شفافیت؛ شعار جدید دولت؟ بحرانها با حرف حل نمیشود
با وجود تأکید وزیر جهاد کشاورزی بر «شفافیت و پرهیز از مقصرسازی»، اظهارات او درباره بحران ها این پرسش را پررنگ میکند که دولت چهاردهم برنامه عملی دارد؟
اخبار سبز کشاورزی به نقل از ایرنا؛ اظهارات غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، در مراسم روز دانشجو را میتوان یکی از صریحترین تلاشها برای ترسیم رویکرد دولت چهاردهم دانست؛ رویکردی که به گفته او بر شفافگویی با مردم و پرهیز از مقصرسازی استوار است. با این حال، در پس همین مواضع، پرسشها و نقدهایی نیز وجود دارد که نمیتوان از آنها چشم پوشید.
شفافیت بهجای مقصرسازی؛ پیامی مثبت است، اما…
وزیر تأکید کرد که دولت قصد ندارد ناترازی آب، کمبود برق و بدهیهای انباشته را به گردن افراد یا دولتهای گذشته بیندازد. این موضع در ظاهر حرکتی رو به جلو است؛ زیرا به جای جدل سیاسی، بر «حل مسئله» تمرکز میکند.
اما نقد اساسی اینجاست:پرهیز از مقصرسازی، نباید به بیمسئولیتی تاریخی تبدیل شود.
شفافیت زمانی معنا دارد که:
• ریشههای بحرانها روشن بیان شود،
• نقش تصمیمهای گذشته بررسی شود،
• و مردم بدانند چهکسی مسئول چه تصمیمی بوده است.
دولتها میتوانند پرهیز از دعوا را انتخاب کنند، اما نمیتوانند از پاسخگویی تاریخی فرار کنند.
بحران آب و انرژی؛ سالها هشدار اما چه کسی اقدام کرد؟
نوری قزلجه مثال زد که از زمانی که موتور پمپ اختراع شد، ناترازی آب آغاز شد.
این تحلیل درست اما ناقص است زیرا
1.مشکل از «پمپ» شروع نشده؛مشکل از نبود سیاست آبمحور، مدیریت مصرف، قیمتگذاری غلط و تخصیص بیبرنامه منابع شروع شد.
2.اگر دولت فعلی به دنبال مقصر نیست، باید بگوید چه اصلاحات دردناک اما ضروریای را قرار است انجام دهد؟
• اصلاح الگوی کشت؟
• قیمتگذاری واقعی آب و انرژی؟
• سرمایهگذاری در زیرساخت؟
• تغییر سیاستهای حمایتی؟
هنوز برنامهای شفاف ارائه نشده است.
ضعف آماری در کشاورزی؛ یک اعتراف درست، اما دیرهنگام
وزیر اعلام کرد آمارهای ۱۰ساله در کشاورزی «بیفایده» است، و باید به آمار روزانه و هوشمند رسید.
این سخن، اعترافی مهم به یکی از نقاطضعف ریشهای مدیریت کشاورزی در ایران است.اماچرا چنین نظامی تاکنون ایجاد نشده؟ و چه ضمانتی هست که امروز ایجاد شود؟
سالهاست کارشناسان از ضعف داده در حوزه کشاورزی و امنیت غذایی انتقاد میکنند. حتی سامانههایی که ایجاد شدهاند، مانند سامانه گوشت مرغ، بدون اتصال به سایر زنجیرهها هستند.
برای مدیریت واقعاً هوشمند باید:
1. سامانهها به هم متصل شوند
2.دادهها شفاف و قابل دسترسی باشد
3. بخش خصوصی و دانشگاه نقش داشته باشند
4.و نظارت بیرونی بر کیفیت دادهها وجود داشته باشد
در نهایت، اگر دولت میخواهد اعتماد عمومی را بازسازی کند، شعار شفافیت کافی نیست؛شفافیت باید با برنامه، زمانبندی، گزارشدهی منظم و پاسخگویی همراه باشد.