اتیوپی، احیای خاک و بهبود معیشت کشاورزی
در سراسر اتیوپی، تخریب خاک تهدیدی فزاینده برای امنیت غذایی و معیشت روستایی محسوب می‌شود.
اخبار سبز کشاورزی؛ دو سال پیش، یوهانس تسفی، کشاورز خرده‌پا ۵۶ ساله اهل جارسو باردا کبله در اورومیا، با چالش‌های شدیدی روبرو شد. زمین او که زمانی حاصلخیز بود، به دلیل سال‌ها شیوه‌های کشاورزی ناپایدار، بارندگی شدید و فرسایش، برای کشت دشوار شده بود. حاصلخیزی و اسیدیته ضعیف خاک، که با استفاده مداوم از کودهای شیمیایی بدتر شده بود، رشد محصولات کشاورزی - به ویژه ذرت، غذای اصلی خانواده‌اش - را به طور فزاینده‌ای دشوار کرد. با کاهش عملکرد، کمبود غذا و مشکلات مالی به خانواده‌اش آسیب رساند.
او به استفاده از کودهای شیمیایی ادامه داد، اما آنها نتوانستند حاصلخیزی خاک را بازیابی کنند. عملکرد ذرت او همچنان رو به کاهش بود و تأمین معاش خانواده‌اش با هر فصل دشوارتر می‌شد.
چالش‌های او منحصر به فرد نیستند. در سراسر اتیوپی، تخریب خاک تهدیدی فزاینده برای امنیت غذایی و معیشت روستایی محسوب می‌شود. بیش از ۸۵ درصد از جمعیت تقریباً ۱۲۹ میلیونی (۲۰۲۳) به کشاورزی وابسته هستند، با این حال بخش زیادی از زمین‌های زراعی کشور به دلیل فرسایش، کاهش مواد مغذی و استفاده ناپایدار از زمین، بهره‌وری خود را از دست می‌دهند. به طرز نگران‌کننده‌ای، تخمین زده می‌شود که هفت میلیون هکتار در اتیوپی اکنون اسیدی هستند و در صورت عدم تصفیه، برای محصولات کشاورزی نامناسب‌تر می‌شوند. این کاهش گسترده در سلامت خاک، درآمد کشاورزان و تلاش‌های ملی برای خودکفایی غذایی و تاب‌آوری در برابر تغییرات اقلیمی را تضعیف می‌کند. با کمیاب‌تر شدن زمین‌های حاصلخیز، جوامع بیشتر در فقر فرو می‌روند و فشار بر مناطق هنوز حاصلخیز تشدید می‌شود و یک چرخه معیوب ایجاد می‌کند.
برای تسفای، همه چیز پس از شرکت در جلسات آموزشی در دفتر کشاورزی منطقه‌اش شروع به تغییر کرد. این جلسات که توسط متخصصان آموزش دیده از طریق برنامه تاب‌آوری سیستم‌های غذایی اتیوپی (FSRP)، یک طرح دولت اتیوپی با حمایت بانک جهانی، برگزار شد، او را با تکنیک‌های کشاورزی پایدار آشنا کرد. او در مورد مدیریت یکپارچه حاصلخیزی خاک و ورمی کمپوست، فرآیندی که از کرم‌های خاکی برای تبدیل زباله‌های آلی به کمپوست غنی از مواد مغذی استفاده می‌کند، آموخت.
تسفای می‌گوید که با کمک خانواده‌اش شروع به ورمی کمپوست کرده است. «این برنامه یک جعبه کمپوست و کرم به من داد و من موافقت کردم که یک خانه کمپوست بسازم. خیلی زود پس از آن، توانستم کمپوست تهیه کنم و از آن برای پرورش ذرت استفاده کنم.
نتایج فوری بود. استفاده از ورمی کمپوست - به همراه ۵۰ کیلوگرم کود معدنی از پروژه - در مزرعه ذرت ۰.۲۵ هکتاری او، عملکرد او را تنها در یک فصل، ۶۷ درصد افزایش داد و از ۹ به ۱۵ کنتال رساند. این به معنای غذا و افزایش درآمد برای خانواده‌اش بود.
