پیامدهای حذف گوشت قرمز از سفره ایرانی
خودکفایی گوشت قرمز یا فقط یک آمار خوشبینانه؟
خودکفایی گوشت قرمز، پوششی بر فقر غذایی است؟ بررسی چالشها، هزینهها و پیامدهای حذف گوشت قرمز از سفره ایرانی.

خودکفایی در تولید گوشت قرمز، پنهانکننده یک واقعیت تلخ در سفرههای ایرانی است؟ وقتی قیمتها سر به فلک میکشند، آیا خودکفایی واقعی است یا فقط یک آمار خوشبینانه؟
اخبار سبز کشاورزی؛ روزگاری نه چندان دور، عطر قورمهسبزی با گوشت گوسفندی تازه، تمام خانه را پر میکرد. اما این روزها، گوشت قرمز بیشتر زینتبخش ویترین قصابیهاست تا قابلمه خانهها. قیمتها آنقدر بالا رفتهاند که دیگر کمتر کسی توان خرید آن را دارد.
در این میان، وزیر جهاد کشاورزی در گفتگو با ایسنا از «خودکفایی» در تولید گوشت قرمز خبر میدهد. قزلجه ابراز امیدواری کرده تا پایان دولت چهاردهم، دیگر نیازی به واردات نداشته باشیم و همه نیاز کشور از داخل تأمین شود. اما آیا این خودکفایی، به قیمت حذف این ماده غذایی ارزشمند از سفره مردم تمام نمیشود؟
خودکفایی برای چه کسانی؟
وزارت جهاد کشاورزی برنامههایی برای خودکفایی در تولید گوشت قرمز دارد و امیدوار است تا پایان دولت چهاردهم، دیگر نیازی به واردات نباشد. اما این خبر، زمانی رنگ واقعیت به خود میگیرد که بدانیم مصرف گوشت قرمز در سالهای اخیر بهشدت کاهش یافته است. آمارها نشان میدهند که در سه سال گذشته، مصرف گوشت قرمز در خانوارهای ایرانی حدود ۲۱ درصد کاهش یافته و سهم گوشت گوسفندی نزدیک به ۳۰ درصد افت کرده است.
مرغ جایگزین گوشت قرمز: یک تغییر اجباری
مصرف مرغ در این میان افزایش یافته است. چرا؟ چون مردم دیگر توان خرید گوشت قرمز را ندارند. خانوادههایی که قبلاً هفتهای یکی دو بار گوشت قرمز مصرف میکردند، حالا یا اصلاً مصرف نمیکنند یا آن را به مناسبتهای خاص محدود کردهاند. گرانی گوشت قرمز، آن را به یک «کالای لوکس» تبدیل کرده است، چیزی در ردیف آجیل و شکلات خارجی.
خودکفایی یا کوچ خاموش از سفرهها؟
آیا ما واقعاً داریم به خودکفایی گوشت قرمز میرسیم؟ یا صرفاً چون کسی توان خرید ندارد، تولید داخلی بهراحتی پاسخگوی تقاضای کم شده است؟
به گفته کارشناسان، نباید خودکفایی گوشت قرمز را صرفاً به معنای افزایش تولید در نظر گرفت. بلکه باید دید آیا کاهش مصرف، ناشی از مشکلات اقتصادی است یا خیر.
هزینههای پنهان تولید گوشت قرمز
تولید گوشت قرمز در ایران با هزینه بسیار بالایی انجام میشود. دامداران به دلیل گرانی خوراک دام، کمبود مراتع طبیعی و روشهای سنتی پرورش دام، نمیتوانند با کشورهای دیگر رقابت کنند. در بسیاری از کشورهای صادرکننده گوشت، دامها در چراگاههای آزاد تغذیه میشوند، اما در ایران دامپروری بیشتر در محیطهای بسته با هزینه بالا صورت میگیرد. همین باعث شده قیمت تمامشده گوشت ایرانی بسیار بیشتر از متوسط جهانی باشد.
چه کسی گوشت قرمز میخورد؟
اگر روزی ایران در تولید گوشت قرمز به خودکفایی گوشت قرمز برسد، باید دید که آیا مردم عادی هم سهمی از این گوشت خواهند داشت یا نه.
اگر خودکفایی گوشت قرمز صرفاً بر مبنای کاهش تقاضا اتفاق بیفتد، نمیتوان آن را موفقیت دانست. بلکه باید نگران بود که نکند این کاهش تقاضا، نشانهای از فقر غذایی پنهان در جامعه باشد. مهمتر از آنکه گوشت قرمز از کجا تأمین میشود، این است که چه کسی آن را مصرف میکند.
پروتئین گمشده
گوشت قرمز فقط یک خوراک خوشطعم نیست، بلکه یکی از اصلیترین منابع دریافت پروتئین، آهن و ۹ اسیدآمینه ضروری بدن است. حذف آن از رژیم غذایی، بهخصوص در دهکهای پایینتر جامعه، میتواند در میانمدت به بحرانهای تغذیهای منجر شود. کمخونی، ضعف در رشد جسمی و ذهنی نسل آینده، تنها بخشی از این تبعات هستند.
آینده تغذیهای ایران؛ یک هشدار جدی
کارشناسان تغذیه هشدار میدهند که اگر روند کاهش مصرف گوشت قرمز ادامه یابد، در سالهای آینده با تبعات جدی سلامتی مواجه خواهیم شد. کاهش دریافت پروتئین حیوانی، بهخصوص از منابعی چون گوشت و لبنیات، در آینده نهچندان دور آسیبهای عمیقی به سلامت جامعه وارد خواهد کرد. آیا در مسیر خودکفایی گوشت قرمز، توجهی به مصرف واقعی مردم هم شده است؟/ هفت صبح
بیشتر بخوانید: قیمت گوشت گوساله باید ۶۰۰ هزار تومان باشد/ رئیس انجمن گاوداران از سوداگری دلالان میگوید!