گامی علمی برای نجات خاک و آینده کشاورزی ایران
چاپ کتاب «کشاورزی حفاظتی؛ رویکرد بوم‌سازگان‌نگر در کشاورزی پایدار»
کتاب جدید «کشاورزی حفاظتی؛ رویکرد بوم‌سازگان‌نگر در کشاورزی پایدار» با هدف تبیین علمی روشی نوین برای احیای خاک و منابع طبیعی ایران منتشر شد.
در روزگاری که فرسایش خاک و کاهش حاصل‌خیزی زمین‌های کشاورزی به یکی از بحران‌های اصلی ایران بدل شده است، انتشار کتابی با رویکردی علمی و بوم‌شناختی می‌تواند نقطه‌عطفی برای توسعه‌ی پایدار در بخش کشاورزی باشد.
اخبار سبز کشاورزی؛ کتاب «کشاورزی حفاظتی؛ رویکرد بوم‌سازگان‌نگر در کشاورزی پایدار» با هدف نجات خاک و ترسیم آینده‌ای پایدار برای کشاورزی ایران، مهرماه ۱۴۰۴ توسط انتشارات امرتات گنبدکاووس منتشر شد.
کتابی حاصل همکاری سه پژوهشگر برجسته ایرانی
این اثر نتیجه‌ی تلاش مشترک سه پژوهشگر شناخته‌شده است:
- محمداسماعیل اسدی، پژوهشگر ارشد و بین‌المللی کشاورزی حفاظتی،
- منیره فغانی، پژوهشگر مستقل حوزه‌ی آب،
- محمدحسین رزاقی، پژوهشگر مکانیزاسیون کشاورزی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان.
به گفته‌ی محمداسماعیل اسدی، این کتاب در هفت فصل تدوین شده و محورهای اصلی آن شامل موضوعاتی چون ماهیت کشاورزی حفاظتی، اهمیت خاک، پیام به دولت‌ها درباره حفاظت از خاک، تفاوت خاک‌ورزی حفاظتی با کشاورزی حفاظتی، نقش بقایای گیاهی، فناوری کاشت بی‌خاک‌ورزی و جمع‌بندی همراه با پیشنهادهای کاربردی است.
ویژگی‌های متمایز و بین‌المللی کتاب
از ویژگی‌های برجسته‌ی این اثر می‌توان به پیشگفتار مهندس عباس کشاورز، پژوهشگر برجسته‌ی آب کشور و سرپرست پیشین وزارت جهاد کشاورزی، اشاره کرد. همچنین پروفسور دِن ریکوسکی، خاک‌شناس سرشناس جهان، یادداشتی به زبان انگلیسی برای این کتاب نگاشته است.
در پایان کتاب نیز خلاصه‌ای از محتوای علمی اثر به زبان انگلیسی آمده است. این کتاب در ۱۵۰ صفحه تمام‌رنگی منتشر شده و قیمت آن ۲۸۰ هزار تومان تعیین گردیده است.
معرفی علمی کشاورزی حفاظتی در ایران
در پیشگفتار کتاب آمده است که هدف اصلی تألیف این اثر، ارائه‌ی آگاهی و معرفی دقیق رویکرد «کشاورزی حفاظتی» (Conservation Agriculture) متناسب با شرایط بوم‌شناختی ایران است.
مؤلفان تأکید کرده‌اند که کتاب بر پایه‌ی منابع علمی معتبر و یافته‌های روز دنیا تألیف شده تا الگویی بوم‌سازگان‌محور برای کشاورزی ایران ارائه دهد؛ الگویی که بتواند پاسخی علمی به چالش‌های فزاینده‌ی مرتبط با خاک، آب، تغییرات اقلیمی و محدودیت نهاده‌ها باشد.
اصول سه‌گانه‌ی کشاورزی حفاظتی از نگاه مؤلفان
در این کتاب، کشاورزی حفاظتی (CA) به‌عنوان رویکردی جامع در مدیریت پایدار اراضی کشاورزی معرفی می‌شود که بر سه اصل بنیادین استوار است:
- حداقل دستکاری مکانیکی در خاک
- حفظ پوشش دائمی زیست‌توده گیاهی بر سطح زمین
- افزایش تنوع زیستی از طریق تناوب زراعی و کشت‌های تلفیقی
به باور نویسندگان، رعایت این اصول چارچوبی بر پایه‌ی بوم‌شناسی کاربردی فراهم می‌کند که به بهبود سلامت “خاک زنده”، ارتقای پایداری زیست‌محیطی و افزایش امنیت غذایی منجر می‌شود.
جمع‌بندی و جایگاه این اثر در نقشه دانش کشاورزی کشور
چاپ کتاب «کشاورزی حفاظتی؛ رویکرد بوم‌سازگان‌نگر در کشاورزی پایدار» را می‌توان گامی علمی و ارزشمند در ترویج کشاورزی پایدار و حفاظت از منابع طبیعی ایران دانست؛ اثری که با تکیه بر رویکردی اکولوژیک، افق تازه‌ای برای پیوند علم، سیاست و عمل در نظام کشاورزی کشور گشوده است.
این کتاب نه‌تنها مرجعی برای پژوهشگران و کارشناسان حوزه‌ی کشاورزی است، بلکه می‌تواند منبعی کاربردی برای تصمیم‌گیران و عاملان اجرایی در مسیر نجات خاک و حفظ آینده‌ی کشاورزی ایران باشد.
