کاربری هوش مصنوعی در کنترل آفات و بیماری‌ها

اخبار سبز کشاورزی : دکتر ایکس نبات (Doc.X NABAT)، یک اپلیکیشن برای شناسایی و کنترل آفات و بیماری‌ها در گیاهان زراعی و باغی از طریق عکس‌برداری و به منظور کاهش خسارات قبل از توسعه و گسترش آن‌ها است.

این اپلیکیشن توسط گروهی از اعضاء و محققان دانشگاه بارسلونای اسپانیا به اتفاق مرکز بین‌المللی کشاورزی Biosaline در دبی امارات ساخته شده؛ این ابزار با هدف کمک به کشاورزان و کارشناسان کشاورزی و قابل دسترسی بر روی موبایل‌ها و کامپیوترها براساس سیستم اندروید است.

این اپلیکیشن با استفاده از مجموعه ODK و توسط عکس‌هایی که کاربر از گیاهان کشت شده در مزرعه و یا درختان باغ می‌گیرد، قادر است با اسکن کردن نشان دهد که گیاهان تا چه میزان تحت تأثیر آفت یا بیماری قرار گرفته‌اند و تا چه اندازه نیاز به سمپاشی یا عملیات دیگر دارند.

اپلیکیشن «ایکس نبات» بر روی محصولاتی مانند خیار، گوجه فرنگی و فلفل در کشورهای مصر، تونس و امارات متحده عربی آزمایش و در حال حاضر در بیشتر کشورهای حوزه مدیترانه استفاده می‌شود.

کاربرد هوش مصنوعی در عملکرد محصول

بر اساس آمارهای سازمان فائو، همه ساله بین 20 تا 40 درصد محصولات کشاورزی بر اثر آفات و بیماری‎ها در جهان از بین می روند. علاوه‌بر این، عواملی غیرزیستی نظیر خشکسالی، شور شدن خاک‌ها و کمبود عناصر غذایی نیز در ضایع کردن محصولات کشاورزی دخالت دارند.

این عوامل مخرب می‌توانند زندگی در مناطق روستایی، اقتصاد ملی و امنیت غذایی را در سطح کشورها و در جهان به خطر بیندازند؛ به همین دلیل اپلیکیشن مذکور که پس از یک دوره کاری دو ساله به دست آمده است بر روی تمهیدات قبل از موعد خسارت‌زایی آفات و بیماری‌ها متمرکز شده است.

هوش مصنوعی قادر است توانایی‌ها و امکانات بسیاری در بخش کشاورزی ایجاد کند؛ به همین دلیل با ساخت این اپلیکیشن اقداماتی در جهت کمک به کشاورزان به منظور کاهش هر چه بیشتر خسارات به محصولات انجام شده است.

در پروژه مذکور، با استفاده از تکنولوژی «یادگیری عمیق» (deep learning) و به منظور افزایش سرعت و بهره‌وری در مکانیسم‌ها، این اپلیکیشن ساخته شده است. تکنولوژی یادگیری عمیق به عملکرد اپلیکیشن سرعت داده و کشاورز می تواند طی زمان اندکی (در حدود 10 دقیقه) و پس از عکس‌برداری از گیاهان نتیجه را دریافت کند.

شبکه وب سایت این اپلیکیشن با نام «Doctor xuB» حاوی بیش از 25 هزار تصویر از انواع آفات، بیماری‌ها و عوامل غیرزیستی مانند کمبود عناصر غذایی در گیاهان است که توسط محققان و کارشناسان این پروژه در اختیار کاربران قرار داده شده است.

برای شروع کار، ابتدا کشاورز یک تصویر با موبایل از گیاه آلوده به آفت، بیماری و… بر می‌دارد. این اپلیکیشن علائم و مشخصات دقیقی از بیماری، درصد آلودگی به آفت و بیماری و روش‌های مبارزه با آن را ارائه و نحوه مقابله با آن را نشان می‌دهد.

اپلیکیشن «دکتر ایکس نبات» به زبان انگلیسی در دسترس همگان قرار دارد و اخیراً نمونه‌های دیگری به زبان‌های فرانسه و عربی نیز تدوین شده است؛ در نمونه اخیر این اپلیکیشن استفاده از راه‌حل‌هایی برای حذف آفات با کودهای اکولوژیکی نیز ارائه گردیده است.

کشورهای حوزه مدیترانه و خاورمیانه برای مشارکت و استفاده از اطلاعات موجود در این اپلیکیشن در سال 2022، گروه‌هایی از UB؛ AGROTECNICO و ICBA به منظور آموزش دادن به فعالان و کشاورزان این حوزه در رابطه با این اپلیکیشن تشکیل شده‌اند.

مهدی رجول دزفولی

منبع: Phys.org