تا به امروز، برنامه ۶۸۰ میلیون دلاری FSRP به ۴۸۷۰۰ کشاورز آموزش‌هایی در زمینه مدیریت حاصلخیزی خاک، استفاده از کودهای آلی و مدیریت تلفیقی آفات ارائه داده است. از طریق نمایش‌های عملی - مانند کاربرد آهک و تکنیک‌های کنترل آفات - کشاورزانی مانند تسفی توانسته‌اند یاد بگیرند که چگونه ساختار خاک، در دسترس بودن مواد مغذی و سلامت محصول را بهبود بخشند. و در مناطقی که pH خاک به شدت پایین بود، آهک و ورمی کمپوست به خنثی کردن اسیدیته کمک کرده و مواد مغذی خاک را برای گیاهان قابل دسترس‌تر کرده است.
فراتر از این، ۱.۲ میلیون نفر از طیف وسیع‌تری از مداخلات بهره‌مند شده‌اند. این مداخلات شامل ظرفیت‌سازی در بهترین شیوه‌ها و فناوری‌های اثبات‌شده، حمایت از توسعه کسب‌وکار، تشکیل و تقویت گروه‌های کشاورزان، آموزش در تجارت کشاورزی و کارآفرینی و همچنین بهبود دسترسی به آبیاری، خدمات بهداشت دام و نهاده‌های کشاورزی است.
در سطح منطقه
برنامه FSRP اتیوپی بخشی از یک ابتکار منطقه‌ای گسترده‌تر است که هفت کشور شرق و جنوب آفریقا را در بر می‌گیرد و هدف آن تقویت امنیت غذایی، افزایش معیشت روستایی و ایجاد تاب‌آوری در برابر تغییرات اقلیمی است. با استفاده از اشتراک‌گذاری دانش در بین کشورها، تضمین می‌شود که هر کشور می‌تواند مداخلات را متناسب با نیازهای خاص خود تنظیم کند و در عین حال از موفقیت‌های دیگران بیاموزد.
این برنامه منطقه‌ای بر پنج حوزه کلیدی تمرکز دارد: ارائه پشتیبانی کوتاه‌مدت در برابر بحران، بازسازی ظرفیت‌های کشاورزی، ترویج مدیریت پایدار منابع، بهبود دسترسی به بازار و ادغام تاب‌آوری سیستم‌های غذایی در سیاست‌گذاری. کارشناسان کشاورزی، متخصصان هشدار اولیه، سیاست‌گذاران و شرکای توسعه اخیراً در آدیس آبابا گرد هم آمدند تا به‌صورت حضوری در مورد بهترین شیوه‌های کشاورزی دیجیتال، کارت‌های امتیاز تجاری و استانداردهای بهداشتی و بهداشت گیاهی تبادل اطلاعات کنند که همگی با هدف تقویت سیستم‌های غذایی و تجارت منطقه‌ای انجام می‌شوند.
در داخل اتیوپی، FSRP در حال بهبود خدمات ترویج کشاورزی است. و کشاورزی دیجیتال با ارتقاء سیستم‌های عمومی و تقویت مشارکت‌های دولتی-خصوصی. این برنامه مشاوره تخصصی در زمینه مکانیزاسیون، مدیریت پس از برداشت، کشاورزی شهری و شیوه‌های هوشمند اقلیمی ارائه می‌دهد. برای تعمیق آموزش کشاورزان، FSRP در حال ایجاد مراکز دانش و ارتقاء مراکز آموزشی است و آموزش‌های عملی را ارائه می‌دهد که کشاورزانی مانند تسفی را قادر می‌سازد.
یوهانس تنها یکی از کشاورزان بسیاری است که از طریق این حمایت، معیشت خود را متحول کرده‌اند. پس از اتخاذ شیوه‌های پایدار مانند ورمی کمپوست و مدیریت تلفیقی آفات، او به طور قابل توجهی عملکرد ذرت خود را افزایش داد و ...
تسفی می‌گوید: «وقتی کشاورزان همسایه از من در مورد مزایای کمپوست می‌پرسند، آن را برایشان توضیح می‌دهم و آنها را به استفاده از آن تشویق می‌کنم.» داستان او منعکس‌کننده تأثیر این برنامه است.
