تعرفه‌های «روز آزادی» ترامپ و چین در بستر استحاله قوانین تجارت بین‌الملل

دونالد ترامپ در 2 آوریل، روز موسوم به روز آزادی، از تعرفه‌های 54 درصدی بر تمام کالاهای وارداتی چین به آمریکا رونمایی کرد به نظر می‌رسد تغییر ژئوپلیتیک دلیل اصلی آن است.

اخبار سبز کشاورزی؛ نظم جهانی جدیدی با دو قطب سیاسی و اقتصادی در حال شکل گیری است (G7 در مقابل BRICS) و روابط تجاری در حال تنظیم مجدد هستند.

وزارت بازرگانی چین در بیانیه‌ای اعلام کرد: چین قاطعانه با این امر مخالف است و اقدامات متقابلی را برای حفظ حقوق و منافع خود انجام خواهد داد.

پکن با اعمال تعرفه‌های تلافی‌جویانه بر روی طیفی از محصولات کشاورزی و سوخت و در عین حال اقدامی‌علیه برخی شرکت‌های آمریکایی و تشدید کنترل‌های صادراتی به این عوارض واکنش نشان داد. ایالات متحده به تغییر تجارت از چین و سایر اقتصادها مانند مکزیک و ویتنام ادامه داده است.

در برخی موارد، این به این دلیل است که این اقتصادها یک گام میانی در جریان تجاری بین چین و ایالات متحده تشکیل می‌دهند. اقتصادهای اروپایی از تجارت با روسیه فاصله گرفته و تجارت با دیگر شرکا به ویژه ایالات متحده را افزایش داده‌اند.

اقتصادهای در حال توسعه، به جای اقتصادهای پیشرفته، اکنون بیشترین واردات و صادرات چین را تشکیل می‌دهند. اقتصادهایی مانند انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN)، برزیل و هند همچنان به تقویت روابط تجاری در سراسر طیف ژئوپلیتیک ادامه می‌دهند.

تعرفه‌های 54 درصدی که ترامپ بر چین تحمیل کرد، بالاتر از آن چیزی است که بسیاری از تحلیلگران انتظار داشتند و می‌تواند اساساً روابط - و تقریباً نیم تریلیون دلارتجارت - بین دو اقتصاد را پس از دهه ها وابستگی متقابل تغییر دهد.

چالش‌ها برای کسب‌وکارهایی که زنجیره‌های تامین ریشه در چین دارند، چندگانه است، چرا که نه تنها با عوارض غیرمنتظره بالای ایالات متحده بر واردات چین، بلکه بر سایر کشورهای آسیایی نیز درگیر هستند.

برای دور زدن تعرفه های موجود، برخی از شرکت های چینی و چند ملیتی تولید خود را به سایر نقاط آسیا منتقل کرده‌اند؛ اما تعرفه‌های جدید ترامپ بر سایر کشورهای آسیایی که اعلام شد به چین نیز آسیب می‌رساند چون ویتنام با عوارض 46 درصدی و کالاهای کامبوج با تعرفه 49 درصدی مواجه خواهد شد.

 

تعرفه های ترامپ می‌تواند تجارت چین را تحت تاثیر قرار دهد

نکته مهم آن است که افزایش 34 درصدی تعرفه بر کالاهای چینی را باید علاوه بر تعرفه های 20 درصدی که در دو ماه گذشته وضع شده بود و تعرفه های قبلی در نظر داشت.

به نظر، کارشناسان تجارت بین‌الملل در موسسه اقتصاد بین‌الملل پترسون، در مجموع، ضربات متوالی، میانگین نرخ تعرفه بر واردات چین را به 76 درصد می‌رساند. این رقم فراتر از تعرفه های 60 درصدی است که ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی خود تهدید کرده بود که بر چین اعمال خواهد کرد. 

اسکات بسنت، وزیر خزانه داری آمریکا در گفتگو با بلومبرگ تایید کرد که کالاهایی که از چین وارد می‌شوند، اکنون با نرخ تعرفه موثر 54 درصدی مواجه خواهند شد – مجموع نرخ 34 درصدی تازه وضع شده به اضافه نرخ 20 درصدی که ترامپ قبلاً در دولت جدید خود وضع کرده بود. تعرفه های ترامپ می‌تواند تجارت چین را تحت تاثیر قرار دهد.

