۱۰ ماه صدارت بدون کار زیربنایی؛ آیا آینده کشاورزی ایران به خطر افتاده است؟
در مسیر امنیت غذای نیازمند مدیرانی شایسته و کارآمد در قلب کشاورزی هستیم
با بررسی چالشهای کشاورزی و عملکرد ضعیف ۱۰ ماهه وزارت جهاد کشاورزی نیاز به مدیران ملی و متخصص برای تضمین امنیت غذایی و آینده پایدار را حس میکنیم

چرا به مدیرانی شایسته و کارآمد نیاز داریم؟
امنیت غذایی، ستون فقرات پایداری هر کشوری است. در ایران، با بیش از چهار میلیون بهرهبردار، بخش کشاورزی نقشی حیاتی در تأمین امنیت غذایی، ایجاد اشتغال پایدار در روستاها، حفظ منابع طبیعی و توسعه ملی ایفا میکند.
اخبار سبز کشاورزی؛ اما این روزها، کشورمان با چالشهای سنگینی دست و پنجه نرم میکند: از بحران آب و تغییرات اقلیمی گرفته تا آمارهای دستساز و غیرواقعی، نوسانات شدید بازار محصولات کشاورزی، امضاهای طلایی، رانت و تضعیف بهرهوری در تمامی حلقههای تولید تا مصرف.
انتخاب مدیران؛ شایستهسالاری یا ...؟
در چنین شرایط حساسی، انتخاب و انتصاب مدیران عالی این بخش باید تنها بر پایه شایستگی، تجربه تخصصی، حمایت بدنه کارشناسان و کارنامه موفق در مدیریت کلان اجرایی در سطح ملی صورت گیرد.
اینجاست که کارشناسان و نخبگان حوزه کشاورزی سوالی جدی مطرح میکنند: آیا انتصاب وزیر فعلی جهاد کشاورزی بر اساس این استانداردها انجام شده است؟ و چرا این انتخاب، نگرانیهای عمیقی را در میان فعالان، کارشناسان و نخبگان کشاورزی ایجاد کرده است؟
کارنامهای که سوالبرانگیز است!
بررسی دقیق سوابق وزیر جدید، نکات قابل تأملی را آشکار میکند:
- محدودیت تجربه اجرایی: دامنه تجربیات اجرایی ایشان عمدتاً به یک منطقه یا شهرستان محدود بوده و در همان محدوده نیز اثری از تحول یا مدیریت اثربخش به چشم نمیخورد.
- نبود سابقه مدیریت کلان: ایشان فاقد سابقه مدیریت اجرایی کلان در سطح استان یا کشور در حوزه کشاورزی هستند.
- غیاب برنامههای راهبردی: رزومهای از درک نظاممند چالشهای کلان کشاورزی، همچون تنظیم بازار، اصلاح الگوی کشت، افزایش بهرهوری منابع آب و خاک، یا حمایت ساختاری از معیشت کشاورزان، توسط وی ارائه نشده است.
- خلاء برنامه مدون: هیچگونه برنامه مدون و قابل ارزیابی از سوی ایشان برای عبور از بحرانهای فعلی مطرح نشده است.
- سفرهای بیحاصل و بیتفاوت: سفرهای لاکچری خارجی و داخلی با هواپیماهای اختصاصی و تشریفاتی، بیشتر از تخصص در حوزه کشاورزی به چشم میخورد؛ سوالی که مجلس باید به آن ورود کند.
- وعدههای کپیشده و عملنشده: تنها برنامه ارائه شده توسط وزیر، برداشتی ناقص از برنامه هفتم و بخشی از امنیت غذایی دوران رئیسجمهور پیشین بود. وعدههایی چون مسلوبالاختیار کردن ۵۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز یا انجام سالانه ۵۰۰ هزار هکتار کشت فراسرزمینی، پس از ۱۰ ماه هنوز هیچ آمار مستندی از عملکرد آنها ارائه نشده است. حتی احداث سالانه ۲۰ هزار هکتار باغ جدید زیتون نیز در حد وعده باقی مانده است. این جای سوال دارد که چرا مجلس هنگام بررسی برنامه ایشان، توانایی وزیر پیشنهادی برای اجرای حتی ۱۰ درصد این تعهدات را زیر سوال نبرد؟
پیامدهای ۱۰ ماه مدیریت: از گرانی تا تضعیف تولید داخلی
نتایج عملکرد نزدیک به یک ساله اخیر، کاملاً ملموس و نگرانکننده است:
- گرانی و واردات بیرویه: افزایش بیسابقه قیمت گوشت سفید و قرمز، واردات بیرویه برنج، گندم، و گوشت قرمز.
- سرکوب تولیدکنندگان داخلی: سرکوب تولیدات داخلی و به خاک سیاه نشستن پیازکاران، سیبزمینیکاران، گوجهکاران، و دامداران تنها بخشی از این نتایج است.
آینده مبهم امنیت غذایی کشور
از منظر رسانههای تخصصی، چنین انتخابی در شرایط بحرانی فعلی، نه تنها به ترمیم آسیبهای ساختاری موجود کمک نمیکند، بلکه میتواند موجب تشدید سردرگمی مدیریتی، افزایش فاصله دولت با بدنه تولیدکننده و کاهش اعتماد عمومی در این حوزه راهبردی شود. این روند، آسیب جدی به امنیت غذایی کشور وارد خواهد کرد.
فریاد متخصصان: کشاورزی دیگر مجال آزمون و خطا ندارد!
با تأکید بر اصل شایستهسالاری و ضرورت بهرهمندی از مدیران توانمند و مجرب در رأس وزارتخانههای حساس، اعلام میشود:
- کشاورزی کشور، دیگر مجال آزمون و خطاهای سیاسی یا منطقهگرایانه را ندارد.
- تخصص، تجربه موفق، عملگرا بودن و نگاه جامع به مسائل کشور باید شرط اصلی انتصاب وزیر جهاد کشاورزی باشد.
- از دولت و مجلس شورای اسلامی انتظار میرود به خواست متخصصان و دغدغهمندان کشاورزی توجه کرده و اکنون پس از سه فصل و نزدیک به ۱۰ ماه، نسبت به ارزیابی دقیق این انتصاب اقدام نمایند.
- در صورت تداوم روند انتصابات غیرکارشناسی، مسئولیت تبعات احتمالی در حوزه امنیت غذایی، مهاجرت روستایی، بیثباتی بازار و نابودی منابع پایه، مستقیماً متوجه تصمیمگیران خواهد بود.
متخصصان و مدیران بدنه بخش کشاورزی بر این باورند که بازگشت به اصول شفاف، تخصصگرایانه و پاسخگو در مدیریت بخش کشاورزی، نه تنها نشانه احترام به تولیدکنندگان زحمتکش این عرصه، بلکه گامی اساسی در مسیر آیندهای پایدار برای کشور است.