مجلس و وزارت جهاد کشاورزی هفته گذشته تعطیل بودند
روایت یک هفته پر از فشار با هدف پس‌گرفتن امضاهای استیضاح+ ویدئو
گزارشی از یک هفته پرتنش در مجلس و وزارت جهاد کشاورزی برای پس‌گرفتن امضاهای استیضاح وزیر، همراه با واکنش مردم، کشاورزان و مطالبه امنیت غذایی.
در هفته‌ای که مجلس به ظاهر در تعطیلات به سر می‌برد، فضای سیاسی و اجرایی کشور تحت تأثیر تحرکات پشت پرده‌ای قرار داشت که محور اصلی آن، وزارت جهاد کشاورزی و پرونده استیضاح وزیر بود.
اخبار سبز کشاورزی؛ این هفته، هفته‌ای بود که در آن سکوت ظاهری، پوششی برای تلاشی گسترده و سیستماتیک برای جمع‌آوری امضاهای پس گرفته شده از نامه استیضاح وزیر کشاورزی شد.
بیشتر بخوانیم: فساد ساختاری در وزارت کشاورزی: مثلث «ن، ن، ف» و فروپاشی امنیت غذایی ایران
وزارت جهاد کشاورزی نیز به‌دلیل سفرهای پرتعداد وزیر و معاونانش، عملاً به محلی برای مدیریت بحران‌های ساختگی و نه حل مشکلات واقعی تبدیل شده بود. این سفرها، که اغلب با پوشش «پیگیری امور توسعه‌ای» یا «بازدید میدانی» صورت می‌گرفت، در واقع محمل‌هایی برای مذاکرات پشت پرده با نمایندگان مجلس بودند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که بخش قابل توجهی از این سفرها با استفاده از پروازهای تشریفاتی و هزینه‌های سنگین بیت‌المال انجام شده است، با هدفی جز کسب رضایت نمایندگان و اطمینان از تداوم وزارت برای یک دوره دیگر.
امضاهایی که پیش‌تر توسط نمایندگان در حمایت از استیضاح ثبت شده بود، اکنون به محلی برای چانه‌زنی و معامله سیاسی تبدیل شده بودند. نمایندگان، که سوگند خورده بودند مدافع منافع مردم باشند، اکنون تحت فشار قرار گرفته بودند تا با پس گرفتن امضای خود، عملاً بر ناکامی‌های ساختاری در بخش کشاورزی سرپوش بگذارند. این امضاها، که نماد خواست مردم برای پاسخگویی بودند، در معرض خطر فراموشی قرار گرفتند.
در این میان، مردم و به ویژه جامعه کشاورزان، در وضعیت سرگردانی به سر می‌بردند. آن‌ها چشم‌انتظار هرگونه «قول» یا «حرکت جدی» از سوی نمایندگان خود بودند.
نمایندگانی که قرار بود عصاره فضایل ملت و حافظ اصلی امنیت غذایی کشور باشند، درگیر چانه‌زنی‌های سیاسی بودند و صدای اعتراضات میدانی کشاورزان به سختی به صحن علنی مجلس می‌رسید.
بیشتر بخوانید: رانت یک هفته برنج وارداتی؛ عددی معادل کل سرمایه اتاق بازرگانی ایران+ ویدئو
تب رام‌کردن نمایندگان 31 استان در سایه تب برفکی
هم‌زمان با بحران‌های دامداری و شیوع تب برفکی در دام‌های کشور که هزینه‌های هنگفتی بر تولیدکنندگان تحمیل کرد، عملیات «رام و خام کردن» نمایندگان ۳۱ استان به اوج خود رسید. این عملیات، که از سوی جناح‌های ذی‌نفع در تداوم وضعیت موجود هدایت می‌شد، با هدف جلوگیری از رسیدن پرونده استیضاح به نصاب لازم برای طرح در صحن علنی مجلس صورت گرفت.
فشارها و مطالبات از سوی جامعه کشاورزان در سراسر کشور افزایش یافته بود:
-
روستاهای دورافتاده: شاهد مرگ دام‌ها به دلیل فقدان واکسن یا تأخیر در واکسیناسیون و همچنین کمبود شدید نهاده‌های دامی بودند.
-
شهرهای بزرگ: قیمت علوفه و خوراک دام به ارقام نجومی رسیده بود، به‌طوری که تولید صرفه اقتصادی خود را از دست داده بود.
-
نارضایتی تولیدکنندگان: کشاورزان و دامداران، که بخش بزرگی از اقتصاد ملی را تشکیل می‌دهند، از بی‌توجهی ساختاری به مشکلات خود به ستوه آمده بودند.
این بحران‌های میدانی، به‌جای آنکه محرکی برای اقدام فوری مجلس باشد، به ابزاری برای مذاکره و معامله تبدیل شد؛ جایی که نمایندگان با وعده‌هایی برای حل مشکلات مقطعی حوزه انتخابیه خود، ترغیب به پس گرفتن امضای استیضاح می‌شدند.