 

طنین شیپور جنگ های تجاری چین و ایالات متحده

جنگ تجاری که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در دوره دوم ریاست جمهوری خود تشدید کرده است، چالشی برای همه اقتصادهای آسیایی، بزرگ و کوچک، در عصری است که انتظار می‌رود پرجمعیت ترین منطقه جهان رشد اقتصادی پرقدرتی را به همراه داشته باشد. تولید انبوه، صادرات و تجارت آزاد به تبدیل چین و سایر کشورهای آسیایی به نیروگاه های اقتصادی در دهه های گذشته کمک فراوانی کرد.

اما رگبارتعرفه‌های ترامپ  با هدف وادار کردن شرکت‌ها برای حفظ یا راه‌اندازی کارخانه‌های خود در ایالات متحده، توافق‌های تجاری را که اغلب با هزینه‌های سیاسی زیادی برای شرکای تجاری انجام می‌شود، از بین خواهد ‌برد.

علیرغم کاهش مقداری تجارت از زمان آغاز جنگ تجاری ترامپ با چین در اولین دوره ریاست جمهوری خود، کسری تجاری ایالات متحده همچنان به افزایش خود ادامه داده و در سال گذشته به 295.4 میلیارد دلار رسیده است.

چین، اقتصاد شماره 2 جهان، برای جبران تقاضای ضعیف در داخل، به شدت بر صادرات تکیه کرده است. حزب حاکم کمونیست صادرات  خودرو، به ویژه خودروهای برقی و باتری را در اولویت قرار داده است، اما تعرفه های 27.5 درصدی بر صادرات خودرو و 102.5 درصدی عوارض خودروهای برقی در واقع بازار آمریکا را برای خودروسازان آن بسته است.

چین پس از مکزیک دومین تامین کننده قطعات خودرو به ایالات متحده است. حال دیگر تعرفه های چین بر روی تعدادی از محصولات کشاورزی آمریکایی رسماً اجرایی شده، که آخرین اقدام تلافی جویانه در جنگ تجاری در حال گسترش بین دو اقتصاد برتر جهان است.

تمایل چین به استفاده از غذا به عنوان یک اقدام متقابل علیه ایالات متحده، که از لحاظ تاریخی یکی از بزرگترین تامین کنندگان آن است، هم بر موفقیت دولت در تقویت خودکفایی کشاورزی و هم بر تأثیر کند شدن اقتصاد بر تقاضا تأکید می‌کند.

تعرفه های کشاورزی که از 10 تا 15 درصد در فهرست گسترده ای از اقلام شامل غلات، پروتئین ها، پنبه و محصولات تازه اعمال می‌شود، از اقدامات اولیه متمرکز بر انرژی و فلزات حیاتی پیروی می‌کند. واردات سویا از سه شرکت آمریکایی و همچنین تمامی‌خریدهای چوب آمریکایی نیز متوقف شده است.

در اقدامی‌جداگانه، پکن تعرفه های تلافی جویانه ای را بر طیفی از کالاهای کشاورزی کانادا اعمال کرد که از 20 مارس اجرایی می‌شود. اما حصول اطمینان از اینکه 1.4 میلیارد شهروند به اندازه کافی تغذیه می‌شوند همچنان در راس برنامه سیاست مداران چینی قرار دارد.

در حالی که چین بازار صادراتی کلیدی برای ایالت‌های عمدتا جمهوری‌خواه در کمربند کشاورزی غرب میانه است، تلاش‌های پکن برای پیکربندی مجدد زنجیره‌های تامین پس از جنگ تجاری در اولین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، اهرم واشنگتن را تضعیف کرده است.

بهبود ناامیدکننده اقتصاد چین پس از همه گیری یک نقطه روشن یعنی تنوع در تامین مقدار زیادی غذا را به همراه داشته است. از طرفی، مقابله با تأثیر مازاد عرضه داخلی فوریت بیشتری پیدا کرده است. قیمت گندم محلی در حدود پایین‌ترین حد در پنج سال گذشته است و واردات ذرت کاهش یافته است.

آخرین داده‌های نشان می‌دهد که کاهش شدید قیمت‌ها به دلیل کاهش شدید مواد غذایی، قیمت‌های مصرف‌کننده را تحت تاثیر قرار داده است.البته دولت با تلاش برای محافظت از کشاورزان خود پاسخ داده است.

