معیارهایی برای ارزیابی مانور قدرت حزب‌الله
امروز و فردا مراسم تشییع پیکر و خاکسپاری دو تن از رهبران بلندپایه حزب‌الله لبنان در محل ضاحیه جنوبی بیروت برگزار می‌شود.
اخبار سبز کشاورزی؛ پس از بمباران مقر حرب‌الله، ترور بسیاری از چهره‌های مقاومت و عملیاتی که منجر به انفجار صدها پیچر و شهادت ده‌ها نفر از نیروهای حزب‌الله شد، این مهم‌ترین قدرت‌نمایی حزب‌الله در منطقه است.
البته در جریان آن رویدادها، این گروه سیاسی- نظامی نمایشی از قدرت به راه انداخته و تلاش کرده بود، مجموعه ضربه‌هایی را که تحمل کرده را کم اثر نشان دهد و توان عدم خود را به رخ دشمنان بکشد.
اما سرانجام وقتی دولت لبنان با طرف صهیونیست صلح کرد و منطقه جنوب لبنان به ارتش آن کشور سپرده شد، حزب‌الله نیز سازوکار تعیین شده را پذیرفت و به صلح تن داد و تشییع پیکر رهبران حزب‌الله که از مدت‌ها پیش و براساس برنامه زمان‌بندی شده قرار است، سیدحسن نصرالله امروز و سیدهاشم صفی‌الدین فردا تشییع و به خاک سپرده شوند، مهم‌ترین رویدادی است که طی آن حزب‌الله امیدوار است توان مردمی و سیاسی خود را به رخ مخالفان داخلی و خارجی خود- به ویژه اسرائیل- بکشد و دل هواداران و دوستان خود را شاد کند.
با هر معیاری که سنجیده شود، گمان نمی‌رود که اسرائیلی‌ها بخواهند به این مراسم حمله نظامی کنند و یا در روند برگزاری آن اخلال نمایند.
برخی چهره‌های افراطی صهیونیست در روزهای اخیر شرکت‌کنندگان در این مراسم را اهدافی مشروع معرفی کرده و خواستار حمله به آن شده‌اند.
اما این نظر هیچ‌گاه و از زبان هیچ مقام اسرائیلی به طور رسمی شنیده نشده و به همین دلیل احتمال بروز حمله و یا ایجاد خرابکاری در این مراسم چیزی در حد صفر است.
از این بابت اگرچه تمهیدات امنیتی گوناگونی از سوی حزب‌الله برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر این مراسم اندیشیده و به کار گرفته شد، اما نمی‌توان انکار کرد که ارزیابی‌های میدانی، وجود یا وقوع تهدید امنیتی قابل اعتنایی را نشان نمی‌دهد.
اما معیارها و حدنصاب‌های گوناگونی برای موقعیت برپایی این مراسم وجود دارد و در صورتی که این معیارها و حد نصاب‌ها حاصل شود، آن‌گاه حزب‌الله میتواند این مراسم را نشانه موفقیت و بازگشت خود به میدان قلمداد کند.
در وهله اول و به عنوان نخستین معیار، حضور شهروندان لبنانی در این مراسم و شمار آنان حائز اهمیت است.
مقامات حزب‌الله رفتارها و اقدامات خود را همواره فراقومیتی معرفی نموده و به همین دلیل در تشییع پیکرهای رهبران حزب‌الله باید همه شهروندان لبنانی، اعم از شیعه، سنی و مسیحی حضور یابند.
در این صورت طیف وسیعی از مردم باید در این مراسم شرکت کنند و از آنجا که پوشش اخبار این مراسم رسانه‌های آزاد و غیردولتی برعهده دارند، به خوبی و بدون جانبداری می‌توان میزان مشارکت لبنانی‌ها را در این رویداد، ارزیابی و محاسبه کرد.
قابل درک است که هرچه تعداد مشارکت‌کنندگان بیشتر و جمعیت حاضر انبوه‌تر باشد، حمایت بیشتر و موثرتری از حزب‌الله و منویات رهبران آن صورت گرفته است.
در عین حال اینکه مقامات لبنانی در چه سطحی و با چه انگیزه‌ای در این مراسم حضور داشته باشند معیار دیگری برای ارزیابی موفقیت و تاثیرگذاری این مراسم است.
