اقونیطون گیاهی سمی با ظاهری فریبنده
گیاه دارویی اقونیطون دارای نام دیگری همچون تاج الملوک، پوها، اکونی‌تو، آکونیت، ناپل لوس، بیش، هلاهل، خانق الذئب، گرگ کش است.
اخبار سبز کشاورزی؛ این گیاه به بلندی یک متر و دارای گونه‌های متفاوتی است که در برخی گونه‌ها بلندی آن از یک متر تجاوز می‌کند. دارای ریشه‌ای متورم، ضخیم و گوشتی به شکل غده است. برگ‌های آن بریده بریده است و در قسمت پایین ساقه می‌رویند.
گل‌های آن معمولا آبی رنگ و در برخی گونه‌ها زرد و گاهی نیز سفید به شکل کاسک سربازان و به‌صورت گل آویز است.
محل رویش آن در ارتفاعات کوهستان‌ها و برخی گونه‌ها در چمن‌زارها و سنگ‌زارهای مرطوب و سایه‌دار است. انواع این گیاه در اکثر مناطق جهان اعم از نیم کره شمالی و جنوبی می‌روید.
یکی از گونه‌های آن در منطقه بلوچستان و جنوب شرق ایران انتشار دارد، گونه دیگری از آن هم در اطراف تهران، آذربایجان، ایلام، چالیا همدان رویت شده است.
ریشه اقونیطون
از ریشه غده‌ای خشک شده و تمام قسمت‌های گیاه تازه یا خشک شده استفاده می‌شود. دارای طبیعت گرم و خشک است، ولی حکمای هند آن را سرد و خشک می‌دانند.
تمام قسمت‌های این گیاه مخصوصا میوه دانه‌دار آن دارای کمی گلوکوزید مولد اسید سیاندریک است. مدر، معرق، ضد آسکوربوت و آرامبخش است.
برای تسکین سرفه در بیماری‌های سل و برونشیت 4 گرم گل را در 30 گرم الکل به مدت چند روز بخیسانید و صاف کرده و یک قسمت از آن را با دو قسمت آب و دو قسمت قند مخلوط کرده و شربت ساخته و هر 30 تا 50 گرم از آن را در طول روز به مرور بخورید، در نظر داشته باشید این گل سمی است و فقط مقدار مجاز آن را مصرف کنید.
خواص گیاه دارویی اقونیطون
اگر مقدار کمی از آن پرورده و خورده شود، گرم کننده و بسیار معرق است، گرفتگی صدا را برطرف می‌کند، آرامبخش جهت دردهای عصبی مربوط به عصب تری ژومو و لانژیت و برونشیت حاد است.
برای درمان ناراحتی های کلیه، وبا، استسقا و اسهال خونی مفید است، برای رفع سردردهای عصبی، دردهای روماتیسمی حاد و مزمن، ورم حلق، سیاه سرفه و تب های پس از وزن حمل موثر می باشد، برای درمان روماتیسم مفصلی و عضلانی به خصوص اگر با کمی تب همراه باشد، نقرس، بی حسی اعضای بدن و نیمچه فلج، ورم دستگاه تناسلی، درد پشت و کمر و رفع تب های تاولی مانند سرخجه، آبله و نظایر آن مفید می باشد.
کشاورزان از سم این گیاه برای کشتن گرگ‌ها استفاده می‌کردند
اسراف در خوردن آن ایجاد مسمومیت می کند، حرارت شدید ایجاد کرده و تنفس مشکل می شود. اگر مسمومیت شدید باشد، در اثر فلج ریوی منجر به مرگ می شود؛ لذا حتما باید با نظر پزشک مصرف شود. ولی فرآورده های هوموپاتیک آن را می توان برای درمان سیاتیک، نورالژی و چایمان مصرف کرد.
گفته شده است که در زمان باستان کشاورزان از سم این گیاه برای کشتن گرگ‌ها استفاده می‌کردند. ایرانیان در قدیم به سم این گیاه «زهر هلاهل» یا گرگ‌کش می‌گفتند. این سم (به میزان بالا) باعث بی‌نظمی ضربان قلب و در نهایت خفگی فرد در طول چند ساعت شده و باعث مرگ می‌شود.
چون غیرقابل ردیابی است، یکی از محبوب‌ترین سم‌های تاریخ برای مرگ افراد بوده است. گفته می‌شود سزار کلودیوس پادشاه یونان باستان با این سم کشته شده است!
