چه کسی به داد خلیج فارس می‌رسد؟
بعد از تهدید زیست محیطی علیه دریاچه، زیست بوم و آبزیان دریاچه خزر، حالا از جنوب هم خبر می‌رسد که تهدیدات گسترده‌ای علیه دریای جنوبی ایران در خلیج فارس
مزرعه سبز : بعد از تهدید زیست محیطی علیه دریاچه، زیست بوم و آبزیان دریاچه خزر، حالا از جنوب هم خبر می‌رسد که تهدیدات گسترده‌ای علیه دریای جنوبی ایران در خلیج فارس، آبزیان و شهروندان آن منطقه وجود دارد و شرکت‌های قدرتمند نفت و پتروشیمی در مناطق جنوبی کشورمان بدون آن که کسی مانع‌شان شود یا به کسی پاسخ‌گو باشند به آلوده کردن زیست بوم خلیج فارس مشغول هستند و آسیب‌های جدی علیه این مناطق و شهروندان ساکن مناطق جنوبی کشورمان به وجود می‌آورند.
تا همین چند سال گذشته جنوب کشورمان یکی از غنی‌ترین ذخایر پروتئین دریایی را داشت و بسیاری از شهروندان ایرانی ماهیان صید شده در جنوب کشور را به لحاظ ارزش غذایی، طعم و لذیذ بودن بر ماهیان شمال کشور کشور ترجیح می‌دادند و کماکان بسیاری از ایرانیان میان ماهیان پرورش یافته در جنوب کشور را بر ماهیان آب‌های شمال ایران ترجیح می‌دهند. به لحاظ قیمتی هم به جز خاویار که طلای شیلات محسوب می‌شود، ماهیان جنوب ایران گران قیمت‌تر از ماهیان شمال کشورمان هستند.
اما ریختن پساب‌های به شدت آلاینده و سمی به آب‌های خلیج فارس به‌ویژه از جانب پتروشیمی‌ها و از آن بدتر پالایشگاه‌ها باعث شده تا تعداد زیادی از ماهیان آب‌های جنوب کشورمان مسموم شود و تیره‌هایی از این آبزیان رو به نابودی گذارند.
چندان روشن نیست که آیا سوپر تانکرها حمل نفت خام و میعانات گازی که از آب دریا برای ایجاد تعادل در مخازن خود استفاده می‌کنند آب تعادل مخازن خود و آب شست‌وسوی مخازن‌شان را در خلیج فارس تخلیه می‌کنند یا خیر؛ اما میزان غلظت آلاینده‌ها در آب‌های خلیج فارس به حد نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است.
محیط زیست مقهور اقتصاد بنگاه‌های غول پیکر نفت و پتروشیمی
در سال‌های گذشته و مشخصاً در سال 1398 هیئت وزیران دولت روحانی ستادی به نام ستاد رفع آلودگی‌ها دریاها را تشکیل داد و تلاش کرد تا رژیم مناسبی برای کاهش آلایندگی دریاهای ایران مخصوصاً آب‌های جنوبی کشور تنظیم و اعمال کند. در آن اقدام، تمهیدات سختگیرانه‌ای برای کاهش آلوده‌سازی خلیج فارس تدوین و اعمال شد؛ اما همان طور که همیشه طرف قوی بنگاه‌های اقتصادی و طرف ضعیف‌تر محیط زیست است، این بار هم محیط زیست شکست خورده و رفته رفته از میدان خارج و مقهور اقتصاد بنگاه‌های غول پیکر نفت و پتروشیمی شده‌اند.
در مراجعه به بنگاه‌های پتروشیمی و مسئولان محیط زیستی آن‌ها می‌گفتند، بیش‌ترین آلایندگی و آلوده‌سازی به پالایشگاه‌ها مربوط است و پالایشگاه‌های حایشه خلیج فارس هیچ اقدامی برای تصفیه پساب‌های خود انجام نمی‌دهند؛ این در حالی است که برابر شیوه‌نامه زیست محیطی، بنگاه‌های آلوده‌ساز باید تدابیر ویژه و گسترده‌ای را برای کاهش آلایندگی به کار گیرند. این تدابیر باید جدی، موثر و همه جانبه باشد و به هنگام عملیاتی شود تا میزان آلوده‌سازی محیط زیست به حداقل ممکن کاهش یابد.
البته حتی در بریتانیا و نروژ هم گروه‌های زیست محیطی و مدافعان زمین حریف شرکت‌ها و بنگاه‌های بزرگ نفت و پتروشیمی نشده‌اند؛ اما در آن کشورها، دولت نسبت به سالم‌سازی محیط زیست رفتاری مسئولانه از خود نشان می‌دهد و مسئولیت اجتماعی حاکمیت در برابر اقتصاد به خوبی انجام می‌دهد.
آیا دولت جمهوری اسلامی ایران هم آن گونه که عالی‌ترین مقام کشور دستور داده، مسئولیت‌های اجتماعی خود و از جمله مسئولیت حفظ محیط زیست را محترم می‌شمارد و به اجرای آن متعهد است؟
نادر کریمی جونی ـ کارشناس اقتصاد کشاورزی
انتهای پیام/
