افزایش پیاپی قیمت شیر خام در بازهای کوتاه
تناقض در گفتهها و عملکرد وزارت جهاد کشاورزی درباره محصولات لبنی
افزایش پیاپی قیمت شیر خام و تناقض در گفتهها و عملکرد وزارت جهاد کشاورزی، بازار لبنیات را دچار آشفتگی کرده است؛ موضوعی که امنیت غذایی را تهدید میکند
در پی افزایش و سیر صعودی قیمتها، قیمت شیر خام برای سومین بار طی دو هفته اخیر افزایش یافت. ابتدا نرخ خرید هر کیلو شیر خام ۳۷ هزار تومان اعلام شد، سپس به ۴۵ هزار تومان رسید و اکنون به ۵۵ هزار تومان افزایش یافته است.
اخبار سبز کشاورزی؛ انجمن صنایع لبنی نیز تأکید کرده است که هزینههای تولید بهشدت بالا رفته و این موضوع فشار مستقیم بر قیمت شیر خام و سایر محصولات لبنی وارد میکند.
اظهارات وزیر جهاد کشاورزی و تناقض با واقعیت بازار
این افزایش قیمت در حالی رخ میدهد که نوری، وزیر جهاد کشاورزی، اخیراً اعلام کرده بود قیمت مصوب شیر خام ۲۳ هزار تومان است. او همچنین تأکید داشت که «غیر از محصولات لبنی یارانهای، باقی محصولات توسط وزارت جهاد کشاورزی قیمتگذاری نمیشوند».
اما مطابق ساختار فعلی تمرکز وظایف بازرگانی و تولید در این وزارتخانه، نظارت بر قیمتهای بازار بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است؛ موضوعی که اظهارات وزیر با آن همخوانی ندارد.
کاهش سرانه مصرف شیر و وابستگی قیمت لبنیات به نرخ شیر خام
سرانه مصرف شیر در ایران حدود ۹۰ کیلوگرم است که تقریباً نصف میانگین جهانی محسوب میشود. گزارشهای جدید حتی این مقدار را تا ۶۰ کیلوگرم نیز کاهشیافته نشان میدهند.
به طور کلی، ۷۰ درصد هزینه تولید محصولات لبنی مانند کره، ماست و خامه به قیمت شیر خام وابسته است. لبنیاتیهای منطقه ۱۹ تهران نیز اعلام کردهاند که شیر خام را هر کیلو ۵۵ هزار تومان خریداری میکنند.
افزایش چندباره قیمت شیر خام در مدت زمانی کوتاه، بهطور قطع موجب افزایش سرسامآور قیمت محصولات لبنی شده است؛ موضوعی که آثار آن در سبد غذایی مردم کاملاً ملموس است و روند افزایشی آن همچنان ادامه دارد.
پیشنهاد دامداران و تعیین قیمت مصوب
در آبانماه، دامداران قیمت پیشنهادی شیر خام را ۳۴,۹۰۰ تومان برای هر کیلو اعلام کرده بودند. قرار بود این موضوع در جلسه «امنیت غذایی و تنظیم بازار کالاهای اساسی» در تاریخ ۲۷ آبان بررسی شود.
در نهایت، قیمت مصوب شیر خام درب دامداریها ۲۳ هزار تومان تعیین شد. این تصمیم در حالی گرفته شد که دامداران در سال جاری با شیوع بیماری تب برفکی مواجه بودند؛ بیماریای که موجب تلفات گسترده دامها و کاهش تولید شیر و گوشت شده است.
موضع اتاق تعاون و تأکید دولت بر نهادههای دامی یارانهای
جواد آزاد، نایبرئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران، درباره نرخ شیر خام گفته است: «بعید است دولت تا پایان سال با تغییر قیمت شیر خام موافقت کند، زیرا معتقد است نهادههای دامی با ارز ترجیحی تأمین میشود.»
نارضایتی عمومی و اثرات بر امنیت غذایی
مجموع این اظهارات، سیاستها و عملکرد دولت در موضوع قیمتگذاری محصولات لبنی—در کنار ادامه افزایش قیمتها—برای مردم رضایتبخش نبوده و کافی به نظر نمیرسد.
واقعیت این است که دولت باید پاسخگوی افزایش بیرویه قیمت محصولات لبنی باشد. روند صعودی قیمتها اکنون به نقطهای رسیده که تهدیدی جدی برای امنیت غذایی جامعه محسوب میشود و بیم آن میرود که بهزودی محصولات لبنی نیز از سفره بسیاری از خانوادهها حذف شود.
