اولویت نخست اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران: توسعه صادرات و بازیابی بازارهای جهانی

سید جواد کیایی، نایب رئیس اتحادیه، در این مصاحبه از تاریخچه، چالش‌های صادرات (از تحریم تا تعرفه‌ها)، پتانسیل‌های عظیم ایران و برنامه‌های اتحادیه برای حمایت از ۸۰۰۰ واحد تولیدی تحت پوشش می‌گوید.

رؤیای بازارهای جهانی؛ اولویت نخست اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران در ۱۴۰۴

به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ اتحادیه تولید کنندگان گل وگیاه ایران بیش از سی سال سابقه فعالیت دارد، این سی سال البته به طور مداوم و یک پارچه نبوده و در سال هایی اتحادیه به دلیل مشکلات داخلی دچار توقف فعالیت شده است.

در این باره سید جواد کیایی، نایب رئیس اتحادیه گل و گیاه ایران توضیح می دهد: اتحادیه گل و گیاه ایران از سال ۷۳ به ثبت رسیده و در سال‌های ابتدایی تشکیل، مواد مورد نیاز شرکت‌های تعاونی تحت پوشش را تامین می‌کرد؛ مانند پلاستیک، کود و سایر ملزومات. در آن زمان ما در چند نمایشگاه خارجی شرکت کردیم و در تمام نمایشگاه‌های داخلی کشور شرکت داشتیم.

وی بابیان این که این اتحادیه در نمایشگاه هایی در مسکو، مسقط و دبی شرکت کرده، اضافه می کند: آخرین نمایشگاه خارجی که شرکت کردیم در اواخر دهه ۸۰ و در مسقط، عمان بود. وی می افزاید: اما در همان هنگام یعنی در سال 1380 برای اتحادیه مقداری مشکل به وجود آمد و در کار اتحادیه، وقفه ایجاد شد. اما دوباره از سال ۹۶ اتحادیه احیا شد و تاکنون به کار خود ادامه داده است.

ساختار و فعالیت‌های کنونی اتحادیه؛ پلی میان تولیدکننده و مسئولان

سید جواد کیایی، نایب رئیس اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران، این تشکل صنفی را پل ارتباطی میان تولید کنند کنندگان گل و گیاه در سراسر کشور و وزارتخانه‌ها و سایر مراجع و مسئولان دولتی و حکومتی توصیف و اضافه می کند: اکنون ۲۲ تعاونی را در زیر مجموعه خود داریم که در مجموع ۸۰۰۰ واحد تولیدی در سراسر کشور را تحت پوشش قرار می‌دهند.

این تولیدکنندگان انواع و اقسام گیاهان شاخه بریده، آپارتمانی، فضای باز، درخت و درختچه را تولید می‌کنند. کیایی می گوید: در گذشته این تولیدات به صورت جمعی و هماهنگ انجام نمی‌شد و تولیدکنندگان پراکنده بودند و مشکل داشتند. اما در قالب اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران کارها منسجم تر شده چنان که اکنون حدود ۳ سال است که با سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری قرارداد منعقد کرده‌ایم و طبق دستور شهردار تهران تمام گل ها و گیاهان مورد نیاز شهرداری فقط از این اتحادیه خریداری می‌شود.

وی در بیان علت این دستور شهردار تهران تاکید می کند: به خاطر اینکه تنها مرجعی که می‌تواند کالا را مستقیم از تولید به مصرف و به دست آن ها برساند، این اتحادیه است. اکنون از اجرای این قرارداد رضایت زیادی وجود دارد و از آن جا که هم از جهت کیفیت و هم از جهت قیمت، کار ما بسیار مناسب است، شهرداری از این همکاری و خدماتی که این اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران ارائه می کند، رضایت زیادی دارد.

سدهای صادرات؛ مشکلات پیش روی تولیدکنندگان گل و گیاه ایران

نایب رئیس اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران به چالش‌های پیش روی این صنعت، به‌ویژه در حوزه صادرات اشاره می‌کند.

او اضافه می کند: "به دلیل وجود تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی که برای کشور به وجود آمده از احیای مجدد اتحادیه در سال ۹۶ تاکنون در هیچ نمایش نمایشگاه خارجی حضور پیدا نکرده‌ایم و در کشورهایی که پیش از برقراری تحریم‌ها در آن حضور داشتیم استقبال چندانی از حضور ایران نمی کنند."

