۸۰۰ هزار ایرانی در دام سوءتغذیه شدید/ هشدار درباره نابرابری در دسترسی به غذای سالم
در ایران بیش از ۸۰۰ هزار نفر با سوءتغذیه شدید دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ از فقر و تورم تا دسترسی محدود به غذای سالم.
ایران امروز با واقعیتی تلخ روبه‌روست؛ کشوری که زمانی از خودکفایی غذایی سخن می‌گفت، اکنون ۸۰۰ هزار شهروندش درگیر سوءتغذیه شدید هستند.
اخبار سبز کشاورزی؛ این عدد، پشت آمارهای اقتصادی پنهان مانده اما معنایش ساده است: هزاران کودک، زن و سالمند ایرانی هر روز از تأمین «غذای کافی و مغذی» بازمی‌مانند. فقر، تورم و نابرابری در دسترسی به مواد غذایی سالم، چهره‌ای نگران‌کننده از امنیت غذایی کشور ترسیم کرده است.
هشدار شورای عالی سلامت درباره وضعیت تغذیه در ایران
به گفته‌ی سیدحسن امامی رضوی، رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی: «حدود ۸۰۰ هزار نفر در کشور دچار سوءتغذیه شدید هستند و این مسئله بیش از همه، کودکان استان‌های محروم را تهدید می‌کند.»
او ریشه این بحران را فشار اقتصادی، کاهش قدرت خرید و نابرابری در توزیع مواد غذایی سالم دانست و تأکید کرد که سیاست‌های یارانه‌ای و حمایت غذایی فعلی کافی نیستند.
غذای سالم فقط سهم ثروتمندان؟
امامی رضوی درباره‌ی وضعیت اجرای طرح‌های حمایتی گفت: طرح‌هایی نظیر کالابرگ الکترونیکی، توزیع شیر مدارس و سند دانش‌بنیان امنیت غذایی در حال اجراست، اما در عمل، بخش بزرگی از جامعه هنوز قادر به خرید نان، لبنیات و پروتئین کافی نیست.
وی افزود: «اگرچه توزیع شیر در مدارس مناطق کم‌برخوردار تأثیر مثبتی داشته، اما وسعت سوءتغذیه به‌قدری است که باید این برنامه‌ها حداقل دو برابر گسترش یابد.»
نان کامل؛ حلقه گمشده سلامت تغذیه ایرانیان
یکی از انتقادهای جدی در ساختار تغذیه، مربوط به نان مصرفی مردم است. امامی رضوی در این‌باره تصریح کرد: «در حالی‌که مردم نان بربری را مفیدترین نوع نان می‌دانند، در واقع بیشترین سبوس‌گیری در همین نان انجام می‌شود.»
در حال حاضر در کل کشور تنها ۶۰۰ نانوایی نان کامل تولید می‌کنند و حتی در تهران نه‌تنها توسعه‌ای در این بخش صورت نگرفته بلکه مقاومت اتحادیه‌ها مانع اجرای طرح‌های سیاستی وزارت بهداشت شده است.
ایمنی غذاهای تازه و خطر نظارت ناکافی
در حالی‌که بر محصولات بسته‌بندی نظارت دقیق اعمال می‌شود، غذاهای فله‌ای مانند میوه، سبزی و حبوبات هنوز حلقه مفقوده سیستم نظارت هستند.
به گفته رئیس دبیرخانه سلامت غذا، طبق برنامه هفتم توسعه، تمامی محصولات کشاورزی باید شناسه‌گذاری شوند تا مبدأ تولید مشخص باشد و سلامت آن‌ها با دقت بیشتری کنترل شود.
اسراف بزرگ، سفره کوچک
یکی دیگر از چالش‌های جدی حوزه تغذیه در ایران، دورریز گسترده‌ی مواد غذایی است.
آمارها حاکی از آن است که بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از مواد غذایی کشور دور ریخته می‌شود. امامی رضوی تأکید کرده که اصلاح فرهنگ مصرف باید از مدارس آغاز شود: «احترام به غذا و پرهیز از اسراف باید از سنین کودکی و آموزش رسمی نهادینه شود.»
مصرف لبنیات و پروتئین؛ شاخصی از نابرابری اجتماعی
بر اساس آمار رسمی، سرانه مصرف لبنیات و پروتئین در ایران بسیار پایین‌تر از استانداردهای جهانی است.
در حالی‌که بخشی از لبنیات داخلی غنی‌سازی می‌شود، اما با کاهش مصرف عمومی، این سیاست عملاً بی‌اثر می‌ماند. کارشناسان می‌گویند: فقر غذایی در حال حرکت از محرومیت آشکار به سمت «سوءتغذیه پنهان» است؛ وضعیتی که در آن افراد سیر هستند اما مواد مغذی کافی دریافت نمی‌کنند.
صنایع غذایی ایران؛ نمره خوب، اما نگرانی پایدار
در پایان این گفت‌وگو، امامی رضوی وضعیت صنایع غذایی را رضایت‌بخش ارزیابی می‌کند و به آن نمره ۱۸ از ۲۰ می‌دهد. با این حال تأکید دارد نظارت بر محصولات غیرصنعتی، تراریخته و وارداتی باید جدی‌تر شود تا سلامت عمومی در معرض خطر قرار نگیرد.
جمع‌بندی
سوءتغذیه ۸۰۰ هزار ایرانی، فقط یک آمار نیست؛ آینه‌ای از نابرابری غذایی در کشوری است که حق برخورداری از غذای سالم را برای همه شهروندانش تضمین نکرده است.
راه برون‌رفت از این بحران، نه در شعار بلکه در اقدامی هماهنگ میان دولت، وزارتخانه‌ها، صنایع غذایی و جامعه مدنی است؛ پیش از آنکه فقر غذایی به بحرانی غیرقابل بازگشت تبدیل شود./ سلامت نیوز