از تاجران خواسته شده است که خرید غلات خارج از کشور از جمله جو و سورگوم را محدود کنند، در حالی که محموله های سویا با تاخیر مواجه شده است.

اشتیاق پکن برای بررسی‌ها و عوارض تجاری در ماه‌های اخیر - هدف قرار دادن اقلامی‌ از کلزا و حبوبات گرفته تا غذاهای دریایی، گوشت و لبنیات - نشان می‌دهد که سیاست‌گذاران با ایجاد موانعی برای واردات، به‌ویژه در مورد اقلام ممتازی که بیشترین فشار را از سوی خانوارها متحمل شده‌اند، نگران نیستند. پشت سر گذاشتن همه این تلاش‌ها، رکورد تولید غلات و عزم راسخ برای استفاده از این دوره فراوان برای ایجاد ذخایر است.

چین در نشست سالانه قانونگذاری خود که این هفته به پایان می‌رسد، دولت  شی جین پینگ، هم هدف تولید خود را برای سال و هم بودجه خود را برای ذخیره سازی افزایش داده است.

در عین حال اقدامات فنی بیشتری مانند کاهش کنجاله سویا در جیره های حیوانی نیز در حال ترویج است که نشانه‌‌ای از اضطراب مداوم در مورد آسیب پذیری گله های دام در برابر منابع سویای خارجی است.

سویا بزرگترین صادرات کشاورزی آمریکا به چین به ارزش نزدیک به 13 میلیارد دلار در سال 2024 بود و در سال‌های اخیر کانون تلاش‌های شدید برای تغییر وابستگی این کشور به تامین‌کنندگان دیگر، کمتر متخاصم مانند برزیل بوده است.

فصلی بودن تولید جهانی باعث خواهد شد که این کشور آمریکای جنوبی سهم عمده واردات چین را حداقل تا سه ماهه چهارم به خود اختصاص دهد، که احتمالاً تعرفه 10 درصدی روی سویاهای آمریکایی را نه اینجا و نه آنجا در ماه های آینده باقی می‌گذارد.

البته، دولت می‌خواهد اقتصاد را به حرکت درآورد، و بخش بزرگی از آن، ترغیب خریداران به باز کردن کیف پول‌هایشان است. محرک موفقیت آمیز مقامات می‌تواند شاهد افزایش قیمت مواد غذایی و تغییر تفکر در مورد واردات باشد. تأثیر آب و هوای شدید بر روی محصول نیز بر محاسبات تأثیر می‌گذارد.

اما در این بین، پکن با هدف قرار دادن کالاهای کشاورزی آمریکایی، یکی از سلاح‌های کم‌هزینه و تاثیرگذارتر را در زرادخانه تجاری خود به کار می‌گیرداقدام تلافی جویانه چین علیه تعرفه های جدید ایالات متحده، حرکت پکن به سمت تامین کنندگان جایگزین برای کالاهای کشاورزی از جمله برزیل را تسریع خواهد کرد، تغییری که در طول جنگ تجاری در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا آغاز شد.

پکن از مجموعه ای از اقدامات متقابل، از جمله تعرفه های اضافی 34 درصدی بر همه کالاهای ایالات متحده، که علاوه بر تعرفه های 10 تا 15 درصدی بر روی تجارت کشاورزی به ارزش تقریبی 21 میلیارد دلار در اوایل ماه مارس اعمال شده بود، رونمایی کرد. کشمکش‌های اقتصادی چین و سال‌ها ذخیره‌سازی باعث کاهش تقاضا برای سویای آمریکا شده است. بگونه ای که واردات آن در سال های 2024/2025 با کاهش 3 درصدی به 4 میلیارد بوشل سویای آمریکا رسید.

 

اثرات گسترده‌ بر سایر زنجیره های تامین کشاورزی

اگر چین تعرفه های ۲۵ درصدی روی دانه های سویای آمریکا را بازگرداند، بعید به نظر می‌رسد که قیمت سویای آمریکا بیشتر کاهش یابد، زیرا احتمالاً در ماه اوت به پایین ترین سطح خود رسیده است. افزایش قیمت سویا در نیمه اول سال 2025 تنها به اختلالات آب و هوایی در تولید برزیل بستگی دارد.

با تهدید فعلی افزایش تعرفه های آمریکا توسط دولت ترامپ و اجرایی شدن آن، رقابت پذیری مواد اولیه وارداتی کاهش می‌یابد. نتیجه این سیاست ها به شکل دادن به صنعت سوخت زیستی و تقاضای سویای ایالات متحده ادامه خواهد داد.