کیایی با بیان این جمله صادران را یکی از مشکلات بزرگ پیش روی تولیدکنندگان ایرانی می خواند و در این باره می گوید: برای انجام صادرات و طی کردن مراحل آن مشکل داریم مثلاً بخش‌هایی از وزارت جهاد کشاورزی برای انجام صادرات مانع تراشی می کنند و به واسطه پروتکلی که میان ما و برخی کشورها به امضا رسیده باید گیاه بدون خاک صادر شود. ما می گوئیم که وقتی گیاه بدون خاک از کشور صادر شود، چون ریشه‌اش خالیست خود به خود صدمه می‌بیند. این صدمه باعث می‌شود که کشور مقصد صادراتی گیاه را قبول نکند.

وی اضافه می کند: ما درخواست کرده‌ایم در موضوع خاک با ما همکاری شود که بتوانیم صادرات را به کشورهای مشتری مان انجام دهیم. این توضیح را هم بیان کنم که با روش هیدروپونیک هم امکان صادرات وجود ندارد، چرا که فقط خاک مورد قبول کشورهای مشتری است. ما به روش روت بال ROOT BALL گفته‌ایم انتقال گل انجام شود که فقط ریشه گیاه پوشش داده و به همان اندازه که گیاه نیاز دارد خاک از کشور خارج می شود، ولی هنوز این پیشنهاد عملی نشده است.

از دست رفتن بازارهای جهانی؛ رقابت در سایه تحریم و موانع داخلی

کیایی به سابقه درخشان صادرات گل و گیاه از کشورمان اشاره می‌کند که در گذشته ۲۰۰ میلیون دلار بوده و اکنون به ۷۰ میلیون دلار کاهش یافته است. وی این کاهش را ناشی از مشکلاتی می داند که تحریم ها به ایران تحمیل کرده اند.

او در ادامه با بیان این که ما بازارهای خارجی مان را از دست داده‌ایم، می افزاید: اگر بخواهیم درست کار کنیم شاید بتوان با صادرات انواع گل، بیش از ۵۰۰ میلیون دلار ارزآوری برای کشور داشته باشیم.

وی توضیح می دهد که مهم‌ترین بازارهای گل ایران، کشورهای حاشیه خلیج فارس کشورهای آسیای میانه و کشورهای عربی، مخصوصاً عراق است.

اما نایب رئیس اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران با ابراز تاسف می کند: متاسفانه ترکیه در عراق حاضر شده و جای ایران را گرفته است. به طوری که صادرات ما به عراق به شدت کاهش پیدا کرده است.

نقش اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران در رویدادهای نمایشگاهی

نایب رئیس اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران درباره رویدادهای نمایشگاهی مرتبط با مجموعه ی متبوعش توضیح می دهد: ما نمایشگاه سالانه‌ای را در نمایشگاه بین‌المللی داریم که معمولاً در پاییز، در ماه های آبان یا آذر برگزار می‌شود که آن هم به طور تخصصی به موضوع گل و گیاه می‌پردازد البته ما در نمایشگاه جامع کشاورزی حضور نداریم ولی می‌توانیم در آن هم حضور داشته باشیم.

وی می گوید: اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران در همین نمایشگاه حاضر و نمایشگاه خودمان غرفه دارد. در سال‌های ۷۳ تا ۸۰ این اتحادیه در نمایشگاه بین‌اللملی تهران حرف اول را می‌زد و بهترین نمایشگاه را برگزار می‌کرد. این اتحادیه هم چنین عضوی از اتحادیه گل و گیاه اروپا بود که متاسفانه در چند سالی که کار اتحادیه متوقف و تعطیل شده بود این عضویت نیز لغو شد که اکنون تلاش می‌کنیم اتحادیه ایران را دوباره در اتحادیه اروپا عضو کنیم تا بتوانیم در جهت منافع خودمان حرکت کنیم.

اولویت‌های سال ۱۴۰۴؛ حل مشکلات صادرات و حمایت از تولیدکننده

او مهم برنامه های این تشکل صنفی در سال جدید را در وهله اول پرداختن به موضوع برقراری مجدد فعالیت های صادراتی می داند و در این باره توضیح می دهد: مهم‌ترین برنامه های اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران برای سال جاری، ۱۴۰۴، برطرف کردن مشکلات صادرات و برطرف کردن مشکل بروز کرده در بیمه کارگردان است؛ اخیراً وزارت کار بخشنامه‌ای صادر و شرایطی را به تولید کنندگان تحمیل کرده است. ما می خواهیم این شرایط تحمیلی را رفع کنیم. همچنین موضوع تعرفه های برق و گاز مطرح است در سال‌های گذشته تولیدکنندگان از تعرفه‌های کشاورزی بهره‌مند بودند متاسفانه در سال‌های ۱۴۰۴ و ۱۴۰۳ تولیدکنندگان گل و گیاه را جزئی از بخش‌های تجاری به حساب آورده‌اند، در حالی که بخش کشاورزی هم از دادن مالیات معاف است و هم تعرفه برق و گاز آن ارزان‌تر است یعنی دارند کاری می‌کنند که این بخش را مشمول معافیت نکنند که این خود به خود به تولید کنندگان ضرر می‌زند و باعث می‌شود تا تولید در کشور ما با کمبود مواجه شود.

