واقعی شدن قیمت‌ها تاثیر صادراتی ندارد

اخبار سبز کشاورزی: در کنار همه مزیت‌هایی که درباره گران شدن و به‌عبارت دقیق‌تر واقعی‌تر شدن قیمت‌ها گفته می‌شود موضوع استفاده از ظرفیت خالی کارخانه‌ها برای تولید هر چه بیشتر با هدف پاسخ دادن به بازارهای صادراتی مطرح می‌شود.

در این باره مدافعان افزایش قیمت‌ها می‌گویند هم‌اکنون کارخانه‌ها و مراکز تولیدی ظرفیت‌های خالی زیادی دارند که در صورت واقعی شدن قیمت‌ها این ظرفیت‌های خالی و بالقوه می‌تواند به ظرفیت‌های بالفعل تبدیل شود و محصولات آن روانه بازارهای صادراتی شود.

این افراد بر این باورند که از این منظر گران شدن و یا واقعی شدن قیمت کالاها در ایران فرصت مناسبی را برای فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان قرار می‌دهد تا به بازارهای صادراتی پاسخ دهند.

اگر این فرصت صحیح باشد و سازوکاری که گفته شده منطقی باشد و نتیجه دهد آنگاه روشن است که گران شدن و واقعی شدن قیمت‌ها علاوه‌بر ایجاد روش تولید و افزایش اشتغال در کشور منافع صادراتی و ارزی هم خواهد داشت.

اما گمان نمی‌رود که این چشم‌انداز ترسیم شده از سوی ناظران مذکور درست باشد؛ چراکه هم‌اکنون بازار برای صادرات محصولات ایرانی مهیاست و افزایش قیمت که درمورد مصرف کننده داخلی اعمال می‌شود به مصرف‌کننده یا مصرف‌کنندگان خارجی مربوط نیست.

از این بابت اگر تولیدکنندگان ایرانی می‌خواستند ظرفیت خالی خود را فعال و تولید آن را راهی بازارهای خارجی محصولات کشاورز کنند، امکان‌پذیر بود عملیاتی کردن آن ظرفیت در مراحل بالادستی هم به قیمت‌ها وابسته نبوده و بدون توجه به قیمت تولیدکننده می‌توانست بر روی کالای خود با توجه به ظرفیت و کشش قیمتی بازار هدف نرخ بگذارد.

روشن است که چون عمده خریداران کالای ایرانی در کشورهای دیگر براساس دلار یا یورو و صورت‌حساب‌های خود را پرداخت می‌کنند نرخ تعیین شده برای کالای کشورمان به دلار محاسبه و پرداخت می‌شود و از این بابت فروش این کالا در بازار هدف سود قابل توجهی برای فعالان و دست‌اندرکاران کشورمان خواهد داشت، سودی که لازمه تحقق آن فعال‌تر شدن تولیدکنندگان و کارخانه‌های ایرانی است.

این مساله مبین آن است که گران شدن کالا نتیجه بلافصل و سریعی در امور تجاری و صادراتی کالای ایرانی ندارند؛ چه هم‌اکنون تقاضای زیادی برای کالاهای ایرانی وجود دارد که بخشی از آن به صورت قاچاق از کشور خارج می‌شود و اگر تولیدکنندگان کشورمان بخواهند ظرفیت‌های تولید را افزایش دهند و حتی با قیمت واقعی کالایشان را وارد بازار کشورهای همسایه نمایند باز هم برای خریداران در این کشورها به صرفه است که کالای خود را از کشوری نزدیک که امکان تبادل کالا از طریق راه های مواصلاتی زمینی وجود دارد، دریافت کنند تا اینکه همین کالا را از کشورهای دورتر که هزینه‌های حمل و نقل با آن گران‌تر و زمان‌برتر است تهیه نمایند.

ناظران اقتصادی می‌گویند البته از آنجا که با افزایش قیمت‌ها هزینه‌های خرید، انتقال و… نیز افزایش پیدا می‌کند قیمت نهایی کالای صادر شده نیز گران‌تر می‌گردد و همین امر ممکن است تقاضا برای قاچاق معکوس را کاهش دهد.

امری که به هر حال به نفع ایران است؛ اما کاهش تقاضا برای قاچاق معکوس سر جمع تقاضا را کاهش می‌دهد و از این بابت فروش تولیدکننده ممکن است کاهش یابد؛ به‌ویژه که برخی تولیدکنندگان با آگاهی کامل از قاچاق شدن محصول خود اقدام به تولید و ازدیاد تولید می‌کردند که در صورت کاهش قاچاق معکوس ممکن است این دسته از تولیدکنندگان ناچار به پایین آوردن تولید خود شوند.