استیضاح ابزاری برای امتیازگیری نمایندگان: چرا فرایند استیضاح «چاهی بدون آب برای ملت» است؟

 طرح استیضاح وزرا در مجلس شورای اسلامی، بیش از آنکه تلاشی جدی برای حل مشکلات کشور باشد، ابزاری برای مدیریت افکار عمومی و کسب امتیاز است.

اخبار سبز کشاورزی؛ دکتر محمد فاضلی، کارشناس مسائل سیاسی، این پدیده را به شکلی انتقادی توصیف کرده است: «استیضاح چاهی است که برای ملت آب ندارد، ولی برای نمایندگان، نان دارد.»

این گزاره به این معناست که نمایندگان با طرح بحث استیضاح، دو هدف اصلی را دنبال می‌کنند:  نشان دادن این نکته به مردم حوزه انتخابیه که آن‌ها دغدغه‌مند بوده و مشکلات را پیگیری می‌کنند. تلاش برای سلب مسئولیت مستقیم از خود در قبال معضلات ساختاری که ممکن است در ایجاد یا حل آن‌ها نقش داشته باشند.

فاضلی استیضاح را نه یک سازوکار نظارتی اصیل، بلکه یک «ابزار چانه‌زنی نمایندگان برای گرفتن امتیاز از وزیر» می‌داند. این دیدگاه بیانگر آن است که هدف اصلی از تهدید به استیضاح یا طرح آن، معمولاً وادار کردن وزیر به اعطای امتیازات خاص، وعده‌های منطقه‌ای یا منافع گروهی به نماینده یا فراکسیون مربوطه است، نه لزوماً اصلاح ساختار مدیریتی در حوزه وزارتخانه.