آیا رییس‌جمهور و نخست‌وزیر لبنان که مسیحی و سنی هستند و در هفته‌های گذشته، گاهی مواضعی اتخاذ کرده‌اند که با راهبردهای حزب‌الله لبنان همراهی نداشته، در این مراسم شرکت می‌کنند؟
حضور رییس مجلس لبنان که خود شیعه و از هواداران حزب‌الله لبنان است در این مراسم تقریبا قطعی است اما آیا سایر اعضای پارلمان لبنان هم مانند رییس خود در تشییع پیکر شهدای مقاومت حاضر خواهند بود؟
از این مهم‌تر حضور نظامیان لبنانی است آیا مقام‌های بلندپایه و ارشد ارتش لبنان مانند فرماندهان، روسای ستاد و چهره‌های ارشد ارتش لبنان به نشانه حمایت از حزب‌الله در کنار فرماندهان نظامی حزب حاضر خواهند شد و پیکر شهیدان نصرالله و صفی‌الدین را تشییع خواهند کرد؟
در این صورت حزب‌الله میتواند افتخار کند که ارتش تمام‌قد از هموطنان خود در حزب‌الله حمایت کرده است.حضور مقامات خارجی نیز در این مراسم معنی‌دار است و میتواند به اعتبار حزب‌الله لبنان اضافه کند؛ اینکه کدام یک از رهبران جهان عرب و در چه سطحی در این مراسم حضور پیدا می‌کنند پرسش مهم و راهبردی این ماجراست. طبیعی است که کشورمان علاقه‌مند است در بالاترین سطح در این مراسم حضور پیدا کند اما مخالفت مقامات دولت لبنان و عدم دعوت از رییس‌جمهور و رییس مجلس کشورمان نشانه آن است که دولت بیروت مایل نیست اقدامات حساسیت‌برانگیز انجام دهد.
در عین حال حضور مقامات ارشد عراقی یا حوثی‌های یمن نیز در این مراسم قابل توجه است و میتواند معنی‌دار باشد. اما از همه اینها مهم‌تر حضور مقامات از کشورهایی است که در واقع پسرعموهای عرب لبنانی‌ها محسوب می‌شوند. اینکه از کشورهایی نظیر عربستان سعودی، اردن، کویت، امارات متحده عربی، مصر، قطر، لیبی و الجزایر چه کسانی و با چه جایگاه سیاسی به تشییع پیکر این شهدا بیایند، معیاری مهم برای نفوذ و اعتبار حزب‌الله لبنان محسوب می‌شود، معیاری که قابل سنجش و راستی‌آزمایی است.
البته مقامات حزب‌الله می‌توانند تاکید کنند که این مراسم اصولا مراسمی مذهبی و مردمی است و دعوت‌شونده شخص یا چهره برای آن در نظر گرفته نشده است اما همین که دولت لبنان برای حضور مقامات سیاسی- مذهبی کشورهای مختلف باید دعوت‌نامه صادر کند نشان می‌دهد که دست‌کم فهرست مشخصی برای حضور چهره‌های سیاسی- مذهبی تدوین و تهیه شده است.
علاوه بر این اگر هدف حزب‌الله لبنان از این تشییع پیکرها فقط انجام یک مراسم مذهبی- مردمی بود، هفته‌ها قبل می‌توانست آن را با حضور شهروندان لبنانی برگزار کند اما حزب‌الله ترجیح داد تا صبر کند و ارتش هواداران خویش را به میدان آورد تا در برابر مخالفان و دشمنان قدرت‌نمایی کند از این بابت حتی حزب‌الله لبنان هم امیدوار است تا برخی از دوستان و طرفدارانش در دولت‌های منطقه خاورمیانه و غرب آسیا به میدان بیایند و با حضور در مراسم امروز و فردا، در واقع از اعتبار حزب‌الله لبنان دفاع کنند و حتی بر آن بیفزایند.
با این همه نمی‌توان انکار کرد که نفس برگزاری چنین مراسمی آن هم در حالی که در خود لبنان برخی گروه‌های لبنانی کمر به حذف حزب‌الله از صحنه‌های سیاسی- نظامی این کشور بسته‌اند برای شیخ نعیم قاسم و متحدان و همراهانش نوعی مانور قدرت و پیروزی محسوب می‌شود مانوری که هرچه دایره تاثیرگذاری آن بیشتر باشد، حتما پیروزی بزرگ‌تر و عمیق‌تری برای حزب‌الله لبنان و دوستان شیعه آن به همراه خواهد آورد.
