بودجه ۱۴۰۴: شکاف بین سفره مردم و حیاط خلوت سیاسیون؛ میلیاردها تومان کجا میروند؟
نگاهی به بودجه ۱۴۰۴: چرا میلیاردها تومان از سفره مردم به سمت نهادهای فرهنگی و سیاسی میرود؟ بررسی انتقادی ردیفهای بودجه و عملکرد مسئولان.

در کشوری زندگی میکنیم که سفرههایمان روز به روز خالیتر میشود، اما همزمان، اخباری از تخصیص بودجههای کلان به نهادهایی به گوش میرسد که خروجی شفاف و ملموسی برای مردم ندارند.
اخبار سبز کشاورزی؛ این ماجرای بودجه ۱۴۰۴ است؛ داستانی از اولویتهایی که شاید در راستای نیازهای اساسی شهروندان نباشد.
بیشتر بخوانید: آیا حذف صفر از پول، ناجی اقتصاد ایران است؟
اولویت با نان مردم است یا نهادهای خاص؟
در حالی که دولت با چالشهای اقتصادی دست و پنجه نرم میکند و شهروندان فشارهای معیشتی را از نزدیک لمس میکنند، بررسی دقیق ردیفهای بودجه ۱۴۰۴ پرده از واقعیت تلخی برمیدارد: بخش قابل توجهی از اعتبارات کشور همچنان روانه جیب نهادهای فرهنگی و مذهبی میشود. نهادهایی که نامشان بارها در میان انتقادات مردمی و کارشناسان شنیده شده است.
حتی رئیسجمهور، مسعود پزشکیان، نیز اخیراً بر این نکته تأکید کرده و گفتهاند: «پولها باید صرف نان مردم شود، نه مؤسسات و بنیادهایی که هیچ بروندادی ندارند.»
این گفته، دردی است که بسیاری از مردم آن را فریاد میزنند.
نگاهی به ارقام؛ بودجه ۱۴۰۴ و نهادهای خبرساز
بیایید نگاهی دقیقتر به برخی از مهمترین ردیفهای بودجه ۱۴۰۴ در حوزه فرهنگی و مذهبی بیندازیم تا ببینیم پولها واقعاً کجا خرج میشوند:
بنیاد سعدی (به ریاست حدادعادل): ۱۰۰ میلیارد تومان
مجمع جهانی اهل بیت: ۲۹۱ میلیارد تومان
مؤسسات وابسته به آستان امام خمینی: ۵۹۶ میلیارد تومان
سازمان تبلیغات اسلامی و ۱۵ زیرمجموعه: ۶,۲۵۸ میلیارد تومان
مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (مصباح یزدی): ۴۵۴ میلیارد تومان
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی: ۱۹۱ میلیارد تومان
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم: ۹۶۴ میلیارد تومان
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی و زیرمجموعهها: ۱,۰۴۳ میلیارد تومان
شورای عالی حوزههای علمیه (برادران و خواهران): ۹,۰۵۱ میلیارد تومان
قرارگاه فرهنگی و اجتماعی بقیهالله (اوج و سراج + بودجه یورویی): حدود ۵,۳۴۴ میلیارد تومان
نهاد ریاست جمهوری: ۸,۵۵۹ میلیارد تومان
جامعة المصطفی العالمیه: نزدیک به ۲,۰۰۰ میلیارد تومان
صدا و سیما: مجموعاً حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان
این ارقام، تنها بخشی از بودجههایی است که هر ساله، حتی با تغییراتی در جداول بودجهریزی، به این نهادها اختصاص مییابد.
چرا شفافیت در بودجه ۱۴۰۴ یک ضرورت است؟
یکی از انتقادات اساسی به این نهادها، عدم ارائه گزارشهای شفاف و قابلسنجش از عملکردشان است. بسیاری از کارشناسان و مردم معتقدند این موسسات عملاً به «حیاط خلوت سیاسیون» تبدیل شدهاند؛ جایی که منابع مالی کشور بدون نظارت کافی و پاسخگویی به مردم هزینه میشود.
در شرایطی که اولویت اصلی باید رفع مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم باشد، تخصیص این حجم از بودجه به نهادهایی با عملکرد نامشخص، توجیهی منطقی ندارد و پرسشهای جدی را در اذهان عمومی برمیانگیزد.
بودجه ۱۴۰۴ باید بازتابدهنده اولویتهای واقعی جامعه باشد، نه منافع گروهها و اشخاص خاص.