بازار خالی، سفرهها کوچکتر!
رکود به کالای اساسی رسید؛ تورم ۶۶ درصدی در مواد غذایی
تورم ۶۶ درصدی در مواد غذایی صدای خط پایان معیشت مردم را بلند کرده است. از گوشت و مرغ تا لبنیات و برنج، هیچ قلم خوراکی از موج گرانی در امان نمانده است
بررسیهای تازه نشان میدهد افزایش مداوم تورم ماهانه به رکود شدید در بازار کالاهای اساسی منجر شده است. دادههای مرکز آمار و بانک مرکزی، از جهش ۴ تا ۷ درصدی تورم ماهانه و تورم نقطهبهنقطه ۶۶ درصدی در خوراکیها خبر میدهد.
اخبار سبز کشاورزی؛ در آبانماه تورم قیمت میوه و خشکبار با ۱۰۸ درصد در صدر قرار گرفته و پس از آن نان و غلات با ۱۰۰ درصد تورم، رکورد دوم را دارد.
حبوبات و سبزیجات ۶۹ درصد، نوشیدنیها ۶۸ درصد و گوشتها حدود ۴۲ درصد رشد داشتهاند. در نتیجه، مردم در برابر قیمتهای نجومی، به ناچار سبد خرید خود را کوچکتر کردهاند.
بازگشت بانک مرکزی؛ آمار تورمی هماهنگ اما بیرحم
بانک مرکزی پس از سالها سکوت، دوباره انتشار شاخص قیمت مصرفکننده را آغاز کرده است. گزارش جدید این نهاد نرخ تورم سالانه منتهی به آبان را ۴۱ درصد اعلام کرد؛ رقمی تقریباً مشابه با دادههای مرکز آمار.
اما هماهنگی ارقام، وضعیت را بهتر نکرده؛ بلکه تأیید کننده فشار خردکننده بر سبد معیشت خانوار است. با ثابت ماندن حقوقها، قدرت خرید مردم بهطور محسوسی تحلیل رفته است.
مرغ جایگزین گوشت؛ استراتژی بقا در سفره ایرانی
بهگفته حبیب اسداللهنژاد، مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی، قیمت مرغ با وجود تورم، کمتر از دیگر پروتئینها افزایش یافته است. او میگوید: «قیمت گوشت قرمز به حدود یک میلیون تومان رسیده و مرغ هنوز در محدوده ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان است. همین اختلاف، باعث شده سرانه مصرف مرغ از ۲۴ کیلو در سال، به بیش از ۳۲ کیلو برسد.»
او مرغ را «کالای استراتژیک پروتئینی کشور» مینامد و هشدار میدهد اگر هزینه تولید افزایش یابد، امنیت غذایی مردم با تهدید جدی روبهرو خواهد شد.
لبنیات زیر تیغ گرانی؛ شیر خام از کنترل خارج شد
افزایش ۶۰ درصدی قیمت شیر خام در پنج ماه امسال باعث جهش عمومی در فرآوردههای لبنی شده است.
محمد فربد، سخنگوی اتحادیه لبنیات، از کاهش ۱۰ درصدی فروش لبنیات در نیمسال جاری خبر میدهد و میگوید: «تورم نقطهبهنقطه شیر و لبنیات به ۴۸ درصد رسیده است. دامداران و کارخانهها هر دو در فشارند و مردم با درآمد ثابت ناچار به حذف لبنیات از سفرهاند.»
برنج؛ سلطان تورم جدید بازار
در تازهترین گزارشها، برنج ایرانی عنوان «گرانترین کالای خوراکی کشور» را از آن خود کرده است.
قیمت هر کیلو برنج ایرانی از ۱۲۴ هزار تومان به بیش از ۳۳۰ هزار تومان رسیده و برنج خارجی نیز ۱۱۳ هزار تومان قیمت دارد. با حذف ارز ترجیحی، فعالان بازار انتظار دارند برنج در ماههای آینده پرچمدار تورم کالای مصرفی شود.
محمد مختاریانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان برنج ایران، دولت را متهم کرده که «با تأخیر در ترخیص محمولهها عمداً قیمتها را بالا برده است».
میوه و ترهبار؛ رکود عمیق تا شب یلدا
بهگفته اکبر یاوری، رئیس اتحادیه بارفروشان تهران، حجم ورودی میوه و ترهبار به میدان مرکزی نسبت به سال گذشته ۱۵ درصد کاهش یافته است، و حدود ۱۵۰۰ تن میوه مازاد روزانه دپو میشود.
او تأکید دارد: «خشکسالی، هزینههای حملونقل و شرایط اقلیمی دستبهدست دادهاند تا تولید پایین بیاید و بازار کوچک شود.»
اکنون مردم به جای خرید کیلویی، به خرید دانهای روی آوردهاند؛ نشانه واضحی از فشار روانی و اقتصادی تورم ۱۰۸ درصدی میوهها.
در میانه این بحران، دلالان نیز سود بیشتری میبرند و شکاف قیمت میوه بین باغدار تا مصرفکننده هر روز بیشتر میشود.
چشمانداز؛ رکود گسترده در کالای اساسی
روند صعودی تورم غذا، رکود در بازار، کاهش مصرف و خالیشدن میدانها از مشتری، تصویر روشنی از آینده دارد: اگر سیاستهای اقتصادی و حمایتی اصلاح نشود، سفره خانوار ایرانی به مرز نابودی نزدیک خواهد شد.