تولید خاویار در دل کویر خراسان

با وجود اینکه تصور تولید خاویار در دل کویر دور از ذهن بود، اما خراسان رضوی این تصور را به واقعیت تبدیل کرده است.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، مجید طاهرپور مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: پارسال جمعا ۱۱ هزار تن ماهی از انواع گرمابی، سردآبی، خاویاری و تیلاپیا در استان تولید و روانه بازار مصرف شده است.

او افزود: در حال حاضر حدود ۹۴ مرکز پرورش ماهیان زینتی و ۲ واحد پرورش گیاهان آبزی در سطح استان فعال است. طی سال زراعی گذشته ۱۱ میلیون قطعه ماهی زینتی، ۱۳۵ هزار رشته گیاه آبزی و ۱۲۷ هزار نخ زالو در استان تولید شد و همچنین اکنون ۸۰ سر کروکودیل در استان موجود است.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: تعداد مزارع و مراکز پرورش آبزیان این استان حدود ۱۶۰۰ واحد است که برای حدود ۱۱۳۵ نفر اشتغال فراهم کرده است. خراسان رضوی در مجموع در زمینه تولید آبزیان رتبه ۱۵، از نظر تولید ماهیان گرم‌آبی رتبه ۶ و در حوزه تولید ماهیان سردآبی رتبه ۹ کشور را به خود اختصاص داده است.

پیش‌بینی صادرات ۳۴ تن گوشت خاویار از استان تا پایان امسال

طاهر پور در خصوص صادرات ماهی در استان بیان کرد: با هدف توسعه فعالیت‌های صادراتی، پارسال ۱۹ تن گوشت و ۲۵ کیلوگرم خاویار به بازار‌های کشور‌هایی همچون روسیه و آلمان صادر شد. پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال ۳۴ تن گوشت خاویار از استان صادر شود. غالب صادرات ماهیان گرم‌آبی استان نیز به کشور عراق بوده است.

او درباره میزان مصرف ماهی در استان تصریح کرد: در حال حاضر سرانه مصرف ماهی در استان ۶.۶۲ کیلوگرم است. البته تلاش‌های بسیاری از جانب تمام دستگاه‌های متولی جهت توسعه مصرف آبزیان در استان انجام گرفته است.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تأکید کرد: با وجود برخی مشکلات در سال ۱۴۰۰ میزان تولید آبزیان در استان کاهش ملموسی نداشته و امیدواریم روند تولید در سال ۱۴۰۱ هم ادامه یابد. البته با توجه به خشکسالی‌های اخیر، افزایش قیمت نهاده‌ها و مسائل ناشی از کرونا افزایش تولید تلاش‌های همه‌جانبه و گسترده‌ای را می‌طلبد.

طاهرپور توسعه پرورش ماهیان در استخر‌های ذخیره آب کشاورزی را یک ظرفیت بزرگ برای استان توصیف و اظهار کرد: پرورش ماهی در استخر‌های ذخیره آب کشاورزی علاوه بر ایجاد اشتغال و افزایش درآمد با غنی‌سازی آب کشاورزی سبب بهبود کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی می‌شود و در نتیجه افزایش تولید در راستای تحقق شعار اقتصاد مقاومتی و کاهش هزینه کشاورز برای تامین کود‌های شیمیایی را به دنبال دارد.

او در پاسخ به این سوال که چه میزان از منابع آبی استان صرف پرورش ماهی می‌شود، گفت: حدود ۲۴ هزار منابع مختلف ذخیره آب مانند استخر در استان موجود است که از این تعداد حدود ۱۶۰۰ استخر، معادل ۱۵ درصد استخر‌های استان، صرف پرورش ماهی می‌شود. استفاده از این ظرفیت به رشد صنعت پرورش ماهی در خراسان رضوی کمک شایانی کرده است.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: از برخی منابع آبی به دلیل شرایط نامطلوب و کیفیت پایین آب امکان بهره‌برداری کامل برای صنعت پرورش ماهی وجود ندارد. با وجود اینکه تمام تلاش خود را جهت توسعه افقی و افزایش تعداد واحد‌های پرورش ماهی به کار گرفته‌ایم، اما آنچه برای ما مهم است، توسعه عمودی و افزایش تولید در واحد سطح است که با توجه به کاهش شدید منابع آبی این مساله مورد توجه ویژه قرار دارد.

