مقابله با آلودگی پلاستیکی در سیستم‌های غذایی
اقدام جهانی فائو برای روز جهانی محیط زیست ۲۰۲۵
اخبار سبز کشاورزی؛ لازم نیست خیلی دور بروید تا ببینید پلاستیک چگونه راه خود را به هر گوشه‌ای از سیستم کشاورزی-غذایی باز کرده است. سینی‌های نشا، فیلم‌های مالچ، لوله‌های آبیاری، جعبه‌های حمل و نقل، سلفون. و این حتی قبل از رسیدن به قفسه‌ها است. این پلاستیک کارآمد، ارزان و راحت است و به محافظت از محصولات کشاورزی و کاهش تلفات مواد غذایی کمک می‌کند - اما همچنان باقی می‌ماند. سالانه بیش از ۱۲.۵ میلیون تن فقط در کشاورزی و ۳۷ میلیون تن دیگر در بسته‌بندی مواد غذایی استفاده می‌شود. مقدار بسیار کمی از آن بازیافت می‌شود.
زباله‌های پلاستیکی ناپدید نمی‌شوند
در طول سال‌ها به ذرات بسیار کوچکی تجزیه می‌شوند که دیده نمی‌شوند. تحقیقات فائو تأیید می‌کند که حتی مقادیر بسیار کمی از پلاستیک‌ها می‌توانند بر حفظ آب، فعالیت میکروبی و رشد گیاه تأثیر بگذارند. همچنین شواهدی پیدا می‌کند که نشان می‌دهد میکروپلاستیک‌ها و مواد شیمیایی مرتبط با پلاستیک می‌توانند توسط محصولات کشاورزی جذب شوند و به طور بالقوه به قسمت‌های خوراکی برسند. این یافته‌ها - که قرار است بعداً در سال ۲۰۲۵ منتشر شوند - نیاز به اقدام فوری برای کاهش ورودی‌های پلاستیکی در کشاورزی و محافظت از سلامت خاک‌ها، محصولات کشاورزی و مصرف‌کنندگان را تقویت می‌کنند.
روز جهانی محیط زیست ۲۰۲۵ فرصتی برای بررسی وضعیت موجود فراهم می‌کند. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) به دولت‌ها، کشاورزان و صنایع کمک می‌کند تا ضایعات پلاستیکی را کاهش دهند - از طریق استفاده هوشمندانه‌تر، جایگزین‌های بهتر و تغییرات عملی در زمین که تولید بهتر، تغذیه بهتر، محیط زیست بهتر و زندگی بهتر را به همراه دارد و سود کشاورزان را به خطر نمی‌اندازد.
به عنوان بخشی از این واکنش، «آیین‌نامه رفتار داوطلبانه موقت» فائو که از طریق مشورت با دولت‌ها، دانشمندان، تولیدکنندگان و شرکت‌های خصوصی تهیه شده است، می‌تواند استفاده پایدار از پلاستیک در کشاورزی را هدایت کند. این آیین‌نامه توصیه‌های روشن و عملی ارائه می‌دهد: در صورت امکان کاهش دهید، در صورت امکان دوباره استفاده کنید، در صورت ایمن بازیافت کنید. این آیین‌نامه به سمت گذار تدریجی از پلاستیک‌های با عمر کوتاه، بدون به خطر انداختن امنیت غذایی یا درآمد کشاورزان اشاره دارد.
یکی از مرزهای امیدوارکننده، تغییر به سمت مواد زیستی و زیست‌تخریب‌پذیر است - که از پسماندهای کشاورزی، مواد آلی و پلیمرهای طبیعی گرفته شده‌اند. فائو از طریق اقتصاد زیستی از نوآوری حمایت می‌کند تا به کشاورزان کمک کند پلاستیک‌های معمولی را با گزینه‌هایی که با خیال راحت تجزیه می‌شوند و از سلامت خاک پشتیبانی می‌کنند، جایگزین کنند.
بخش موز را در نظر بگیرید
کیسه‌های پلاستیکی، ریسمان و پوشش‌های پلاستیکی مدت‌هاست که در مزارع بزرگ به عنوان استاندارد استفاده می‌شوند. انجمن جهانی موز فائو با تولیدکنندگان و محققان برای تغییر این وضعیت همکاری کرده است. کشاورزان با به اشتراک گذاشتن راهنمایی‌های عملی و بررسی جایگزین‌ها، شروع به کاهش استفاده از پلاستیک و کاهش نشت زباله به محیط‌های اطراف کرده‌اند.