توسعه و کارایی بازار سویا ظرفیت قوی برای آربیتراژ در اطراف تعرفه ها، سازماندهی مجدد جریان های تجاری و بازگشت به تعادل طبیعی طولانی مدت را نشان می‌دهد. اما تعرفه‌های پیشنهادی بر مکزیک، کانادا و چین می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر سایر زنجیره های تامین کشاورزی نیز داشته باشد.

 بعنوان مثال قیمت کود احتمالاً افزایش می‌یابد چون درست زمانی که کشاورزان آمریکایی بازارهای صادراتی محصولاتی مانند سویا را از دست می‌دهند و بار دیگری را بر دوش کشاورزان با کمبود نقدینگی اضافه می‌کنند. عوارض بر واردات کالاهای کشاورزی می‌تواند به صنایعی مانند شکلات سازان و آب نبات ها و همچنین تامین کنندگان میوه و سبزیجات تازه آسیب برساند.

 

ایالات متحده به دور شدن از چین و تجارت بیشتر با آسه آن و مکزیک ادامه می‌دهد

ایالات متحده به تغییر جهت تجارت از چین ادامه می‌دهد. این کشور بین سال‌های 2017 تا 2024 سهم خود از تجارت کالاهای تولیدی با چین را شش واحد درصد کاهش داد. در همان زمان، ایالات متحده سهم خود از واردات از مکزیک و آسه‌آن را به ترتیب حدود دو و چهار درصد افزایش داد. در نتیجه، مکزیک در سال 2023 به بزرگترین تامین کننده کالا به ایالات متحده تبدیل شد، موقعیتی که چین از سال 2007 در اختیار داشت.

در سال 2024، مکزیک و آسه آن هر دو به ثبت دستاوردهای تجاری ناشی از جهت گیری مجدد تجاری ایالات متحده ادامه دادند، به طوری که هر دو اقتصاد در سال 2024 سریعتر از میانگین سال های 2017 و 2023 سهم خود را از تجارت ایالات متحده به دست آوردند. مکزیک دومین مقصد بزرگ سویای کشور ایالات متحده است که حدود 10 درصد از کل سالانه سویا را به خود اختصاص می‌دهد، اگرچه تهدیدات تعرفه ای نیز در آنجا وجود دارد.

در همین حال، چین در سال 2024 بیش از 27 میلیارد دلار از محصولات کشاورزی و مرتبط با آن از ایالات متحده خریداری کرد. چین به طور پیوسته بین سال‌های 2017 تا 2024 سهم واردات ایالات متحده را در تقریباً تمام بخش‌ها از دست داد و بیشترین کاهش را در الکترونیک، ماشین‌آلات، و منسوجات و پوشاک داشت.

در این بخش‌ها، سهم واردات آمریکا از چین بین 14 تا 16 درصد در این دوره کاهش یافت. این نشان دهنده تغییر در الگوهای تامین منابع ایالات متحده است تا تغییر در ترکیب یا ارزش های صادراتی چین.

در واقع، چین از سال 2017، صادرات جهانی خود را در این بخش‌ها به بیش از 500 میلیارد دلار افزایش داده است. اما چین به گسترش تجارت خود با اقتصادهای در حال توسعه، به ویژه" آسه آن"، آمریکای لاتین و روسیه ادامه خواهد داد.

به ویژه آنکه ماهیت آب و هوای گرم‌تر برزیل فرصت‌های ذخیره‌سازی در مزرعه را محدود می‌کند، به این معنی که منابع تازه برداشت شده معمولاً سریع‌تر از آمریکای شمالی راه خود را به کانال‌های صادرات پیدا می‌کنند. چین یکی از خریداران عمده سویا و ذرت است و تهدید افزایش تنش های تجاری بین چین و ایالات متحده در دوران ترامپ احتمالاً تجارت بیشتر با کارائیب را تشویق می‌کند.

با این حال، نگرانی های بهداشت گیاهی باعث شد چین در اواسط ژانویه خرید سویا از پنج شرکت برزیلی را مسدود کند که پیچیدگی دیگری به داستان تجارت جهانی اضافه کرد.

