قفسههای خالی روغن؛ آیا افزایش قیمت روغن قطعی است؟
کمبود روغن در فروشگاهها و هشدار تولیدکنندگان، بازار را در وضعیت مبهم قرار داده است. آیا افزایش قیمت روغن در راه است؟ جزئیات این گزارش را بخوانید.
قفسههای نیمهخالی فروشگاهها و جملۀ تکراری «روغن نداریم»، دوباره زنگ خطر را برای یک کالای اساسی به صدا درآورده است.
اخبار سبز کشاورزی؛ همزمان با هشدار تولیدکنندگان درباره تأمین مواد اولیه، این سؤال پررنگتر از همیشه مطرح میشود: آیا باید منتظر افزایش قیمت روغن باشیم؟
کمبود روغن در بازار؛ نشانههای نگرانکننده در فروشگاهها
مشاهدات میدانی از فروشگاههای زنجیرهای و خردهفروشیهای سطح شهر نشان میدهد قفسههای اختصاصیافته به روغن خوراکی یا کاملاً خالی است یا تنها با تعداد محدودی از برندهای کمترشناختهشده پر شدهاند.
این وضعیت، آن هم در مورد کالایی که نقش مستقیمی در سبد مصرف خانوار دارد، نگرانیها درباره افزایش قیمت روغن را دوچندان کرده است.
روایت فروشندگان؛ «سهمیهای به ما نرسیده»
در بسیاری از سوپرمارکتها، پاسخ فروشندگان یکسان است: «روغن نداریم.» به گفته آنها، طی هفتههای اخیر سهمیهای برای عرضه اختصاص نیافته و شرکتهای پخش، توزیع روغن را متوقف کرده یا به حداقل رساندهاند. این اختلال در زنجیرۀ توزیع، کمبود روغن را از سطح تولید به ویترین فروشگاهها منتقل کرده است.
پشتپرده بازار روغن؛ دو روایت متضاد از شرکتهای پخش
گفتوگو با ویزیتورهای شرکتهای پخش روغن، تصویر دوگانهای از شرایط بازار ترسیم میکند. برخی از آنها میگویند فعلاً به شرکتها اعلام شده منتظر تأمین روغن خام و دانههای روغنی باشند و در صورت ازسرگیری تولید، روغن با قیمتهای قبلی وارد بازار خواهد شد؛ وعدهای که زمان اجرای آن مشخص نیست.
در مقابل، روایت دیگری از تعلیق توزیع حکایت دارد؛ بر اساس این روایت، به برخی شرکتهای پخش اعلام شده فعلاً موجودی انبارها نگه داشته شود تا روغن با قیمتهای جدید به بازار عرضه شود. همین دوگانگی، بازار را در وضعیت بلاتکلیف و مستعد افزایش قیمت روغن قرار داده است.
هشدار رسمی تولیدکنندگان؛ اختلال در تأمین مواد اولیه
در همین رابطه، انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران با انتشار اطلاعیهای نسبت به وضعیت تأمین مواد اولیه هشدار داد. به اعلام این انجمن، چالش در تأمین روغن خام و دانههای روغنی، مشکلات تخصیص ارز، موانع ترخیص از گمرک و رشد هزینههای جانبی، بخشی از ظرفیت تولید کارخانهها را غیرفعال یا نیمهفعال کرده است.
انجمن روغن نباتی تأکید کرده تداوم این شرایط، در صورت عدم مداخله مؤثر دستگاههای مسئول، میتواند به کاهش عرضه در بازار مصرف و تشدید نوسانات قیمتی منجر شود؛ هشداری که آثار آن اکنون در قالب کمبود و نگرانی از افزایش قیمت روغن در بازار دیده میشود.
بازار معلق میان دو سناریو
مجموع شواهد نشان میدهد بازار روغن در نقطهای حساس قرار دارد؛ از یکسو وعده تداوم عرضه با قیمتهای پیشین پس از تأمین مواد اولیه مطرح است و از سوی دیگر، زمزمههای جدی درباره عرضه با نرخهای جدید شنیده میشود. در چنین فضایی، انتظارات تورمی و احتیاط عرضهکنندگان میتواند خود به عامل تشدید کمبود تبدیل شود.
ضرورت ورود فوری دولت برای مدیریت بازار
در این شرایط، ورود شفاف و سریع وزارت جهاد کشاورزی و نهادهای مسئول، نهتنها برای تسهیل تأمین مواد اولیه و افزایش عرضه، بلکه برای مدیریت انتظارات بازار ضروری است.
تجربه نشان داده در غیاب اطلاعرسانی دقیق، بازار مسیر خود را بر اساس شایعه و انتظار افزایش قیمت روغن تنظیم میکند؛ مسیری که بیشترین فشار آن، مستقیماً به مصرفکننده نهایی وارد میشود.