خشکسالی و خرده‌مالکی محدودیت‌های صنعت پرورش ماهی

طاهر پور در خصوص مهم‌ترین موانع پیش روی صنعت پرورش ماهی در خراسان رضوی بیان کرد: مهم‌ترین عامل محدودکننده پرورش ماهی خشکسالی و خرده‌مالکی است. مثلا گاهی یک منبع آبی با تعدد بهره‌برداران و تعارضات اجتماعی مواجه است. همچنین لازم است در راستای رفع موانع تولید در پرداخت تسهیلات و ارائه امکانات بانکی به تولیدکنندگان و همچنین فرهنگ‌سازی در زمینه آبزی‌پروری و آبزی‌مصرفی تلاش بیشتری صورت گیرد.

او در پاسخ به این سوال که در راستای پیشرفت و رونق این صنعت مهم در مجموع چه اقداماتی در سطح استان انجام شده، تصریح کرد: برای ارتقای صنعت پرورش ماهی در استان اقداماتی همچون توسعه شهرک و مجتمع‌های آبزی‌پروری، انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با دانشگاه فردوسی مشهد و مرکز تحقیقات کشاورزی آن و همچنین برگزاری کمیسیون‌های تخصصی آبزی‌پروری در استان با ادارات مرتبط در راستای رفع موانع تولید انجام گرفته است.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی توسعه آبزی‌پروری در دریاچه‌های پشت سد‌ها و مناطق مرزی، افتتاح بارانداز رستوران‌های شیلاتی، توسعه مراکز فرآوری و بسته‌بندی و همچنین افتتاح کارخانه خوراک آبزیان در استان را از مهم‌ترین اقدامات و برنامه‌های پیاده شده یا در حال اجرای این مدیریت برشمرد.

طاهر پور اظهار کرد: امیدواریم با برنامه‌های انجام گرفته در زمینه توسعه آبزی‌پروری به ویژه معرفی گونه‌های جدید با صرفه اقتصادی بالا، حل مشکلات خرده‌مالکی و تخصیص تسهیلات متناسب با تولید به فعالان اقتصادی، شاهد توسعه روزافزون صنعت آبزی‌پروری استان باشیم.

او با اشاره به وضعیت شهرستان‌های استان از نظر فعالیت در زمینه آبزی‌پروری افزود: سبزوار رتبه اول تولید ماهی در استان را از آن خود کرده و شهرستان‌های نیشابور و داورزن به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند. در حال حاضر سبزوار تنها شهرستانی است که توسعه خاویار در آن انجام می‌گیرد. با وجود اینکه تصور تولید خاویار از دل کویر دور از ذهن بود، اما خراسان رضوی تولید خاویار از دل کویر را به عمل آورده تا این تصور را به واقعیت تبدیل کند.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: صنعت پرورش خاویار در استان موفقیت بسیار بزرگی برای ما به ارمغان آورده و تنها دلیل کندی فرایند تهیه محصول از آن طول دوره تولید است، زیرا پرورش ماهی خاویار برای استفاده از گوشت آن به حدود ۶ سال زمان نیاز دارد و پرورش‌دهنده باید با صرف هزینه اولیه به درآمدزایی برسد. امیدواریم زمینه پرداخت تسهیلات کم‌سود با دوره باز پرداخت طولانی‌مدت برای سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به پرورش خاویار در استان فراهم شود.

طاهر پور درباره خسارات وارده ناشی از سیل‌های اخیر بر صنعت پرورش ماهی در استان بیان کرد: در سیل اخیر خوشبختانه خسارات زیادی به صنعت آبزی‌پروری استان وارد نشد. تنها در یک مورد به میزان یک تن به تولیدات ما در سطح شهرستان‌های استان خسارت وارد شد.