در دو سال گذشته، اقتصادهای در حال توسعه ضمن تعامل عمیق تر با چین از اقتصادهای پیشرفته پیشی گرفتند و بخش عمده واردات و صادرات چین را به خود اختصاص دادند. در کنار هم، چین سهم خود را از کل تجارت با شرکای دورتر از نظر ژئوپلیتیکی - از جمله اتحادیه اروپا، ژاپن، کره جنوبی و ایالات متحده - بین سال‌های 2017 تا 2024 تقریباً ده درصد کاهش داد. بیشتر تغییر چین به سمت اقتصادهای در حال توسعه نتیجه روابط تجاری رو به رشد با "آسه آن" بود که در سال 2024 از اتحادیه اروپا پیشی گرفت و به بزرگترین منطقه شریک تجاری چین تبدیل شد.

بسیاری از بخش‌هایی که عمده‌ترین تغییرات تجاری را ثبت می‌کنند - مانند الکترونیک، ماشین‌آلات و منسوجات - آن‌هایی هستند که نقش چین به‌عنوان تامین‌کننده بالادستی ورودی‌های میانی آسه‌آن در حال تغییر است. اقتصادهای آسه آن به نوبه خود کالاهای نهایی را برای بازار جهانی و به طور فزاینده ای برای ایالات متحده تولید می‌کنند.

بین سال‌های 2017 و 2024، سهم صادرات الکترونیک آسه‌آن به ایالات متحده دو برابر شد و از 10 به نزدیک به 20 درصد رسید. یکی از استثناهای قابل توجه این الگو، اندونزی است. تجارت این کشور با چین به طور متوسط بین سال‌های 2017 تا 2024 سالانه 12 درصد رشد داشته است که این امر به دلیل صادرات فلزات و مواد معدنی به ویژه نیکل اندونزی تامین می‌شود.

تجارت چین با آمریکای لاتین نیز با واردات کشاورزی چین از منطقه و رشد صادرات چین در کالاهای تولیدی، محصولات الکترونیک مصرفی و فناوری پاک مانند سلول‌های فتوولتائیک، باتری‌های لیتیوم یون و خودروهای الکتریکی (EVs) در مسیر صعودی ثابتی قرار گرفته است. بخش عمده ای از این رشد تجاری ناشی از تجارت با برزیل بوده است که در سال 2024 تقریباً 50 درصد از کل تجارت چین با آمریکای لاتین را تشکیل می‌داد، در حالی که در سال 2017 کمی‌بیش از 40 درصد بود.

 با این حال، بسیاری از اقتصادهای آمریکای لاتین، تجارت شتابان با چین را تجربه کرده اند. ارزش تجارت بین برزیل و چین بین سال‌های 2017 و 2024 سالانه حدود 13 درصد رشد داشته است.

پرو و کلمبیا نیز نرخ رشد مشابهی را تجربه کردند. و برای برخی از اقتصادهای کوچکتر، رشد تجارت با چین حتی سریعتر بوده است، به عنوان مثال، اکوادور و کاستاریکا نرخ رشد تجارت سالانه نزدیک به 20 درصد را ثبت کرده اند. همچنین چین روابط تجاری خود را با روسیه تعمیق داده است.

 

روسیه منبع رو به رشد منابع انرژی برای چین

روسیه منبع رو به رشد منابع انرژی برای چین است و به عنوان مقصد مهمی‌برای خودروها و سایر تجهیزات حمل و نقل چین در حال ظهور است. در سال 2017، تنها 2 درصد از صادرات تجهیزات حمل و نقل چین به روسیه رسید.

تا سال 2024، این رقم بیش از 10 درصد بود. با تغییر جهت به سمت کشورهای در حال توسعه، سهم چین از تجارت با اتحادیه اقتصادی اروپا به میزان اندکی کاهش یافته است. این امر عمدتاً ناشی از تغییر در ترکیب بخش واردات چین بود تا اینکه اقتصادهای اروپایی سهم قابل توجهی را در هر بخش از دست دادند.

به عنوان مثال، اقتصادهای اروپایی بین سال های 2017 تا 2024 سهم واردات تجهیزات حمل و نقل چین را به دست آوردند که از حدود 50 به حدود 60 درصد افزایش یافت. با این حال، ارزش کل واردات چین در این بخش سالانه حدود 4 درصد کاهش یافت، زیرا بخش خودروسازی داخلی چین همچنان به رشد خود ادامه و وابستگی وارداتی آن را کاهش می‌دهد. در نتیجه، ارزش صادرات تجهیزات حمل‌ونقل اروپا به چین راکد شد.

