تشریفات ۴۰ میلیاردی تات در سایه دستور صریح دولت برای صرفهجویی
تات در اوج بحران کشاورزی، برای همایش تغییر اقلیم مهمانی ۶۵۰ نفره و هزینه ۴۰ میلیاردی تدارک دیده بود
رفتار سازمان تات در ماجرای همایش «تغییر اقلیم» بار دیگر یک واقعیت تلخ را عیان میکند: بخشی از ساختار اداری کشاورزی ایران، نهتنها از بحرانها بیخبر است، بلکه درک درستی از اولویتها ندارد.
اخبار سبز کشاورزی ؛در حالیکه رئیسجمهور و معاونت اجرایی دولت بهصراحت دستور صرفهجویی دادهاند آن هم در شرایط خشکسالی کمسابقه، کاهش منابع آب، بحران نهادهها و توقف بسیاری از طرحهای پژوهشی سازمان تات تصمیم میگیرد یک مهمانی ۶۵۰ نفره چندروزه برگزار کند؛ آن هم به اسم «تغییر اقلیم»! این تناقض، فقط یک اشتباه اداری نیست؛ نشانه یک گسست عمیق مدیریتی و فرار آشکار از مسئولیتهای حیاتی کشور است.
اولویت امروز تحقیقات کشاورزی چیست؟
روشن است:نجات پروژههای خاکخورده، تأمین حداقل مواد مصرفی آزمایشگاهها، حمایت از پژوهشهای مرتبط با آب، بذر، خاک و امنیت غذایی. اما سازمانی که باید ستون فکری کشاورزی کشور باشد، رسماً مسیر دیگری را انتخاب کرده: مصرف بودجه بهجای تولید علم. چگونه میتوان در حالیکه حتی خرید یک دستگاه ساده آزمایشگاهی ماهها معطل میماند، بودجه هنگفتی را برای بلیت هواپیما، صبحانه، ناهار، شام، میانوعده، اقامت، تشریفات و مأموریت چندروزه صرف کرد و انتظار داشت این رفتار در جامعه محققان قابلقبول باشد؟
تات مدعی است این همایش به دستور وزیر بوده. حتی اگر این ادعا صحیح باشد، آیا هیچ مدیر عاقلی در بحبوحه بحران، بدون بررسی هزینه–فایده، مجوز یک برنامه پرخرج را امضا میکند؟ وظیفه مدیر، اجرای کورکورانه نیست؛ تشخیص اولویت است. اینکه امروز تات با اتکا به یک نامه یا دستور شفاهی، بار بودجهای سنگین تولید کند، تنها یک چیز را ثابت میکند: غیبت شجاعت مدیریتی و نبود اراده برای اصلاح ساختارهای فرسوده.
بدتر آنکه تات در حوزه «تغییر اقلیم» سابقه عمیقی ندارد. نتیجه این میشود که همایش تبدیل به اتاق نمایش ایدههای پراکنده دانشگاهی و حتی دانشآموزی شود؛ نه بستری برای تصمیمسازی ملی. یعنی محتوای علمی همایش نیز مانند ساختار اجرایی آن، پوچ، بیاثر و فاقد قدرت حل مسئله است. این یعنی دوباره همان چرخه قدیمی: چند پوستر، چند گزارش، چند عکس یادگاری و تمام.
اما مسئله فقط هدررفت ۴۰ میلیارد ریال نیست. مسئله این است که این ۴۰ میلیارد میتوانست یک پروژه ملی در زمینه مدیریت آب را نجات دهد، یا آزمایشگاهی را بعد از ماهها خاموشی دوباره فعال کند، یا دغدغه ۵۰۰۰ محقق و کارمند را کم کند. استفاده از چنین بودجهای برای یک مراسم تشریفاتی، آن هم در شرایط هشدارهای رهبر انقلاب درباره اسراف، و نامه رئیسجمهور درباره ضرورت صرفهجویی، نهتنها بیتدبیری است، بلکه بیتوجهی آشکار به منافع ملی است.
روشن است که تات امروز بیشتر شبیه یک دستگاه بروکراتیک تشریفاتساز است تا سازمانی که باید موتور نوآوری، پژوهش و امنیت غذایی باشد. لغو این همایش یک اقدام ضروری بود، اما کافی نیست. وقت آن رسیده که این سازمان، پاسخگو باشد:
نتیجه همایشهای سال گذشته چه بوده؟
پروژههای متوقفشده چه زمانی احیا میشوند؟
اولویتهای پژوهشی کشور چرا زیر سایه سفرها و نشستها دفن شدهاند؟