بیشتر بخوانید: جلیل میرمحمدی خطاب به وزارت جهاد کشاورزی: دعا نکنید، عمل کنید؛ دام مولد نابود شد
ناکارآمدی وزیر و بحران‌های پی‌درپی
وزارت جهاد کشاورزی در دوره مدیریتی فعلی، با مجموعه‌ای از بحران‌های متوالی مواجه بوده که مستقیماً بر سفره مردم تأثیر گذاشته است. افزایش سرسام‌آور قیمت مرغ، به دلیل شیوع آنفلوانزای حاد پرندگان و نابودی بخشی از گله‌های طیور، نمونه بارز این ناکارآمدی است.
بحران‌ها منحصر به دامداری نبود؛ بخش زراعت نیز با مشکلات ساختاری دست و پنجه نرم می‌کرد:
-
کمبود نهاده: ادامه‌دار بودن معضل دسترسی کشاورزان به کود شیمیایی و بذر با کیفیت و قیمت مناسب.
-
بحران بازارگاه: عدم شفافیت و کارایی سامانه‌های توزیع نهاده‌ها، که منجر به فساد و رانت در سطوح مختلف شده بود.
-
خالی‌شدن انبارها: توزیع نامناسب و تخصیص نادرست منابع، باعث شد تا در مقاطعی، کالاهای اساسی مانند برنج و میوه به سختی به دست مصرف‌کننده برسد.
مردم در شهر و روستا به طور یکصدا اعتراض می‌کردند: «چرا نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه به دست تولیدکننده واقعی نمی‌رسد؟» و «چرا گوشت، برنج و میوه به کالاهای لوکس تبدیل شده‌اند؟» این وضعیت، نتیجه مستقیم ناکفایتی مدیریتی وزیر بی‌تجربه‌ای توصیف می‌شد که نتوانسته است امنیت غذایی کشور را در برابر فشارهای اقتصادی و رانتی حفظ کند. این ناکارآمدی، مستقیماً امنیت ملی و استقلال اقتصادی کشور را هدف قرار داده و به عنوان ضد توسعه روستایی تلقی می‌شود.
پرسش مردم از نمایندگان: آیا استیضاح وزیر را امضا کرده‌اید؟
در فضای عمومی، به‌ویژه در میان فعالان شبکه‌های اجتماعی و در تجمعات غیررسمی کشاورزان، یک سؤال واحد مطرح بود: «آیا شما نامه استیضاح وزیر جهاد کشاورزی را امضا کرده‌اید؟» و مهم‌تر از آن: «اگر امضا کرده‌اید، چرا آن را پس گرفته‌اید؟»
این پرسش، نشان‌دهنده عمق بی‌اعتمادی به نمایندگان است. مردم نمی‌توانند بپذیرند که نمایندگانی که با مشاهده مستندات فساد و ناکارآمدی، برای حفظ مسئولیت خود، استیضاح را امضا کرده بودند، حالا در اثر «معاملات شبانه» و «وعده‌های پشت‌پرده»، از موضع اولیه خود عقب‌نشینی کنند. این عمل، اعتبار پارلمان را در نزد افکار عمومی به شدت مخدوش می‌سازد.
پول‌پاشی، پست‌پاشی و سکه‌پاشی در مجلس؟
گمانه‌زنی‌ها در مورد شیوه لابی‌گری برای بازپس‌گیری امضاها بسیار جدی است. این مذاکرات فراتر از رایزنی‌های معمول سیاسی بوده و صحبت از اِعمال فشارهای اقتصادی و امتیازدهی‌های گسترده است.
-
پول‌پاشی: ارائه مشوق‌های مالی مقطعی به نمایندگان یا حامیان آن‌ها.
-
پست‌پاشی: وعده انتصاب افراد مورد حمایت در کمیسیون‌ها یا نهادهای مرتبط با دولت یا وزارتخانه‌های دیگر.
-
سکه و امتیازات: در برخی محافل، حتی شایعاتی مبنی بر اعطای امتیازات غیرنقدی برای متقاعد کردن نمایندگان برای بازگرداندن امضاها مطرح شده است.
مردم خواستار شفافیت کامل هستند: «چرا مجلس در برابر افشای این روش‌ها سکوت کرده است؟» و «آیا نمایندگان می‌توانند در برابر منابع بیت‌المال، بدون پاسخگویی، چنین معامله‌ای انجام دهند؟» بسیاری از نمایندگان، که از شدت فشارها و پیامدهای احتمالی حمایت از وزیر شرمسار هستند، سکوت اختیار کرده‌اند، اما فرصت برای اصلاح و بازگشت به مسیر اصلی همچنان وجود دارد. همانطور که دکتر عیسی کلانتری گفته اند:
صدای مردم خاموش نمی‌شود
جامعه کشاورزی ایران، که شریان حیاتی تأمین غذای کشور است، موضع قاطعی در این زمینه دارد. کشاورزان بارها تأکید کرده‌اند: «اگر شما (نمایندگان) در برابر این وضعیتی که امنیت غذایی را تهدید می‌کند، اقدامی نکنید، پس چه کسی باید دفاع کند؟»
مطالبات آن‌ها فراتر از تغییر یک وزیر است؛ آن‌ها خواهان اصلاح ساختار ناکارآمد وزارت جهاد کشاورزی، مقابله ریشه‌ای با فساد ساختاری و رانت در واردات و توزیع نهاده‌ها، و در نهایت، اجرای استیضاح به عنوان یک اقدام تنبیهی و اصلاحی هستند. این صدای برخاسته از زمین، نشانه‌ای از بیداری دوباره ملت در برابر سیاست‌گذاری‌های خسارت‌بار است.
