تولید؛ خط قرمز واقعی یا …

خط قرمز چه معنایی دارد؟ و چه کسی خط قرمز را برای عبور تعیین می‌کند؟ تقریبا هیچ کس نمی‌تواند ادعا کند از این رو خط قرمز را تعیین می‌کند که بتواند از آن عبور کند.
مزرع سبز : در واقع، خط قرمزها حتی اگر متعدد هم باشند برای محترم شمرده شدن و رعایت شدن تعریف می‌شوند. این یعنی آن‌که سایر محورهای منتهی به خط قرمز هم باید با دقت مورد توجه قرار گیرد و ملاحظات پیرامون آن رعایت شود.
خط قرمزی که برای وزارت جهاد کشاورزی تعریف و اظهار شده، تولید است آنچه که از زبان وزیر جهاد کشاورزی بیان شده این است که ایشان تولید را خط قرمز وزارت جهاد دانسته و به همه همکاران خود دستور رعایت داده‌اند. سادتی نژاد در همین چند ماه اخیر و نیز در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به هنگام دریافت رأی اعتماد بارها بر خط قرمز بودن تولید از نظر خود تاکید و تصریح کرد که اقدام‌های موثری را برای آن که تولید آسیب نبیند و بلکه افزایش یابد به کار خواهد بست. با این تاکید گمان نمی‌رود که در نظر آقای وزیر مساله‌ای مهم‌تر و یا به اندازه تولید اهمیت داشته باشد.

ضرورت توجه به محورهای توسعه تولید

البته اگر همین دیدگاه آقای وزیر مبنا قرار گیرد باید بر این نکته صحه گذارد که برای حفاظت و توسعه تولید لازم است محورهایی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر تولید تاثیر می‌گذارد مورد توجه قرار گیرد و مشکلات این محورها برطرف شود؛ از جمله این محورها نهاده‌های ضروری برای کشاورزان است. در هفته‌های گذشته نمایندگان مجلس شورای اسلامی بارها به خاطر نبود نهاده در منطقه خودشان به ساداتی نژاد تذکر کتبی یا شفاهی داده‌اند. این تذکرها از جانب نمایندگان مختلف داده شده و به همین دلیل گمان می رود که مشکل کمبود نهاده‌ها کشاورزی مشکلی فراگیر و متعلق به اکثر استان‌های کشور باشد. روشن است که کمبود نهاده‌ها کشاورزی چه به طور مستقیم و چه به طور غیر مستقیم بر توان تولید محصولات کشاوری تاثیر می گذارد و تولید را کاهش می‌دهد.

کمبود آب مشکل بزرگ کشاورزی

کمبود آب از دیگر مشکلات بزرگ کشاورزان است که پیرامون آن درگیرهایی رخ داده و هم در مناطقی کشاورزی را متوقف کرده است. در واقع، برخی کشاورزان به خاطر نبود آب شیرین کشاورزی را متوقف کرده و به شغل دیگری روی آورده‌اند. با وجود این موضوع مدیریت مصرف آب و استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و کم مصرف هنوز هم از سوی کشاورز ایرانی مورد توجه لازم قرار نمی‌گیرد.
اگر وزارت جهاد کشاورزی پایداری و توسعه کشاورزی در کشور را هدف گرفته است، در وهله نخست باید برای سوق دادن کشاورز ایرانی به بهره‌گیری از آبیاری مکانیزه و پرفایده تلاش بیش‌تری بکند چه در غیر این صورت در بلندمدت آب کم و کم‌تر خواهد شد و تولید کاهش خواهد یافت. برخی از کاشناسان تصریح می‌کنند، اگر موضوع انتقال آب از حوضه خلیج فارس به کویر مرکزی ایران با جدیت پیگیری شود و به بهره‌برداری برسد شاید این کمبودها کاهش یابد. البته ممکن است این دیدگاه درست باشد، اما مفید است که دست‌اندرکاران راهبردنویسان و مدیران ارشد کشاورزی کشورمان به وضعیت شلخته و نابه‌سامان استفاده از آب در کشاورزی پایان دهند و شیوه‌های اسراف‌کارانه از آب را تصحیح کنند. این کار نه فقط منافع اقتصادی دارد، بلکه از ان رو که از ارتکاب گناه اسرف جلوگیری می‌کند، عملی خداپسندانه است.