سپس مسئله ظروف آفت‌کش‌ها مطرح می‌شود. اغلب، این ظروف سوزانده یا به مزارع پرتاب می‌شوند و بقایای سمی را در خاک و هوا آزاد می‌کنند. فائو در حال آزمایش روش‌های دفع ایمن‌تر - مانند تکنیک سه بار شستشو - و کمک به کشورها برای ایجاد سیستم‌های جمع‌آوری و بازیافت است.
فائو به همراه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تحقیقات در مورد تشخیص میکروپلاستیک در خاک را رهبری می‌کند. آنها از تکنیک‌های ایزوتوپی پیشرفته استفاده می‌کنند و برای توسعه روش‌های آزمایش استاندارد تلاش می‌کنند تا کشورها بتوانند مشکل را اندازه‌گیری کرده و به طور مؤثر به آن پاسخ دهند.
نگرانی‌ها به خاک ختم نمی‌شوند
میکروپلاستیک‌ها در آب، نمک، ماهی و حتی برخی سبزیجات یافت شده‌اند. فائو بررسی‌های علمی در مورد نحوه حرکت این ذرات از طریق سیستم‌های کشاورزی و غذایی و اینکه چه معنایی ممکن است برای سلامت انسان داشته باشند، انجام داده است. تحقیقات در حال انجام است، به ویژه در مورد اثرات آن بر میکروبیوم روده، اما تلاش‌هایی برای بهبود آزمایش و آگاه نگه داشتن مصرف‌کنندگان در حال انجام است.
برنامه‌های ملی شروع به تغییر رویه‌ها در زمان واقعی کرده‌اند. در سریلانکا، پروژه دایره‌ای فائو، که توسط اتحادیه اروپا تأمین مالی می‌شود، به کاهش بسته‌بندی‌های یکبار مصرف و بهبود طراحی خرده‌فروشی کمک می‌کند. در کنیا و اروگوئه، فائو از طریق برنامه FARM به توسعه سیاست‌های سبزتر کمک می‌کند. این برنامه ترکیبی از پشتیبانی فنی، اطلاع‌رسانی به کشاورزان و اصلاح سیاست‌ها برای کاهش ردپای پلاستیک در کشاورزی است.
مشارکت جهانی خاک، به میزبانی فائو، شامل برنامه پزشکان جهانی خاک است - آموزش کشاورز به کشاورز با تمرکز بر ابزارهای عملی برای مدیریت آلودگی خاک. دانش از مرزها، یک مزرعه در یک زمان، عبور می‌کند.
آلودگی پلاستیک در ساحل متوقف نمی‌شود
تجهیزات ماهیگیری - گم‌شده، رهاشده یا دور ریخته‌شده - اکوسیستم‌های دریایی را خفه می‌کند و اقتصادهای ساحلی را تهدید می‌کند. فائو دستورالعمل‌هایی در مورد علامت‌گذاری تجهیزات ماهیگیری برای قابل ردیابی و بازیابی کردن آنها صادر کرده است. از طریق مشارکت‌های GloLitter که توسط IMO با همکاری فائو اجرا می‌شود، 30 کشور در حال بهبود مدیریت پسماند در بنادر، آزمایش فناوری‌های کشتی‌های پاک‌تر و ردیابی منابع زباله‌های دریایی هستند.
رویکرد فائو جامع است
این رویکرد شامل دستورالعمل‌ها، طرح‌های آزمایشی میدانی، تحقیقات علمی و سیاست‌های ملی است. کاهش پلاستیک در سیستم‌های کشاورزی-غذایی یک راه‌حل واحد نیست - این فرآیندی است برای بازاندیشی در مورد نحوه‌ی کشت، جابجایی و مصرف مواد غذایی به روش‌هایی که از مردم، خاک‌ها و اقیانوس‌ها محافظت کند. فائو گام به گام در تلاش است تا به کشورها کمک کند تا به سمت سیستم‌های کشاورزی-غذایی پایدارتر و مقاوم‌تر حرکت کنند - سیستم‌هایی که برای حفظ انسجام خود به پلاستیک متکی نیستند.
