها و چالش‌های پیش روی توسعه صادرات و همکاری‌های اقتصادی با عراق، پیرامون راهکارهای بهبود این همکاری‌ها سخن گفت.

وی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه مقام معظم رهبری بر توسعه صادرات غیرنفتی تأکید داشته‌اند و در این توصیه به‌طور ویژه بر گسترش صادرات غیرنفتی به کشورهای همسایه تأکید شده است، گفت: می‌توان برای عراق، منطقه ویژه مشترک اقتصادی ایران و عراق تعریف کرد و در تولید کالاها از ظرفیت‌های اقتصاد عراق نیز بهره گرفت.

او تولید رقابت‌پذیر و مبتنی بر نیازهای بازار عراق را مورد تأکید قرار داد و گفت: در غیر این صورت امکان تداوم حضور در بازار وجود ندارد؛ به همین دلیل باید در فرایند تولید کالاها تجدیدنظر و اصلاح صورت گیرد تا صادرات، دوام و پایداری داشته باشد. وی افزود: کالاهای تولیدی باید هم روزآمد باشند و هم در دوره‌های مختلف به‌روزرسانی شوند تا تداوم صادراتی حاصل شود.

وی بر اتحاد میان سیاست‌گذار، تولیدکننده و سرمایه‌گذار و لزوم هماهنگی سیاست‌های صادراتی تأکید کرد و گفت: در فرایند تولید، استانداردهای خاص عراق که با سایر کشورها متفاوت است باید به‌صورت جدی مورد توجه قرار گیرد. همچنین سرمایه‌گذاری باید به سمت سرمایه‌گذاری‌های هدفمند و صادرات‌محور سوق داده شود، چرا که صادرات سنتی و سرمایه‌گذاری‌های غیرهدفمند دیگر کارآمد و مورد توجه نیست.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، با بیان اینکه ساختارهای صادراتی باید متناسب با اهداف صادراتی طراحی شوند، بر ایجاد دروازه‌ها و مرزهای مشترک تأکید کرد و گفت: در این صورت، اگر عملیات توزین در طرف ایرانی انجام شود، در طرف مقابل نیازی به تکرار آن نخواهد بود و به‌جای آن می‌توان از تجهیزاتی مانند X-RAY استفاده کرد.

او با تشریح مفهوم شتاب‌دهی صادرات برای کوتاه‌سازی مسیرهای صادراتی گفت: اصلاح ساختارها باید با هدف کاهش ریسک بنگاه‌ها و عبور از مرحله تولید داخلی به صادرات پایدار و رقابت‌پذیر انجام شود.

علی آقا محمدی جهت‌گیری جهان را به سمت افزایش تنش و جنگ دانست و گفت: اگر می‌خواهیم در منطقه نقش اول یا دوم را ایفا کنیم، باید خود را برای شرایط جنگی آماده سازیم. وی در این زمینه ایالات متحده را مثال زد که به‌شدت مانع قدرت‌گیری اروپا به‌عنوان یک قدرت مستقل شده است.

آقا محمدی توضیح داد: پس از شکل‌گیری اتحادیه اروپا، ایالات متحده ابتدا انگلستان را به خروج از این اتحادیه ترغیب کرد و با این اقدام، اتحادیه را ناقص ساخت. سپس جنگ اوکراین رخ داد و تاکنون اروپا نتوانسته است به‌عنوان یک بازیگر مستقل در عرصه بین‌المللی عمل کند.

وی لحاظ کردن ریسک جنگی در صادرات را از وظایف مهم صادرکنندگان و دولت دانست و گفت: در بانک جهانی نیز ریسک‌های سیاسی و جنگی در نظر گرفته می‌شود و این بانک در تعریف پروژه‌ها و اجرای فعالیت‌ها، این ریسک‌ها را لحاظ می‌کند. به همین دلیل، مؤسسه بیمه سیاسی تعریف شده است تا ریسک جنگ پروژه‌ها را پوشش دهد. وی افزود: جالب توجه آنکه مؤسسه بیمه سیاسی یکی از پربازده‌ترین مؤسسات تحت پوشش بانک جهانی به شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه شتاب‌دهی صادراتی به معنای حمایت مقطعی، پرداخت یارانه‌های بدون هدف یا اتخاذ تصمیم‌های واکنشی نیست، تصریح کرد: اقتصاد دانش‌بنیان و اقتصاد دیجیتال باید در صدر اولویت‌ها قرار گیرد و پس از آنکه دانشگاه‌های داخلی برای بهره‌گیری از هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال آماده شدند، ایرانیان می‌توانند دانشگاه‌های عراق را نیز به فناوری‌های نوین مجهز کنند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام سپس مؤلفه‌های توجه به بازار را برشمرد و گفت: رفتار اقتصادی با عراق باید متوازن باشد و همان‌گونه که برای تولید در ایران اهمیت قائل می‌شویم، عراق نیز باید قابلیت و امکان تولید داشته باشد، چرا که عراقی‌ها نیز خواهان تولید داخلی و داشتن اقتصادی مستقل هستند. در این چارچوب، ایجاد پلتفرم مشترک می‌تواند مفید باشد و عراق می‌تواند به بخشی از زنجیره ارزش منطقه‌ای ایران تبدیل شود.

گفتنی است این همایش با بررسی سایر مؤلفه‌های مرتبط با صادرات ایران به عراق و برقراری همکاری‌های مشترک میان دو کشور ادامه یافت.