رشد سرسام‌آور قیمت ماشین‌آلات کشاورزی

رشد جهشی قیمت ماشین‌آلات کشاورزی، بهره‌گیری کشاورزان از این ماشین‌آلات را دشوار و در برخی موارد محدود کرده است. برخی از ماشین‌آلات کشاورزی مانند تراکتورهای سنگین آنقدر گران شده که خرید آن حتی برای کشاورزان با درآمدهای متوسط عملاً امکان‌پذیر نیست. در این صورت نیل به کشاورزی مکانیزه ناممکن و یا بسیار دشوار خواهد شد؛ به طور مثال تراکتور که یکی از ماشین‌آلات مبنایی و پایه برای مکانیزه شده کشاورزی به حساب می‌آید از دسترس بسیاری از کشاورزان خارج شده و در حال حاضر کشاورزان به لحاظ مالی ضعیف‌تر به جای خرید تراکتور به اجاره آن روی آورده‌اند. این بدان معنی است که بهره‌وری و کشت مکانیزه دست‌کم در بسیاری از نقاط کشور در معرض تهدید قرار دارد.
وزیر جهاد کشاورزی اگر موضوع تولید را خط قرمز می‌داند و بهبود تولید را به هر حال در اولویت قرار داده است، باید به این موضوع بپردازد. آیا ممکن است آقای وزیر تولید را خط قرمز خود و همکارنش قرار دهد و بعد نسبت به موضوع بهره‌وری و کشت مکانیزه بی‌اهمیت باشد؟

اهمیت بازاریابی برای محصولات کشاورزی

موضوع مشتری برای محصولات کشاورزی از دیگر مسائلی است که بر تولید تاثیر منفی می‌گذارد. در سال‌های اخیر به لطف شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی و گوشی‌های هوشمند که در اختیار کشاورزان نیز هست، تصاویر متعددی از نابود شدن برخی محصولات باغی یا جالیزی دیده می‌شود. این محصولات که نابود می‌شوند در واقع سرمایه یک کشاورز، سرمایه ملی و محصول تولید شده است. روشن است که وقتی محصول یک کشاورز به فروش نمی‌رود و نابود می‌شود کشاورز هم با آن محصول نابود و از چرخه تولید خارج می‌شود. در این صورت یک تولیدکننده کم می‌شود و ناگزیر تولید کاهش خواهد یافت.
اگر ساداتی نژاد تولید را خط قرمز خویش قرار داده است، باید به مسأله روان‌سازی فروش محصول کشاورزی دقت مضاعفی کند و اگر یک محصول ظرفیت فروش ندارد یا بیش از ظرفیت فروش تولید می شود وظیفه وزارت جهاد کشاورزی و همکاران استانی این وزارتخانه است که تولیدکننده و کشاورز را به مسیرهای بهتری هدایت کنند، آیا این ملاحظه از سوی همکاران آقای وزیر به خوبی مورد توجه قرار می گیرد؟
البته نکات دیگری را هم می‌توان به این نکات اضافه کرد مسائلی مانند دانش، قدرت خرید و… که به طور مستقیم و غیرمستقیم توان تولید را متأثر می‌سازد. آیا سید جواد ساداتی نژاد چنان تولید و حفاظت از تولید را خط قرمز کاری خود دانسته، این نکات را هم مدنظر قرار داده است؟ آیا به اندازه کافی این نکات مورد توجه و رعایت مجموعه مدیران و کارکنان وزارت جهاد کشاورزی قرار می گیرد؟

نادر کریمی جونی ـ کارشناس اقتصاد کشاورزی

انتهای پیام/