نبود اعتبار بهانه تصویب نشدن نرخ ۱۷هزار تومانی گندم

در حالی امروز نرخ خرید تضمینی گندم ۱۵هزار تومان تصویب و اعلام شد که هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران میگوید: دولت نرخ ۱۷هزار تومان پیشنهادی ما را قبول داشت اما به بهانه تامین اعتبار زیر بار آن نرفت.

اخبار سبز کشاورزی به نقل از بازار؛ گندم به عنوان یکی از محصولات استراتژیک محسوب می شود که بعد از جنگ روسیه و اوکراین تولید این محصول دستخوش یکسری تغییرات شد و به تبع کشورهای مختلف نیز سیاست هایی غذایی خود را تغییر دادند.

به طوری که غالب کشورها سیاست محدود کردن صادرات به خصوص در حوزه غلات را در پیش گرفتند. با این وجود بر اساس آمارهایی که سازمان فائو منتشر کرد در مدت نامبرده روسیه افزایشی ۳۴درصدی در بحث تولید گندم نسبت به سال زراعی قبلتر داشته و در آن سو اوکراین نیز کاهشی ۳۷درصدی را به ثبت رسانده است.

ایران در جایگاه سیزدهم تولید گندم

در واقع فائو می گوید در مدت نامبرده در حوزه تولید گندم ایران در جایگاه سیزدهم دنیا جای دارد این در حالی است که در سال زراعی قبل تر جایگاه چهاردهم دنیا از آن ایران بوده است. در واقع بر اساس این گزارش در سال ۲۰۲۲ در حوزه تولید گندم ایران افزایشی ۲۸ درصدی را تجربه کرده است و تولید در این کشور به ۱۳ میلیون تن رسیده است.

سازمان مدیریت برنامه ریزی و وزارت امور اقتصاد و دارایی قیمت ۱۷ هزار تومان پیشنهادی بنیاد ملی گندمکاران را قبول داشت اما در نهایت به بهانه مشکل در تامین اعتبارات لازم از پذیرش و اعلام آن به عنوان نرخ خرید تضمینی گندم طفره رفتند و قیمت ۱۵هزار تومان تصویب شد

از سوی دیگر فائو نشان می دهد: در مدت نامبرده به ترتیب کشورهای «چین با بیش از ۱۳۷ میلیون تن، اتحادیه اروپا با بیش از ۱۳۴ میلیون تن، هند با حدود ۱۰۷ میلیون تن، روسیه با حدود ۱۰۳ میلیون تن، ایالات متحده با حدود ۴۵ میلیون تن، استرالیا با ۳۶.۶ میلیون تن، کانادا با ۳۴ میلیون تن، پاکستان با ۲۶ میلیون تن، اوکراین با تولید ۲۰ میلیون تن، ترکیه با ۱۹.۸ میلیون تن، بریتانیا با حدود ۱۶ میلیون تن و قزاقستان با تولید حدود ۱۴ میلیون تن» در جایگاه اول تا دوازدهم تولید قرار دارند و ایران و آرژانتین نیز در جایگاه سیزدهم و چهاردهم قرار دارند.

نپذیرفتن نرخ ۱۷هزار تومانی گندم به بهانه تامین اعتبار

بر اساس این گزارش، در حالی تولید گندم در جهان جایگاه ویژه ای دارد که بحث تولید و قیمت گذاری گندم در ایران نیز یکی از موضوعات پر حاشیه است که طی ماه های گذشته روی افزایش قیمت آن موافقت ها و مخالفت های بسیاری از سوی کارشناسان، دولت، کشاورزان و تشکل های بخش خصوصی صورت گرفته است و در نهایت امروز نرخ ۱۵ هزار تومان از سوی دولت تصویب و اعلام شد.

با این وجود طی هفته های اخیر بنیاد ملی گندمکاران روی نرخ ۱۷ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم اصرار ورزید و حتی در چنین شرایطی کشاورزان و گندمکاران اذعان می دارند که با توجه به منطبق نبودن قیمت اعلامی با هزینه های تولیدی حاضر به تحویل دادن گندم به سیلوهای دولت نیستند. این در شرایطی است که برخی از کشاورزان می گویند: وقتی قیمت گندم در دیگر کشورهای اطراف از جمله عراق بیش از ایران است و از سوی دیگر دلالان نیز پای کار هستند و خریدار گندم با نرخی تا ۲۵ هزار تومان هستند هیچ تعهدی نسبت به تحویل دادن گندم به دولت ندارند و قطعا هر جایی بهای بیشتری بپردازند به همان تحویل می دهند.

