آیا ساداتینژاد از کشاورزی داخلی غافل شده است؟
در نشست خبری که به طور اختصاصی با حضور برخی رسانهها و وزیر جهاد کشاورزی برگزار شد، ساداتی نژاد درباره امکان انجام کشاورزی در سرزمینهای دور صحبت و توضیح داد
مزرعه سبز : در نشست خبری که به طور اختصاصی با حضور برخی رسانهها و وزیر جهاد کشاورزی برگزار شد، سیدجواد ساداتی نژاد درباره امکان انجام کشت و کشاورزی در سرزمینهای دور صحبت و توضیح داد که برای این کار میتوان از ظرفیت کشورهای همسایه و حتی کشورهای دورتر استفاده کرد.
در این توضیح، منظور آقای وزیر البته توصیه به بخش خصوصی بوده است؛ یعنی وزیر جهاد کشاورزی در این گفتار به بخش خصوصی توصیه میکند که میتوانند در خارج از کشور به کشاورزی و تولید محصول مشغول شوند. این موضوع البته با هدف استفاده از آب در سرزمینهای اطراف مطرح شده و وزیر با توجه به کمبود آب در ایران توصیه میکند که از آب در کشورهای اطراف و یا کشورهای دورتر استفاده گردد.
توصیه آقای وزیر آیا بدین معنی است که در کشورهای اطراف ایران آب به میزان زیادتری وجود دارد؟ برای روشن شدن این مساله باید تأکید کرد که در همسایگان شمالی (روسیه، قزاقستان، ارمنستان و آذربایجان) غربی (ترکیه، عراق) شرقی (پاکستان و افغانستان) و جنوبی (کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس) هیچ یک از ایران آب بیشتری ندارند؛ چنانکه ارمنستان به عنوان یکی از تولیدکنندگان گوشت در منطقه بخشی از دامداری خود را به دیگر کشورهای انتقال داده است؛ این یعنی اگر ارمنستان قابلیت استفاده بیشتر از ظرفیتهای خود را داشت، حتماً خودش استفاده میکرد و دامداری خود را به خارج از کشورش انتقال نمیداد.
ممکن است آقای وزیر در این توصیه به عدم استفاده از ظرفیتها و یا ظرفیتهای خالی مانده در کشورهای اطراف ایران اشاره کرده باشد. نکته جالب در این باره آن است که در همه کشورهای همسایه ایران کشاورزی به عنوان یک بخش فعال وجود دارد و بخشی از نیازهای غذایی کشورهای یاد شده از محل همین کشاورزی تامین میشود. اتفاقاً کشاورزی سنتی کم هزینهترین روش اشتغال است و این کمهزینهترین شیوه ایجاد اشتغال همواره مورد توجه کشورهای و دولتها قرار داشته است؛ یعنی دولتها برای کاهش بیکاری معمولا به این بخش توجه زیادی میکنند؛ حال اگر قرار باشد که سرمایهگذاران ایرانی به سوی این کشورها بشتابند و در این کشورها سرمایهگذاری کنند، آیا همان کشاورزی سنتی قرار است در کشورهای اطرافمان ترویج و اجرا شود؟
اگر چنین است که کشاورزی سنتی در همه کشورهای اطراف به اجرا درآمده و ظرفیت آن تکمیل شده است؛ اما اگر قرار باشد که در کشورهای همسایه کشاورزی صنعتی اجرا شود آیا این ظرفیتها هم اکنون در تردد سرمایهگذاران حوزه کشاورزی ایران وجود دارد؟
اگر وجود دارد، چرا این ظرفیت برای کشاورزی صنعتی در داخل ایران به کارگیری نشده است؟ آیا این تواناییها و امکانات قابلیت استفاده در داخل کشور را ندارد؟ یا ظرفیت مازاد برای بهبود کشاورزی در ایران وجود دارد که میتوان این ظرفیت مازاد را در اختیار کشورهای همسایه قرار داد؟
با هیچ معیاری نمیتوان کشاورزی ایران را بهرهمند و توسعهیافته دانست؛ اگرچه بسیاری از مولفههای توسعهیافتگی و پیشرفته بودن در کشاورزی ایران وجود دارد؛ اما روح کشاورزی در ایران به گونهای واضح و آشکار هنوز سنتی است و تا رسیدن به حوزههای پیشرفته بودن و صنعتی شدن فاصله قابل درکی دارد.
پس چگونه است که وزیر برای انجام کشاورزی صنعتی در کشورهای همسایه دعوت نامه صادر کرده است؟
شاید آقای وزیر دعوتنامه بری سرمایهگذاران صادر کرده و یک موضوع جدید را به سرمایهگذاران، کارآفرینان ایرانی نشان داده است. در این صورت البته خیلی خوب است که وزیر جهاد کشاورزی زمینههای جدیدی برای فعالیت سرمایهگذاری و توسعهای ایرانیان نشان دهد؛ اما آیا وزیر جهاد کشاورزی وظایف ذاتی خود را انجام داده که به این موضوع پرداخته است؟
علاوهبر این اگر این اظهارات در پاسخ به سوال یک خبرنگار بیان شده، آیا بهتر نبود آقای ساداتینژاد تذکر میداد که در حال حاضر اولویت فعالیتها و سرمایهگذاری کشاورزی داخل ایران و نه کشورهای همسایه است؟
نادر کریمی جونی ـ کارشناس اقتصاد کشاورزی