پتانسیل عظیم صادرات گل و گیاه ایران؛ از رتبه جهانی تا ارزآوری غیر نفتی

نایب رئیس این تشکل صنفی در حوزه گل و گیاه، درباره اهمیت و ضرورت تسهیل صادرات این محصول ایران توضیح میدهد: تولید گل و گیاه کشور بیش از نیاز ایران است و ما اگر نتوانیم صادر کنیم، تولیدکنندگان دچار زیان می شوند.

وی می گوید: در سطح جهان ما هفدهمین تولید کننده گل و گیاه هستیم که اولین آن هلند است، اما صد و هفدهمین صادرکننده در جهان بودیم که رتبه مان در حال حاضر تنزل پیدا کرده است. شعار ما این است که هر ۱۰۰ شاخه گل رز معادل یک بشکه نفت است یعنی ارزآوری آن به همین اندازه است ولی متاسفانه همکاری لازم صورت نمی‌پذیرد و داریم سعی می‌کنیم که این همکاری‌ها را جلب و عملیاتی کنیم تا بتوانیم از این امر استفاده کنیم.

کیایی ابراز عقیده می کند: با توجه به اینکه کشورمان در تحریم است می‌خواهیم از طریق صادرات غیر نفتی که یکی از آن صادرات گل و گیاه است کمک خوبی به کشور بکنیم. باید تاکید کنم که استقبال خوبی از گل و گیاه تولیدی ایران در کشورهای مختلف به عمل می‌آید و شهروندان آن کشورها دوست دارند از ایران گل و گیاه وارد کنند. از این روست که می‌خواهیم موانع و سدهای پیش رویمان برداشته شود تا بتوانیم ارزآوری لازم را برای کشورمان انجام دهیم. این پتانسیل عظیم، انگیزه‌ای قوی برای تلاش‌های اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران است.

مزیت‌های اقلیمی ایران؛ ظرفیت‌های شمال، محلات و خوزستان

وی به این نکته هم اشاره می کند که به لحاظ اقلیمی ما با کشورهای دیگر همسانی داریم و منطقه شمال کشور بهترین منطقه برای تولید گل و گیاه است.

کیایی تاکید می کند: چون اقلیم ایران ۴ فصل است؛ با توجه به اینکه اکنون در بسیاری از نقاط کشور نمی‌توانیم گل رز به عمل آوریم، هوای خوزستان مناسب تولید گل رز در این فصل است که بهترین هوا را برای تولید گل رز در دزفول داریم. یا گیاهان شاخه بریده فصلی و بوته ایران در شمال و محلات حرف اول را در جهان می‌زند، اصلاً شهر محلات در استان مرکزی به عنوان پایتخت گل ایران شناخته می‌شود و اگر بتوانیم این ظرفیت و قابلیت را تبلیغ کنیم و جا بیندازیم منافع زیادی برای دست‌اندرکاران این حوزه دربرخواهد داشت. این مزیت‌های طبیعی، پشتوانه قوی برای اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران در مسیر توسعه صادرات است.

هزینه‌های تحمیلی؛ چرا تولیدکنندگان گل و گیاه فعالیتشان را متوقف می‌کنند؟

کیایی در پایان اظهار می دارد: تلاش می‌کنیم تمام موارد و حتی گل‌های مورد نیاز کشور در داخل ایران تولید شود. با توجه به هزینه‌های تحمیل شده به تولید کننده نمی‌توان در بلند مدت تولید ادامه پیدا کند به این دلیل است که برخی تولیدکنندگان گل و گیاه در حال جمع کردن و توقف فعالیت‌هایشان هستند و تولیدشان را متوقف کردند. آن ها می‌گویند که ادامه کار برای ما به صرفه و از نظر اقتصادی مناسب نیست.

این سخنان، زنگ خطری برای صنعت گل و گیاه کشور است و ضرورت حمایت و تسهیل‌گری از سوی نهادهایی مانند اتحادیه تولید کنندگان گل و گیاه ایران و مسئولان دولتی را بیش از پیش نمایان می‌سازد.