آسیب‌های کنترل کیفیت؛ هوشیاری و دقت، تنها چاره مفید
پایش‌‌های بازرسی، تقابل با زیاده‌خواهی
همان‌قدر که انسان از تعرف و تمجید خوشحال می‌شوند و استقبال می‌کند، معمولا از انتقاد ناراحت شده و حذر می‌نمایند. به‌خصوص وقتی انتقاد برای انسان‌ها مسئولیت یا وظیفه جدید ایجاد می‌کند، میزان دوری و انکار انتقاد افزایش می‌یابد.
اخبار سبز کشاورزی؛ نادر کریمی جونی| این امر از آنجا ناشی می‌شود که برخی دوست ندارند سختی‌ها را تحمل کنند و کاری را که می‌توان به‌راحتی انجام داد به‌خاطر کیفیت بالا یا مطلوب، دچار پیچیدگی و سختی کنند و این است که انتقادهایی که مسئولیت‌آور و دشوارکننده کارها، معمولا نه فقط مورد استقبال واقع نمی‌شود، بلکه مخاطبان و شنوندگان تلاش می‌کنند از قرار گرفتن در جایگاه مخاطب این انتقادها پرهیز کنند تا مشمول مسئولیت و اقدام در قبال آن استفاده نشوند.
این دقیقا نقطه تقابل شهروندان با نهادهای نظارتی و بازرسی است، نهادها بازرسی که کنترل کیفیت و صحت فرآیند کاری را برعهده دارند، ابتد فرایند درست و صحیح را تدوین می‌کنند و این مبنای پایش و بازرسی است.
یعنی اول باید استاندارد یا مبنایی وجود داشته باشد تا براساس آن فرایند عمل شده یا در دست عمل سنجیده و صحت سنجی شود.
در این صورت نقطه صفر کار، شروع بازرسی و پایش نیست، بلکه تدوین و یا تحصیل آن فرایند درست و پایه است که مبنای بازرسی را تشکیل می‌دهد.
تا اینجا، تقابلی میان نیروهای کار و مدیران اجرا با نهاد بازرسی وجود ندارد، البته ممکن است کسی یا کسانی بخواهند در تدوین یا تحصیل فرایند صحیح دخالت کنند و آن را به انحراف بکشانند.
این ترفند مهمی است که نارسایی‌ها، اختلافات و اشتباه‌های به وقوع پیوسته را پنهان نگاه می‌دارد. بنابراین، گروه بازرسی و پایش که قرار است کیفیت را کنترل و احراز کنند باید همواره مراقب باشند مبادا اشتباه‌های عمدی یا سهوی سلامت مبنای کار آن ها را به مخاطره اندازد و باعث انحراف در مبنا و خط مشی اولیه شود.
به این ترتیب باید اذعان کرد که نهاد کنترل کیفیت، برای انجام دقیق و بهینه کار موظف است در وهله اول، مواظب کنترل کیفیت، برای انجام دقیق و بهینه کار موظف است در وهله اول مواظب کنترل کیفیت کار خودش باشد و مطمئن شود که کیفیت کار خودش، کیفیت قابل قبول است و آنچه تولید می‌شود. فرآیند صحیح تولید کالا یا خدمت از مقبولیت و دقت کافی برخوردار است.
اما وقتی اقدامات اجرایی آغاز شد، آن وقت مقابله جدی و عملیاتی آغاز شروع می‌شود. به تحقیق می‌توان دریافت که شیوه آغاز فعالیت بازرسی و کنترل کیفیت از همین نقطه پایان تدوین و تحصیل فرایند عملیاتی صحیح آغاز گشته و در این نقطه، نهاد بازرسی و کنترل کیفیت نقطه به نقطه و بخش به بخش، مجموعه اقدامات در حال انجام را با اقدامات اصولی و صحیح تطبیق می‌دهد و میزان مغایرت یا انحراف اعمال در حال انجام را با آنچه باید باشد، ارزیابی و اعلام می‌نماید.
در جریان این عملیات، نظارت، بازرسی و پایش با هدف کنترل کیفیت، اگر انحراف، سهل‌انگاری، بی‌توجهی و فرار از مسئولیت وجود داشته باشد، قابل درک است که مقاومت‌ها در قبال دیدبانی و پایش آغاز می‌شود.
این مقاومت ممکن است به‌صورت تلاش برای به انحراف کشاندن عملکرد بازرسان، اقدام به پنهانکاری، اتهام زدن به ناظران، تهدید، تطمیع و ... بروز کند.
در این نقطه پایداری و مقاومت ناظران و بازرسان حتما نتیجه خوبی در برخواهد داشت، به ویژه اگر بازرسان نسبت به صحت تدابیر و مسیر بازرسی خود ایمان داشته و آگاه باشند که انتقادهای صورت گرفته، صحیح و به جا است، حتما نباید در ادامه دادن مسیر حرکت خود تردید پیدا کنند؛ چراکه مجموعه افراد خطاکار به ویژه علاقه‌مند به ایجاد خلل در عزم بازرسان خلل هستند تا رویه نادرست خود را ادامه دهند.
ایجاد تردید در ذهن بازرسان و ناظران، فارغ از این که در چه سختی این تردید پدید آید بهترین، سریع‌ترین و کم هزینه‌ترین راهی است که افراد خطاکار را به هدف خود می‌رساند.
علاوه‌بر این، بازرسان همواره باید مطمئن شوند که هیچ پنهان کاری صورت نگرفته و اگر پنهان کاری وجود داشته، به‌واسطه اقدامات ناظران از میان رفته یا بی‌اثر شده است؛ چراکه ممکن است خطا کاران، رفتار نادرست را در لایه‌ای درست پنهان سازند.
در این صورت رفتار نادرست است، ولی ظاهر آن صحیح به نظر می‌رسد و همین باعث تخریب و اشتباه بازرسان می‌شود.
بدین ترتیب بازرسی و کنترل کیفیت، امری جاری و پویا و زنده است که همواره ممکن است در معرض آسیب خطاکاران قرار گیرد. تنها راه مقابله و رفع این آسیب‌های احتمالی، البته فقط دقت و هوشیاری و اصول‌گرایی ناظران و بازرسان است.
