تولید بیش از 15 کیلو گندم به ازای هر میلی متر بارندگی

گندم در شمار اولین گیاهانی است که حدود ده هزار سال پیش توسط انسان در مزرعه کشت شد و از همان زمان تاکنون جزو اصلی‌ترین مواد غذایی مردم دنیا محسوب می‌شود؛ در حال حاضر در کشور ما، یکی از مسائل اساسی کشاورزان از گذشته تاکنون، پیدا کردن راه و روش‌هایی برای افزایش عملکرد (کمی و کیفی) این محصول مهم در واحد سطح بوده است که اگر به این موضوع توجه نشود، به دلیل تغییرات اقلیمی و شرایط خشکی کشور، شاهد کاهش عملکرد سالانه تولید محصول گندم خواهیم بود.

اخبار سبز کشاورزی؛ اسماعیل اسفندیاری‌پور، یکی از پژوهشگران و کارشناسان کشاورزی در شهرستان علی‌آباد کتول در استان گلستان است که توانست در شرایط بدون آبیاری با عملکرد 5 تن و ۸۵۰ کیلوگرم در یک هکتار و به ازاء هر میلی‌متر بارندگی ۱۵ و 400 کیلوگرم دانه تولید کند. این تجربه بهره‌ورانه در کشت گندم که نتیجه کار در مزرعه کوچک این کارشناس بوده است.

راهکار افزایش عملکرد گندم

در ادامه گزارش مراحل و ترتیب اقدامات زراعی این تجربه به صورت فهرست ارائه می‌شود:

۱- پس از برداشت زراعت قبلی مزرعه کلزا، تناوب زراعی رعایت شد.

۲- بعد از برداشت سال قبل کلزا برای ایجاد شرایط تناوب ۶ کیلو بذر کنجد با یک‌بار دیسک به‌صورت دیم کشت شد و چون در تابستان بارندگی نبود در اثر خشکی کنجد از بین رفت.

3- آماده‌سازی برای کشت گندم در مهرماه 1401 با استفاده از پنج شاخ سابسویلر در عمق حدود 45 سانتی‌متر یک‌بار بدون برگردان شدن خاک زمین خراش داده شد.

4- کودهای پایه مصرفی -همزمان با کاشت، کود فسفات تریپل ۱۵۰ کیلوگرم- کلرور پتاسیم ۱۰۰ کیلو و اوره ۷۵ کیلوگرم درهکتار مصرف شد.

۵- بذر گندم از رقم باسیلیو ۱۸۰ کیلوگرم در هکتار استفاده شد، منشأ ارقام فرانسوی تولید هسته‌های آن توسط شرکت ارس بذر در دشت مغان و طبقه گواهی شده آن در گلستان تولید شد.

۶- تاریخ کاشت ۱۵ آبان ماه 1401 با کارنده کمبینات ساخت داخل.

۷- ۲۵۰ کیلوگرم کود اوره طی دو مرحله به‌صورت سرک در شروع و اواخر پنجه‌زنی و (شروع ساقه‌دهی) در مجموع 325 کیلو اوره با احتساب 75 کیلو اوره زمان کاشت مصرف شد. چون مزرعه نزدیک آبادی بود و گوسفند‌دار محل بدون اطلاع و… شبانه مزرعه را که در اوایل پنجه‌دهی قرار داشت، کاملا سنگین چرا داد؛ به‌طوری که برگی در مزرعه مشاهده نمی‌شد و بلافاصله اولین سرک ۱۵۰ اوره در اواخر دی‌ماه قبل از بارندگی مصرف شد.

۸- علف‌کش پهن برگ برومایسید و کشیده برگ آتلانتیس استفاده شد و همزمان از کود مایع گروث میکسچر (Growth Mixtuer) 2 لیتر در هکتار در مخزن سمپاش با علف‌کش مخلوط و با سمپاش پشت تراکتوری استفاده شد.

۹- مزرعه مرتب بازدید می‌شد، در مرحله ۶۰ درصد ظهور خوشه (T3) یکبار از سم تیلت یک لیتر در هکتار برای کنترل بیماری‌های برگ و خوشه گندم به‌علاوه 2 لیتر کود مایع گرین ست Grean set با سمپاشی پشت تراکتوری استفاده شد.

۱۰- هیچ‌گونه آبیاری در مزرعه صورت نگرفت و در ۳۰ سال گذشته هم این مزرعه هیچ وقت آبیاری نشد.

11- رسیدگی فیزیولوژیکی مزرعه حدودا اواخر اردیبهشت بود و میزان بارندگی براساس نزدیک‌ترین ایستگاه هواشناسی به مزرعه از ابتدای مهر سال ۱۴۰۱ تا 24خرداد ماه سال‌جاری تا زمان برداشت ۳۸۰ میلی‌متر در کل دوره رشد گیاه بوده است.

12- عملکرد مزرعه 5 تن و 850 کیلوگرم در هکتار، واتر پرودکتیویتی (WP) به ازاء هر میلی‌متر بارندگی 15 و 400 کیلوگرم گندم برداشت شده بود.

امید است بیان این تجربه برای کشاورزان و گندمکاران مفید و قابل استفاده باشد.