افشاگری جدید در بازار نهاده‌های دامی؛ فروش صوری و کوتاژهای تقلبی
شبکه‌ای سازمان‌یافته از واردکنندگان با حمایت نوری قزلجه، با ثبت کوتاژهای صوری و فروش غیرواقعی نهاده‌های دامی، امنیت بازار را به خطر انداخته است.
شبکه‌ای سازمان‌یافته از واردکنندگان با حمایت نوری قزلجه، با ثبت کوتاژهای صوری و فروش غیرواقعی نهاده‌های دامی، امنیت بازار و معیشت دامداران را به خطر انداخته است. این فساد گسترده موجب افزایش قیمت‌ها و هدررفت ارز ترجیحی شده است.
بیشتر بخوانید:پس از «کوتاژهای غیرواقعی» و «خالی‌فروشی نهاده‌های دامی» چشممان به رقم ۸۰ هزار میلیارد تومانی آقای وزیر روشن شد!
تقلب بزرگ در واردات نهاده‌ها
بر اساس گزارش منابع مطلع و اظهارات تعدادی از نمایندگان مجلس، شبکه‌ای سازمان‌یافته شامل یکی از ابر‌واردکنندگان کشور، با حمایت مستقیم نوری قزلجه و در راستای جلب نظر برای جلوگیری از استیضاح وزیر جهاد کشاورزی، در بازار نهاده‌های دامی دست به ثبت کوتاژهای صوری و فروش غیرواقعی محموله‌ها زده است. این اقدام ساختار بازار را به‌شدت متزلزل کرده و امنیت معیشتی دامداران و مرغداران را در معرض تهدید قرار داده است.
گزارش‌ها حاکی است که این فعالیت‌های غیرشفاف، نه تنها زنجیره تولید و توزیع نهاده‌ها را مختل کرده، بلکه منجر به افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها در بازار شده است.
جزئیات ماجرا
بر اساس اطلاعات موجود، گروهی از واردکنندگان و فعالان بازار نهاده‌ها با ثبت کوتاژهای صوری در سامانه‌های رسمی، محموله‌هایی را به‌صورت غیرواقعی به نام دامداران عرضه کرده‌اند. این در حالی است که چنین محموله‌هایی در واقعیت وجود خارجی ندارند.
این شبکه نه‌تنها به فروش صوری نهاده‌ها دست زده، بلکه برای این محموله‌های ساختگی نیز درخواست ارز ترجیحی ارائه داده است؛ در حالی که بنا بر گزارش کارشناسان، تنها بخش کوچکی از محموله‌ها واقعی است و مابقی صرفاً در اسناد ثبت شده‌اند.
به گفته صاحب‌نظران اقتصادی، این نوع از فساد و تقلب ساختاریافته، اعتماد دامداران به سیستم توزیع رسمی را به‌شدت کاهش داده و باعث برهم‌خوردن تعادل بازار نهاده‌ها شده است.
پیامدهای کلیدی این فساد سازمان‌یافته
پیامد اقتصادی
اختصاص ارز ترجیحی به محموله‌های صوری، به اتلاف گسترده منابع ملی انجامیده و زمینه شکل‌گیری رانت و ثروت بادآورده برای گروه‌های خاص را فراهم کرده است. این فرآیند غیراقتصادی عملاً موجب تضعیف تولید داخلی و افزایش وابستگی وارداتی در بخش دام و طیور شده است.
پیامد کشاورزی و تولید
دامداران به دلیل عدم دریافت واقعی نهاده‌های دامی، متحمل خسارت مستقیم در چرخه تولید شده‌اند. آن‌ها مجبورند نهاده‌ها را از بازار آزاد با چند برابر قیمت تهیه کنند، وضعیتی که تولید گوشت و لبنیات را تحت فشار قرار داده و موجب کاهش توان مالی تولیدکنندگان شده است.
پیامد نظارتی
ضعف جدی در سامانه ثبت کوتاژها و سهل‌انگاری نهادهای نظارتی از جمله گمرک و وزارت جهاد کشاورزی، مسیر سوءاستفاده شبکه‌های رانتی و سودجو را هموار کرده است. کارشناسان تأکید دارند که عدم شفافیت در داده‌ها و نبود نظارت مؤثر، چرخه فساد را بازتولید می‌کند.
ضرورت شفاف‌سازی فوری در زنجیره تأمین
بازار نهاده‌های دامی دیگر تحمل رانت، تبانی و فساد سیستماتیک را ندارد. کارشناسان و فعالان بخش کشاورزی خواستار شفاف‌سازی فوری فرآیند واردات، بررسی اسناد کوتاژ و برخورد قاطع با شبکه‌های فساد و تقلب هستند تا اعتماد ازدست‌رفته به زنجیره تأمین احیا شود.
فقط با بازنگری در نظارت، افشای روابط پشت‌پرده و پاسخگویی مدیران مسئول است که می‌توان امنیت غذایی و ثبات بازار دامی کشور را تضمین کرد.
