هفته دیزاین تهران؛ جشنوارهای ایرانی یا غربی؟+کلیپ
هفته دیزاین تهران؛ رویدادی میان صنعت، هنر و فرهنگ که با هدف پیوند دیزاین ایرانی برگزار شد اما به دلیل چالشهای فرهنگی و الگوبرداری غربی به حاشیه رفت
اخیراً نمایشگاه و جشنوارهای با عنوان «هفته دیزاین تهران» در محل دانشگاه تهران برگزار شد. این نمایشگاه در دو محور نمایشگاهی و شهری آغاز به کار کرد. جمعی از طراحان، ایدهپردازان و برندهای مختلف این رشته، به همراه دانشجویان طراحی و هنر، عامل اصلی برگزاری آن بودند.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ به گفته برگزارکنندگان، این رویداد تلاش داشت ارتباط میان صنعت، هنر و دیزاین را برقرار کند و علاوه بر جنبههای هنری، ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را نیز در خود جای داده بود.
در گذشته، رویداد مشابهی با عنوان نمایشگاه طراحان مبلمان تهران برگزار شده بود که هدف آن ایجاد پیوندی میان تولیدکنندگان مبلمان و طراحان و دانشجویان معماری و طراحی بود. این نمایشگاه مورد استقبال فعالان صنعتی قرار گرفت، اما در همان دورههای نخست، زیرساختهای کامل دیزاین ایرانی هنوز فراهم نشده بود. بیشتر طراحیها الگوبرداریشده از محصولات وارداتی بودند و فقدان فضای شهری و تعامل مردمی نیز مانع ارتباط مؤثر مخاطب عام با نمایشگاه شد.
در دوره اخیر، برگزارکنندگان «هفته دیزاین تهران» این کاستی را رفع کردند و بخش گستردهتری از فضاهای شهری را در قالب جشنواره گنجاندند. در مرداد سال ۱۴۰۳ این رویداد به صورت آزمایشی تحت عنوان «سال صفر» برگزار شد.

مرجان احرابیفرد، مدیر این رویداد، اعلام کرد که هنوز زیرساختهای کامل این جشنواره شکل نگرفته است، اما در این دوره، مراسم در دو بخش اصلی برگزار شد: نخست در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی تهران و دوم در بخش شهری شامل عمارتهای تاریخی، خیابانهای مرکزی، فضاهای عمومی تهران و بخشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
حسین نوروزی، دبیرکل نمایشگاه هفته دیزاین تهران، اظهار داشت: «امروزه این رویداد از مرزهای مبلمان فراتر رفته و به بستری برای اندیشیدن به معنای دیزاین ایرانی تبدیل شده است.»
وی این جشنواره را نوعی جنبش شهری توصیف کرد.
با این حال، تناقضاتی در مفهوم و اهداف این رویداد وجود داشت. تصاویری که از جشنواره سال جاری منتشر شد بیشتر شبیه فشنشو و الگوبرداری از مدلهای غربی بود تا نمایش دیزاین ایرانی. فضای این جشنواره محیطی شد برای بلاگرها، ژستهای عکاسی و فضاهای صحنهسازیشده، که عملاً به خوراک محتوای اینستاگرامی تبدیل شد؛ در نتیجه، از دیزاین ایرانی کمتر اثری دیده میشد.
این جشنواره قرار بود تا ۲۶ آبانماه ادامه یابد، اما طبق بیانیه دانشگاه تهران، در تاریخ ۲۵ آبان متوقف شد. علت رسمی توقف، بازدید بیش از حد شرکتکنندگان و نگرانی از امنیت آنان اعلام شد. بااینحال، گزارشی از بسیج دانشجویی دانشگاه تهران منتشر شد که دلیل واقعی تعطیلی را ترویج مدگرایی، الگوهای غربی و بیحجابی عنوان میکرد.

در نهایت، هرچند نیت برپایی هفته دیزاین تهران میتوانست پیوند صنعت و هنر را تقویت کند، اما بهدلیل اجرای برنامههای غیرهمسو با اهداف اولیه و دخالت نهادهای غیرمرتبط، این هدف به حاشیه رفت و لطمهای دیگر بر پیکر یک رویداد فرهنگی، هنری و اقتصادی وارد شد.