چرا نخبگان کشاورزی حضور کم رنگی در مجلس شورای اسلامی دارند؟
مجلس عصاره فضایل ملت است و در رأس امور، لذا در قامت نماینده باید بیشتر پذیرای نخبگان از حوزه های مختلف به ویژه کشاورزی باشد که در شرایط کنونی بسیار اهمیت یافته است؛ زیرا امنیت غذایی امنیت ملی را شکل می دهد.
اخبار سبز کشاورزی؛ محمد قربانی. استاد دانشگاه فردوسی مشهد| این اهمیت تا جایی است که برخی از کشورها تغییر ریل داده و وزارتی تحت عنوان وزارت امنیت غذایی را شکل دادهاند. با توجه به اهمیت تأمین پایدار امنیت غذایی لازم است در انتخابات مجلس شورای اسلامی حضور نخبگان کشاورزی در مجلس برای عضویت در کمیسیون کشاورزی، آب و محیطزیست بسیار پررنگتر شود.
ارتقای ضریب امنیت غذایی
امروز بخش کشاورزی نیازمند سیاست های جامع، پویا و هدفمند برای ارتقای ضریب امنیت غذایی است که خود نیازمند مشارکت نخبگان کشاورزی در مجلس شورای اسلامی و البته پشتیبانی اتحادیه های تخصصی کشاورزی، نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، نظام دامپزشکی و اتاق اصناف کشاورزی از آنها برای رأیآوری است تا افرادی در کمیسیون حضور پیدا کنند که توان، دانش و تجربه مدیریتی و سیاستگذاری قوی را داشته باشند.
بیشتر بخوانید: مدافعین حقوق کشاورزان در مجلس آینده
بدون شک حضور افراد توانمند، متخصص، با تجربه مدیریتی و سیاستگذاری کشاورزی در کمیسیون کشاورزی، وزن بخش کشاورزی را در اسناد بالادستی، برنامه های توسعه، طرح ها و لوایح پیشنهادی و در نهایت بودجه سالانه ارتقا خواهد داد که خود به ارتقای وضعیت کنونی بخش کشاورزی منجر خواهد شد.
اما سوال این است که چرا تاکنون نخبگان کشاورزی کمترین حضور را تحت عنوان کاندیدای مجلس شورای اسلامی و در نهایت رآیآوری داشته اند؟ به بیاندیگر، موانع پیش روی مشارکت قوی نخبگان کشاورزی در عرصه کاندیداتوری مجلس شورای اسلامی کدام است؟ در پاسخ به سوال بالا میتوان به موارد چندگانه زیر به طور خلاصهوار اشاره کرد:
بیشتر بخوانید: هر روستا یک ستاد انتخاباتی دانش آموختگان کشاورزی
۱. نبود انسجام لازم در اتحادیه ها و تشکلهای کشاورزی، نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، نظام دامپزشکی و اتاق اصناف کشاورزی برای پشتیبانی و حمایت لازم به ویژه در بخش روستایی و جهتدهی کشاورزان به حمایت از نخبگان کشاورزی.
تجربه گذشته نشان میدهد که این مجموعه ها کمترین حمایت را از نخبگان کشاورزی داشته و یا اساساً در انتخابات نقش بسیار کمرنگی ایفا نمودهاند. در صورت تغییر رویکرد در این دوره با هدف نقشآفرینی قویتر و هدفمندتر، از هماکنون کمیته مرکزی تشکلهای کشاورزی ملی و استانی، نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، نظام دامپزشکی و اتاق اصناف کشاورزی در سطح ملی و استانی باید برای انتخابات تشکیل شود تا ضمن تشویق نخبگان کشاورزی برای ثبت نام، فرایند گزینش نهایی و حمایت از آنها را در دستور کار قرار دهند.
اگر چنین فرایندی اتفاق بیفتد قطعاً با هدف حمایت از منافع کشاورزان، نخبگان کشاورزی حضور پررنگ خواهند داشت و پیروزی نیز اتفاق خواهد افتاد زیرا این مجموعه ها لشکر بزرگی را شکل میدهند که میتوانند سیل مشارکت مردمی را به سمت نخبگان کشاورزی هدایت نمایند. درواقع حزب واقعی بخش کشاورزی همان اتحادیه ها، نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، نظام دامپزشکی و اتاق اصناف کشاورزی است که میتوانند در مناطق روستایی و شهری لشکر رأی دهندگان را به نفع نخبگان کشاورزی حرکت دهند.
چنین رویکردی سبب حضور درصد بالاتری از نخبگان کشاورزی در مجلس خواهد شد که میتوانند در حمایت و پشتیبانی از بخش کشاورزی و منافع کشاورزان با قدرت بسیار بالاتر از وضعیت نه چندان قوی کنونی نقش بازی کنند.
۲. نبود توان مالی در نخبگان کشاورزی برای پوشش هزینه های انتخاباتی از موانع جدی برای حضور قوی در صحنه انتخابات و برنامه ریزی برای رأیآوری و در نتیجه پیروزی است.
در صورت مشارکت و حمایت تشکلها، اتاق اصناف و نظام های کشاورزی این هزینه ها به دلیل حضور میدانی آنها در روستاها و نقشبازی قوی در مناطق شهری به جهت تأمین امنیت غذایی به شدت کاهش مییابد که خود نقش تحریککننده برای حضور قویتر نخبگان کشاورزی خواهد داشت.
۳. عدم توجه احزاب و گروه های سیاسی برای ارائه ترکیب موزونی از تخصص های مورد نیاز کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی.