الگوی مشابهی را می‌توان در صادرات منسوجات و پوشاک و تا حدودی مواد شیمیایی و دارویی به چین مشاهده کرد. علاوه بر تعرفه 34 درصدی بر کالاهای آمریکایی، اداره کل گمرک چین اعلام کرد که واردات گوشت و پودر استخوان طیور را از تأسیسات پنج شرکت آمریکایی طیور و واردات سورگوم را از یک شرکت آمریکایی به دلیل آنچه که تشخیص باکتری یا مواد شیمیایی ممنوعه اعلام کرد، متوقف خواهد کرد.

طی دو هفته اخیرعامل اصلی تأثیرگذار بر قیمت غلات، تغییر وضعیت پیرامون تعرفه های وارداتی ایالات متحده بر کالاهای مکزیک، کانادا و چین بود. جنگ تعرفه‌ها، صادرات مرغ به چین را تا 59 درصد کاهش می‌دهد که پیش‌بینی می‌شود صدها میلیون دلار ضرر داشته باشد.

تنش های ژئوپلیتیکی می‌تواند بازارهای جهانی مرغ را متزلزل کند و افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی، از جمله تعرفه‌های آمریکا بر واردات و تعرفه‌های تلافی‌جویانه بر طیور ایالات متحده، می‌تواند منجر به جنگ تجاری و تغییر جریان‌های تجاری کالاهای پروتئینی در جهان شود. انتظار می‌رود برزیل و تایلند از این تنش های ژئوپلیتیکی منتفع شوند.

مولدر افزود: «آنها در حال حاضر در بازارهایی مانند چین و مکزیک در حال به دست آوردن سهم بازار هستند و این روند احتمالاً ادامه خواهد داشت، به خصوص اگر تنش های تجاری تشدید شود. علاوه بر این، در صورت حصول توافق صلح در اوکراین، می‌تواند بر جریان تجاری چندین محصول کشاورزی صادراتی این کشور مانند مرغ و غلات خوراکی تأثیر بگذارد.

به‌طور غیرمستقیم، تنش‌های ژئوپلیتیکی نیز می‌تواند به تغییر در عملیات به دلیل محدودیت‌ها یا تغییر جریان‌های تجاری نهاده‌هایی مانند کالاهای کشاورزی و افزودنی‌های خوراک دام منجر شود.

در نظر داشته باشیم که چین، بازار اصلی صادرات مواد غذایی ایالات متحده، قبلاً با اعمال تعرفه بر محصولات کشاورزی ایالات متحده مانند مرغ، گندم، ذرت، سویا و لبنیات مقابله کرده است. در 16 مارس، چین همچنین امتیازات صادرات گوشت خوک و مرغ را احیا کرد اما تجارت گوشت گاو را در هاله ای از ابهام گذاشت.

چین، یکی از خریداران عمده محصولات کشاورزی ایالات متحده است، این کشور 19 درصد از صادرات محصولات کشاورزی ایالات متحده را در سال 2023 خریداری کرد. در آن سال ایالات متحده صادرات کشاورزی 34 میلیارد دلاری داشت. کارشناسان هشدار می‌دهند که جنگ تعرفه ای با چین می‌تواند صادرات محصولات کشاورزی ایالات متحده را تا سال 2025 به نصف کاهش دهد.

در دو سال گذشته، تعرفه های تلافی جویانه چین باعث کاهش 37 درصدی درآمد کشاورزی ایالات متحده شده است، زیرا چین به طور فزاینده ای واردات از کشورهای دیگر را تامین می‌کند.انتظار می‌رود که تعرفه های تلافی جویانه چین بر صادرات سویای آمریکا تأثیر بگذارد، زیرا سویا بزرگترین صادرات کشاورزی این کشور به چین است.

طی سال گذشته، قیمت سویا در بازارهای بین المللی 25 درصد کاهش یافته است. هرگونه اقدام بیشتر از سوی چین باعث تشدید ضرر برای کشاورزان سویا در ایالات متحده می‌شود.