موج جدید امضاها در راه است
با توجه به عدم تحقق وعده‌های داده شده به نمایندگان برای بهبود اوضاع در حوزه‌های انتخابیه و همچنین ادامه بحران‌ها در بخش کشاورزی، پیش‌بینی می‌شود که در هفته آتی، یک موج جدید از امضاهای اعتراضی پای نامه استیضاح وزیر نقش ببندد. این موج جدید، تلاشی است برای خنثی کردن تلاش‌های لابی‌گری برای پس گرفتن امضاها و نشان دادن عزم جدی نمایندگان باقی‌مانده برای رسیدگی به موضوع. امید است هیأت رئیسه مجلس، این بار حجم خشم و مطالبه عمومی را جدی بگیرد.
قالیباف در آزمون اعتماد عمومی
همه نگاه‌ها اکنون به دکتر قالیباف، رئیس مجلس دوخته شده است. این مقطع، آزمونی جدی برای سنجش میزان پایبندی او به اصول انقلابی و مطالبات مردمی است. سؤال اصلی این است که آیا او صدای تولیدکنندگان و دامداران را به عنوان مقدم بر فشارهای سیاسی و لابی‌های پشت پرده خواهد شنید، یا اجازه خواهد داد که پرونده استیضاح، به دلیل معاملات پشت پرده، در سکوت سیاسی دفن شود؟
انتظار عمومی این است که قالیباف، با همان صلابت و تدبیری که در مدیریت بحران‌های ملی نشان داده است، در «میدان ۳۶۵ روزه جنگ امنیت غذایی» تصمیمی تاریخی بگیرد که تقویت‌کننده اعتماد عمومی به نهاد قانون‌گذاری باشد.
پایان نوریسم و پان‌ترکیسم در وزارت جهاد کشاورزی
عملکرد اخیر وزارت جهاد کشاورزی، به‌ویژه در زمینه نادیده گرفتن توسعه روستایی و تمرکز بر سیاست‌های وارداتی و رانتی، از سوی برخی تحلیلگران به عنوان پدیده‌ای تحت عنوان «نوریسم» – اشاره به یک جریان مدیریتی خاص و غیرتخصصی – توصیف شده است.
پس از یک «سال نوری» از این مدیریت، نه محصولی متناسب با زحمات کشاورزان برداشت شده و نه امیدی برای تولیدکنندگان در روستاها باقی مانده است. افزایش سه‌برابری قیمت‌ها و سقوط بهره‌وری، شاخص‌های روشنی از پایان این دوره ناکارآمدی هستند. این دوران باید طبق خواست مردم و نمایندگان شریف به پایان برسد تا مانع از شکل‌گیری فجایع بزرگ‌تری شود که برخی آن را به سوءمدیریت‌های ژئوپلیتیکی نظیر «کُردانوریسم» تشبیه کرده‌اند، جایی که منافع ملی در زیر سایه ایدئولوژی‌های مخرب قربانی می‌شود.
ضرب‌الاجل مجلس و انتظار کشاورزان
اکنون، سرنوشت امنیت غذایی نود میلیون ایرانی، که مستقیماً به حدود پنج میلیون بهره‌بردار بخش کشاورزی وابسته است، در دستان مجلس و رئیس آن قرار دارد. مطالبه مشترک ملت ایران، فراتر از یک استیضاح ساده، عبارت است از: پایان نوریسم، نجات فوری امنیت غذایی کشور، و بازگشت شایسته‌سالاری به بدنه مدیریتی وزارت جهاد کشاورزی.
جمع‌بندی:
روایت یک هفته پر از فشار و لابی‌گری برای حفظ وزارت نوری، نمادی است از کشمکش شدید میان منافع عمومی جامعه کشاورزی و باندهای قدرت که در پی حفظ منافع خود هستند. مردم و کشاورزان، با صدایی واحد و هماهنگ، پایان چنین وضعیتی را فریاد می‌زنند. هنوز فرصت برای اقدام صحیح و جبران اشتباهات گذشته وجود دارد، اما تاریخ درباره کسانی که در برابر فساد ساختاری و ناکامی‌های مدیریتی سکوت کردند، قضاوت خواهد کرد. مجلس باید صدای مردم باشد، نه بازوی لابی‌های پشت پرده.