درواقع نظام کنونی چینش نیروها برای انتخابات مجلس شورای اسلامی براساس وزنکشی سیاسی گروه ها و احزاب است که با احتمال ۹۹ درصد در کلان شهرها و شهرهای بزرگ وزن بسیار اندکی و تقریبا قابل چشم‌پوشی از نخبگان کشاورزی در آن دیده خواهد شد اما در شهرهای کوچک بر اساس کارکردهای شخصی ممکن است تعداد معدودی از نخبگان کشاورزی بتوانند رأی لازم برای ورود به مجلس را کسب نمایند.
به همین دلیل لازم است تشکلهای ملی کشاورزی، نظام ها و اتاق اصناف کشاورزی در قامت یک حزب غیررسمی اما با تأثیرگذاری بالا، سهمیه(هایی) را از طریق رایزنی سیاسی کسب نمایند تا در کلان شهرها و شهرهای بزرگ حداقل ۲۰ نماینده از میان نخبگان کشاورزی در فهرست قرار گیرند تا بتوانند با رأی مردم وارد مجلس شورای اسلامی شوند و در کمیسیون کشاورزی مأموریت حمایت از بخش کشاورزی را به بهترین شکل به انجام برسانند.
۴. عدم حمایت هدفمند نشریات تخصصی کشاورزی از نخبگان کشاورزی. نشریات کشاورزی تاکنون نتوانستهاند به طور همآهنگ و همنوا حمایت از نخبگان کشاورزی را در دستور کار قرار دهند و مجموعه ای از متخصصین را وارد مجلس شورای اسلامی کنند. لذا لازم است نشریات تخصصی کشاورزی سیاست و راهبرد آینده خود را در حمایت از نخبگان کشاورزی مشخص و به اطلاع جامعه هدف کشاورزی برسانند تا آنها وظیفه خود را از هم اکنون در قبال نخبگان کشاورزی بدانند.
۵. غلبه توهم مبنی بر عدم نیاز کشاورزی به تخصص (همه کشاورزی می‌دانند). درواقع تاکنون نگاه غالب این بوده است که کشاورزی نیاز به تخصص ندارد و هر کسی میتواند در کمیسیون کشاورزی عضویت پیدا کند. سابقه ترکیب این کمیسیون در ادوار یازده گانه مجلس شورای اسلامی موید این نگاه است که کمترین تعداد متخصصین کشاورزی در آن عضویت داشته اند.
به باور این گروه همه کشاورزی می‌دانند این در حالی است که کشاورزی علم است و حساسیت های بالایی در این حوزه به جهت کارکرد درست وجود دارد زیرا امنیت غذایی پایدار از مسیر علم کشاورزی گذار خواهد داشت و تأمین خواهد شد. امروز سیاستگذاری های کلان در بخش کشاورزی در حوزه های مختلف تولید، بازار، تجارت، مکانیزاسیون، آفات و بیماریها، توسعه روستایی، دام و طیور، زراعت، باغبانی، اقتصادکشاورزی، تحقیقات و آموزش کشاورزی و... نیازمند دانش و تجربه لازم است که این مولفه ها تنها در متخصصین و نخبگان کشاورزی وجود دارد و میتواند به تولید قوانین قوی و جامع تحولآفرین در کشاورزی منجر شود.
۶. نامشخص بودن نحوه عملیاتیسازی سیاست کلی نظام در ارتباط با مولفه تحولآفرینی در حوزه کشاورزی. اگرچه در اسناد بالادستی و سخنان بزرگان نظام بر اهمیت و اولویت درجه یک کشاورزی تأکید شده است اما تاکنون پیامهای عملیاتی مثبتی از سوی احزاب و گروه های سیاسی تأثیرگذار به نخبگان کشاورزی مخابره نشده است که نشان دهد امنیت غذایی مولفه بسیار مهم و درجه یک آنها نیز است.
به بیان دیگر، پیامی مخابره نشده که هرگونه سیاستگذاری و تحولآفرینی در بخش کشاورزی از مسیر نخبگانی گذار خواهد داشت و باید نرخ مشارکت در قالب کاندیداتوری کشاورزی را ارتقا داد تا در نهایت امنیت غذایی پایدار شکل گیرد.
با توجه به موارد ۶ گانه بالا و موارد متعدد دیگری که میتوان با اهمیت و اولویت پایینتر بهعنوان موانع مشارکت نخبگان کشاورزی ذکر کرد مشخص است که راهبردهای انتخاباتی احزاب و گروه های سیاسی و نیز تشکلها، اتحادیه ها، نظام ها و اتاق اصناف کشاورزی و نشریات تخصصی کشاورزی باید گردش معناداری به سمت نخبگان کشاورزی داشته باشد تا هم زمینه های حضور قویتر نخبگان کشاورزی در قالب کاندیدا تقویت شود و هم زمینه های مشارکت حداکثری برای گزینش بهترین ها برای تشکیل کمیسیون کشاورزی قدرتمند، با تجربه مدیریتی- سیاستگذاری کشاورزی و نظارت قوی فراهم آورده شود.
بدون شک با این تغییر و گردش سیاسی و سیاستی، وزن امنیت غذایی در مجلس آینده ارتقا پیدا خواهد کرد که معادل با تقویت امنیت ملی خواهد بود و منافع نهایی آن به شکل پر شدن سبد رأی در انتخابات بعدی مجلس خواهد بود زیرا در این فرایند بسیاری از مسئله های کشاورزی و به واقع هزینه سبد غذایی مصرفکنندگان و درآمد کشاورزان حل خواهد شد و ریلگذاری جدیدی از امنیت غذایی در کشور پایه گذاری خواهد شد.