با این حال، اگر توافق تجاری بین ایالات متحده و اتحادیه اروپا (EU) حاصل شود، اتحادیه اروپا می‌تواند واردات سویا و آرد سویا را از آمریکای جنوبی به ایالات متحده منتقل کند. جنگ تجاری آمریکا و چین بیشترین سود را برای برزیل خواهد داشت. به دلایل ژئوپلیتیکی، برزیل صادرات ذرت بیشتری را به کشورهای مختلف آغاز کرده است و در برخی موارد از ایالات متحده پیشی گرفته است.

 

چین تضمین عرضه را بر ملاحظات قیمتی در اولویت قرار می‌دهد

در بازار جهانی گندم، روسیه به عنوان یک تامین کننده اصلی ظاهر شده و کنترل قابل توجهی بر قیمت ها اعمال می‌کند. پیش از این، چین بزرگترین خریدار محصولات کشاورزی آمریکا بود، اما در دوره اول ترامپ، سیاست های تعرفه ای باعث شد چین مقادیر زیادی غلات و دانه سویا را از آمریکای جنوبی و روسیه تامین کند.

کارشناسان خاطرنشان می‌کنند که چین تضمین عرضه را بر ملاحظات قیمتی در اولویت قرار می‌دهد. تجارت کشاورزی همچنان تحت تأثیر ژئوپلیتیک خواهد بود و صادرات ایالات متحده را کاهش خواهد داد.

به نظر تحلیلگران، اختلالات تجاری به دلیل ژئوپلیتیک، مانند جنگ تعرفه ای ایالات متحده، و آنفولانزای پرندگان بسیار بیماری زا (HPAI) بزرگترین عامل نگران کننده در سال 2025 خواهد بود. چین از مواد غذایی به عنوان سلاحی کم‌هزینه و تاثیرگذار در مبارزه با تعرفه استفاده می‌کند.

اما بنظر می‌رسد آمریکا، بی‌ثباتی ژئوپلیتیکی را نه تنها در کوتاه‌مدت بلکه در بلندمدت تهدید بزرگی برای اقتصاد جهانی می‌دانند. تجارت ممکن است پیامدهای ژئوپلیتیکی داشته باشد، اما تجارت نیز یکی از ویژگی های اصلی اقتصاد جهانی است و عمیقاً با بازار کار و توسعه اقتصادی در هم تنیده است. اما شیوه ای که در آن نیروهای ژئوپلیتیکی با ارتباطات اقتصادی جهانی در تعامل هستند، گاهی اوقات تفاوت های ظریفی دارد.

به عنوان مثال، برخی از اقتصادها مانند چین، آلمان، بریتانیا و ایالات متحده شواهدی از پیکربندی مجدد تجاری نسبتاً سریع در امتداد خطوط ژئوپلیتیک نشان می‌دهند، در حالی که اقتصادهایی مانند برزیل، هند و آسه آن به تجارت در سراسر طیف ژئوپلیتیک ادامه می‌دهند.

علاوه بر این، علیرغم چالش تعرفه ها و کاهش ارتباطات تجاری مستقیم بین چین و ایالات متحده، ارتباطات غیر مستقیم تجاری قوی در زنجیره های تامین همچنان ادامه دارد و پویایی تجارت ممکن است در مسیرهای مخالف در همان کریدور حرکت کند.

تغییرات جاری در تجارت جهانی بخشی از چشم انداز ژئوپلیتیکی در حال تحول است که هولدینگ ها به خوبی از آن آگاه هستند و اکنون استراتژی هایی را بر این اساس طراحی می‌کنند. برای سازمان‌های تجاری منطقی است که تغییرات هندسه تجارت، مانند روند فاصله ژئوپلیتیکی را به عنوان بخشی از واکنش خود رصد کنند.

این پاسخ همچنین می‌تواند شامل درک پیامدهای تعرفه‌های تجاری بالقوه و فرصت‌های استراتژیک باشد که ممکن است فراهم کنند. سازمان‌ها تجاری می‌توانند در تلاش برای تسریع رشد، بهینه‌سازی عملیات کسب‌وکار، و ایجاد قابلیت‌ها و استراتژی‌هایی برای کمک به پاسخگویی به اختلالات ژئوپلیتیکی، به عنوان مثال از طریق تقسیم‌بندی ساختاری، فعال باشند.

تغییر تعرفه ها و هندسه ژئوپلیتیک ممکن است خطراتی ایجاد کند، اما با دقت در آن می‌توان فرصت هایی را نیز در این جنگ تجاری به ارمغان آورد.