بحران در بازار نهاده‌های دامی؛ مرغداران می‌گویند «بازارگاه نهاده ندارد»
بحران کمبود نهاده‌های دامی زنجیره تولید پروتئین را تهدید می‌کند. مرغداران می‌گویند سامانه «بازارگاه» نهاده‌ای برای عرضه ندارد و ذرت و سویا چند برابر نرخ مصوب در بازار آزاد معامله می‌شود
بیش از یک ماه است که بازار نهاده‌های دامی، از جمله ذرت و کنجاله سویا، با کمبود و افزایش قیمت مواجه شده است. بر اساس گزارش‌های میدانی، بسیاری از مرغداران و دامداران برای تأمین خوراک مجبور به خرید از بازار آزاد شده‌اند؛ بازاری که قیمت‌ها در آن دو تا سه برابر نرخ مصوب است.
اخبار سبز کشاورزی؛ هادی حسینی، مرغدار زنجانی، می‌گوید: «سویا را که باید ۲۱ هزار تومان بخریم، حالا ۴۰ هزار تومان می‌خریم و ذرت ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومانی را ۲۵ هزار تومان. با این قیمت‌ها تولید دیگر صرفه اقتصادی ندارد.»
او معتقد است که در نبود نهاده، بسیاری از واحدها جوجه‌ریزی را متوقف کرده‌اند و تا چند هفته آینده اثر کمبود تولید در بازار به‌وضوح نمایان خواهد شد.
توقف تولید و خطر افزایش قیمت مرغ و تخم‌مرغ
مرغ موجود در بازار مربوط به جوجه‌ریزی ۴۵ روز گذشته است، اما طی دو هفته اخیر بخش بزرگی از مرغداران به‌دلیل نبود نهاده از فعالیت بازمانده‌اند. کارشناسان می‌گویند در صورت تداوم بحران، باید منتظر جهش دوباره قیمت مرغ و تخم‌مرغ در هفته‌های آینده بود.
به گفته حسینی، تعدادی از کارخانه‌های خوراک دام نیز به‌دلیل نبود مواد اولیه تعطیل شده‌اند و این موضوع آینده تولید را تهدید می‌کند.
بن‌بست تأمین نهاده و گره‌های بوروکراسی
از بنادر جنوبی خبر می‌رسد که مقادیر زیادی از نهاده‌های وارداتی به دلیل مشکلات ارزی و طولانی شدن مراحل اداری، در انبارها مانده و هنوز ترخیص نشده است. کارشناسان تأکید می‌کنند هرگونه وقفه در ترخیص نهاده‌های دامی مستقیماً باعث افزایش قیمت تمام‌شده محصولات پروتئینی می‌شود.
یک کارشناس کشاورزی دراین‌باره گفت: «زمانی که بیش از ۷۰ درصد هزینه تولید مربوط به خوراک دام است، حتی افزایش جزئی نرخ ذرت و سویا می‌تواند قیمت مرغ، تخم‌مرغ و لبنیات را به‌طور زنجیره‌ای بالا ببرد.»
تهدید زنجیره تولید و انتظار از دولت
در حال حاضر قیمت هر کیلو مرغ در بازار آزاد از ۱۵۰ هزار تومان گذشته و هر شانه تخم‌مرغ به بیش از ۱۹۰ هزار تومان رسیده است. لبنیات نیز افزایش ۱۵ تا ۳۰ درصدی قیمت را تجربه می‌کند.
تولیدکنندگان می‌گویند دولت باید با تأمین فوری نهاده‌ها و فعال‌سازی سامانه بازارگاه، از تعطیلی واحدهای تولیدی جلوگیری کند؛ چرا که بحران نهاده‌ها اکنون اصلی‌ترین عامل گرانی محصولات پروتئینی است و در صورت بی‌توجهی، می‌تواند شوک تازه‌ای به سفره مردم وارد کند.
جمع‌بندی
بحران بازار نهاده‌های دامی، فقط مشکل مرغداران نیست؛ این بحران حلقه‌های اصلی امنیت غذایی کشور را تهدید می‌کند. اگر دولت در تأمین به‌موقع نهاده‌ها تعلل کند، بازار مواد غذایی در هفته‌های آتی شاهد افزایش بی‌سابقه قیمت و کاهش عرضه خواهد بود.
