وضعیت جهانی آبزیان و سه تهدید عمده+اینفوگرافی
منابع آبزیان و ازجمله ماهیان در دریاها و اقیانوسها به علتهای صید بیرویه، آلودگیهای زیستمحیطی، مدیریت ضعیف منابع و سایر عوامل مشابه
منابع آبزیان و ازجمله ماهیان در دریاها و اقیانوسها به علتهای صید بیرویه، آلودگیهای زیستمحیطی، مدیریت ضعیف منابع و سایر عوامل مشابه، رو به کاهش است، اما در مقابل این روند کاهشی عده تولیدکنندگان ماهی و دیگر آبزیان،
اخبار سبز کشاورزی ؛ روی خشکی در حال افزایش است. در سال 2019 کل منابع آبزیان به نسبت سال پایه 2000، 64/6درصد تقلیل یافت که 1/2درصد نسبت به سال 2017 کاهش نشان میدهد.
سه تهدید عمده و جدی، حیات آبزیان را به خطر انداخته که شامل تغییرات اقلیمی، آلوده شدن منابع آبی با انواع آلایندههای اکثراً شیمیایی و صید بیرویه و خارج از تعادل، چرا که در بسیاری از مناطق دریایی فرصت بازسازی و تجدید جمعیت به آبزیان داده نمیشود.
تغییرات اقلیمی بهعنوان بزرگترین عامل اثرگذاری بر حیات در کرهزمین، یا تداوم خشکسالیها و سیلابهای شدید از سوی دیگر، زندگی جانداران در اقیانوسها را به خطر انداخته است.
صید بیرویه و غیرقانونی، صیدهای اعلام نشده و اکثراً مخفیانه در پهنههای دریایی و اقیانوسها، اثرات تخریب سکونتگاههای ماهیان بر جمعیت آنها، سیستمهای قانونگذاری ضعیف در حفظ منابع آبزیان و سوءاستفاده برخی از کشورها در صیادی در حوزههای آبهای آزاد و برخی عوامل دیگر، مشکلاتی در استمرار امنیت غذایی از این منابع را به وجود آورده است.
فرصتها و چالشها
زمانی که مسئولان بخش آبزیان در هر حوزهای قادر به نظارتبر چگونگی صید و صیادان نباشند، توان مدیریتی و دخالتهای آنها محدود میشود. فقدان چنین شفافیتی در فعالیتهای صیادی، شاهکلیدی در تداوم صیدهای غیرقانونی و اثرگذاری به اقدامات مدیریتی است که سعی در ایجاد امنیت غذایی و صیادی پایدار دارند.
فائو در سال 2010 تاکید نمود بر نبود یک شفافیت اصولی بر فعالیتهای صیادی و ثبت آنچه که موجب بروز چالشهایی در این عرصه میشود. با اینکه پیشنهاد قاعدهمند کردن صید آبزیان مطرح شد؛ اما مسئولان بخش آبزیان در تمام کشورها، همچنان اطلاعات کافی از روشهای صید، محلهای صیادی، زمان و فعالیتهای مرتبط با آن ندارند.
این در حالی است که چنین مدیرانی به اطلاعاتی در مورد فرد یا سازمان و واحد صیدکننده، زمان دقیق، مکان و مقدار آبزیان صید شده، نیاز دارند.
فاجعه آسیب به منابع آبزیان
تقریبا 80درصد از منابع آبزیان دریایی و اقیانوسی یا به صورت کامل از بین رفتهاند و یا در شرایط تخریب و نابودی قرار دارند. در حدود 90درصد از آبزیان شکارچی از کوسهها، ماهیان تون، شمشیرماهیها و مواردی از این قبیل، کاملا از بین رفتهاند که میتوان آن را یک فاجعه دانست.
با ادامه چنین روندی در صید آبزیان، پیشبینی میشود که تا سال 2048(چنانچه هیچ اتفاق بد دیگری رخ ندهد) پهنههای اقیانوسی از آبزیان تخلیه خواهد شد و در واقع همین کشورهایی که بیمحابا و بدون هرگونه معیار(نظیر چین) به صید هرگونه از آبزیان میپردازند، منابع غذایی دریایی خود را از دست خواهند داد.
با تخریب زیستگاههای آبزیان و صیدهای بیش از نیاز و مصرف و نیز نابود کردن جمعی هرگونه جانور آبزی، در آیندهای نهچندان دور، میلیاردها انسان مجاور دریاها را که غذای خود را از این منابع تامین میکنند، دچار کمبود منابع پروتئینی، سوءتغذیه و گرسنگی خواهند کرد. اگر صید بیرویه متوقف نشود، بازسازی و تجدید حیات در این عرصه ممکن نخواهد شد و در سال 2050 با متوازن شدن شدید اکولوژیکی مواجه خواهیم شد. علاوهبر آن،
اقتصادهای مبتنیبر منابع دریایی و صنایع حاشیهای در سواحل اقیانوسها دچار آسیبهای جدی خواهند شد که میتواند منتهی به چالشهای اجتماعی گردد.
دورنمای کاهش حیات در آبزیان
ناپدید شدن زندگی در اقیانوسها بهنوبه خود یک مشکل واقعی است. بهعنوان مثال تعادل بین مصارف انسانی و طبیعت، بر هم خواهد خورد که گذاشتن نقطه پایان بر منابع غذایی اقیانوسها یعنی بروز یک چالش جدی در تهیه و تامین غذا برای انسانها در سال 2050 است.
به نظر میرسد که …
بهنظر میرسد که دولتمردان جهان برای چند روز بیشتر بر مسند حکومت نشستن، دچار کوری و کری شده و قوه ادراک و آیندهنگری خود را از دست دادهاند، توسعه آزمندانه در تمامی زمینهها و ازجمله تامین غذای بیشتر با ضایعات افزونتر، موجب تقاضای بیشتر خواهد شد، اما نکته اساسی آن است که منابع مولد غذا برای انسانها، محدود و رو به کاهش هستند و تا سال 2050 و رسیدن جمعیت به 10 میلیارد نفر، کمتر از 30 سال باقی مانده است که به سرعت سپری خواهد شد!
ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۸۰-آبان ۱۴۰۲