از سوی دیگر از دیگر مباحث قابل تامل در مورد محصول و قیمت گندم بحث تفاوت قیمت با نرخ جهانی است به طوری که برخی فعالان به خصوص فعالان در بخش کارخانجات گندم می گویند آردی که با قیمت های فعلی به دست ما می رسد گرانتر از آردی است که از طریق بازارهای جهانی می توانند تامین کنند. به عبارت دیگر آنها می گویند اگر دولت اجازه واردات گندم از طریق کارخانجات را بدهد در نهایت آرد با قیمت کمتری برای آنها به دست می آید. با این وجود برخی کارشناسان نیز می گویند قیمت گندم در ایران از قیمت های جهانی کمتر است و لذا باید برای جلوگیری کردن از خروج این محصول از کشور باید قیمت آن با قیمتهای جهانی و یا حداقل با قیمت کشورهای اطراف همسان سازی شود.

عطاءالله هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور می گوید: در حال حاضر قیمت جهانی هر تن گندم در بازارهای جهانی متفاوت است از ۳۵۰ دلار تا ۵۰۰ دلار موجود است و در برخی مواقع نیز حتی گندم هایی در جهان وجود دارد که نرخ آن به ازای هر تن حدود ۶۰۰ دلار است. اما به طور متوسط اگر بخواهیم گندم را از کشور خارجی خریداری کنیم برای ما به طور متوسط حداقل ۴۰۰ دلار هزینه خواهد داشت.

هاشمی افزود: زمانی که هنوز قیمت نهایی نرخ خرید تضمینی گندم هنوز اعلام نشده بود ما پیشنهاد ۱۷هزار تومان داده بودیم و با سازمان مدیریت برنامه‌ ریزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی بحث و مذاکره برای پذیرش این نرخ را داشتیم. این در شرایطی است که برای قیمت گذاری سازمان های نامبرده هزینه تمام شده و قیمت پیشنهادی ما را قبول کردند و ایرادی نتوانستند برای آن بگیرند اما تنها بهانه ای که باعث شد زیر بار نرخ ۱۷ هزار تومان نروند در خصوص تأمین اعتبارات بود.

هاشمی خاطر نشان کرد: در حالی قیمت ۱۵ هزار تومان از سوی دولت تصویب و اعلام شده است که قیمت پیشنهادی ۱۷ هزار تومانی بنیاد ملی گندمکاران در واقع بر مبنای قیمت تمام شده محاسبه شده در آنالیز قیمتی به علاوه یک سود معقول ۲۰ درصد است.

افزایش قیمت گندم روی دیگر کشت ها اثر سوء نمی گذارد

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه برخی در خصوص تبعات مانور دادن روی قیمت گندم و تاثیری که بر کشت های دیگر می گذارد هشدار می دهند تحلیل شما در این خصوص چیست گفت: موضوع گندم چه از نظر اقتصادی، چه از نظر استراتژیک، چه از نظر امنیت غذایی موضوعی کاملا متفاوت است؛ به این معنا که برخی از محصولات اگر کمتر تولید شود و یا تولید نشود تاثیر مستقیمی روی امنیت غذایی کشو ندارند اما گندم محصولی است که با امنیت ملی و اقتدار ملی ما مرتبط است.

وی ادامه داد: از سوی دیگر گندم محصولی نیست که با فرمول های علمی دنبال آن باشیم اگرچه در افزایش بهره وری باید به روشهای علمی نیز متوسل شد اما در مجموع باید برای گندم حساب ویژه ای بازار کرد.

هاشمی افزود: از سوی دیگر افرادی که چنین ایرادهایی به اهمیت دادن به محصول گندم می گیرند غافل از این هستند که در مورد سایر محصولات هم حساسیت هایی داریم و در نظر بمی گیریم. به عنوان مثال در مورد محصول کلزا وقتی قیمت گندم تعیین می شود یک ضریب در دنیا وجود دارد که می گوید کلز ۲ برابر یا ۲.۲ برابر نرخ گندم باید باشد.

وی خاطر نشان کرد: در واقع این یک نرخ علمی است و یک مناسبات قیمتی در سطح جهان هست که ما این مناسبات را در تعیین قیمت ها در نظر می گیریم. بنابراین اینکه قیمت خرید تضمینی گندم افزایش داده می شود روی دیگر محصولات تاثیری نمی گذارد و هر محصولی در یک مقیاس و با یک تلورانس حداکثر ۵درصد پایین و بالا می شود.

هاشمی در خصوص پیش بینی تولید گندم در سال زراعی جاری نیز اظهار داشت: پیش بینی خوبی در امسال خواهیم داشت به طوری که برآورد می کنیم تولید بیش از سال قبل باشد.

گفتنی است در حالی که در سال زراعی قبل نرخ خرید تضمینی گندم ۱۱۵۰۰ تومان بود در مجموع ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تن گندم توسط دولت از گندمکاران خریداری شد.