بیماری مرگبار لکهسفید میگو
بیماری لکهسفید میگو از عوامل مرگبار برای استخرهای پرورش آن است. این بیماری با منشاء ویروسی بسیار کشنده بوده و معمولاً سختپوستان را تحتتاثیر قرار میدهد.
اخبار سبز کشاورزی؛ بیماری لکهسفید به شکلی مسری، بسیاری از حوضچههای پرورش میگو در آسیا را تحتتاثیر قرار داده و در سالهای اخیر در کارگاههای پرورش میگو ایران نیز دیده شده و پرورشدهندگان را دچار ضرر و زیانهای بسیار کرده است. دلیل نامگذاری آن به «لکهسفید» به علت رسوب و جذب نشدن کلسیم است که به شکل لکههای ریز سفید روی بدن میگو دیده میشود.
لکهسفید در اکثر کشورهای آسیایشرقی از اندونزی گرفته تا ژاپن، هند، تایلند و ... شایع است و در سال 1993 در حدود 80درصد از میگوهای کشور چین را از بین برد.
یک بررسی جدید نشان میدهد میگوهایی که فرصت حرکت به سمت آبهای گرم را پیدا میکنند کمتر دچار بیماری لکهسفید(WSSV) شده و شانس بقای بیشتری دارند.
زمانی که حیوانات خونگرم دچار یک بیماری عفونی میشوند، برای مقابله با آن، درجه حرارت بدن خود را بالا میبرند که بهاصطلاح به آن «تب» میگویند، اما جانوران خونسرد که فاقد چنین ویژگی هستند معمولا به سمت مکانهای گرمتر مهاجرت میکنند که به این حالت «تب رفتاری» میگویند.
برای دستیابی به چنین نتیجهای یک بررسی تحقیقاتی انجام شد. در این بررسی میدانی مشخص شد، در مدت 4 روز اول، 94درصد از میگوهای آلوده شده به ویروس در مخازن با 27 درجه حرارت تلف شدند و این در حالی بود که در سه درجه حرارت دیگر(۲۹، ۳۱ و ۳۳) فقط 28درصد از میگوهای آلوده شده، تلف شدند.
در شرایط محیط آزمایش، میگوهای آلوده به شکل آشکاری به سمت مخازن با درجه حرارت بالاتر حرکت میکردند، در حالی که میگوهای سالم چنین حرکتی نشان نمیدادند. این گونه نتیجه گرفته شد که میگوهای آلوده به ویروس برای مقابله با آن به سمت آبهای گرم حرکت میکنند. براساس شرایط محیطی، عفونت ویروسی لکهسفید میتواند به شدت موجب مرگ و میر میگوها شده و در مدت 3 تا 10 روز، تقریباً ۱۰۰درصد آنها را تلف نماید.
آلودگی خرچنگها به بیماری لکهسفید
میزبانهای دیگری از سختپوستان نظیر خرچنگ معمولی و خرچنگهای دراز که در درجه حرارتهای بین 16 تا 32 درجه سانتیگراد زندگی میکنند، نیز به این ویروس آلوده میشوند. در شرایط آزمایشگاهی معلوم شد که افزایش درجه حرارت از 27 تا 33، مانع از تکثیر ویروس میشود و در نتیجه مرگ و میر میگوها کاهش مییابد.
بیماری لکهسفید میگو توسط ویروسهای مختلفی بهوجود میآید که تعداد آنها را بیش از 20 رقم از ویروسهای آلاینده میدانند. انواعی از خرچنگهای دریایی و برخی دیگر از سختپوستها میتوانند بهعنوان میزبانِ واسط موجب انتقال و شیوع این بیماری در جنوب ایران به دلیل مجاورت با آبهای گرم خلیجفارس باشند.
وجود بازارهای صادراتی برای این آبزی و ایجاد اشتغال بهویژه در مناطقی که امکانات کسب و کار در آنها در اندازه کافی نیست، موجبات پرورش میگو را ایجاد کرده است. نهفقط در جنوب کشور بلکه در حالحاضر مناطقی در حاشیه دریای خزر نیز به پرورش میگو اقدام کردهاند، اما این کارگاههای پرورشی همانند همکاران خود در جنوب کشور، گاه تحتتاثیر بیماری لکهسفید، متحمل خسارتهای بسیاری میشوند.
روشهای آلوده شدن
1- خرید بچهمیگوهای آلوده از مراکز غیربهداشتی و آلوده؛
2- باقیماندن آلودگیهای ویروسی از دورههای پرورشی قبلی؛
3- ورود جانوران آلوده همراه با آب ورودی استخرها.
براساس مطالبی که در آغاز بیان شد، کنترل درجه حرارت و بالا بردن آن میتواند یکی از روشهای مقابله با لکهسفید باشد. به دلیل آن که آب استخرهای پرورش میگو اکثراً پایینتر از 30 درجه است، این عامل میتواند موجب توسعه ویروس بیماری لکهسفید شود. استفاده از میگوهای مقاوم به بیماری لکهسفید، راهکار دیگری برای مقابله با این بیماری است.