مازیار آل داوود از تجربه زیسته و رسالت فرهنگی اش می گوید
بومگردی؛ کلید احیای روستا
روستاها قبلاً نیازهای شهرها را تأمین می‌کردند، اما حالا حتی خود روستاییان هم میوه و لبنیات می‌خرند. این روستا نیست؛ شهری کوچک است.
روستاها قبلاً نیازهای شهرها را تأمین می‌کردند، اما حالا حتی خود روستاییان هم میوه و لبنیات می‌خرند. این روستا نیست؛ شهری کوچک است. باید کشاورزی، دامداری و تولید محلی را احیا کنیم و بومگردی کلید این بازگشت است. روستاها باید زنده بمانند؛ نه فقط برای گردشگری بلکه برای خودکفایی فرهنگی و اقتصادی کشور
اخبار سبز کشاورزی؛ در قلب کویرهای گرم و خاموش شرق اصفهان، جایی که باد در گوش شن‌ها نجوا می‌کند و زمان آهسته‌تر از همیشه می‌گذرد، روستایی به نام «گرمه» آرام گرفته است؛ نقطه‌ای که تا چندی پیش تنها نامی محو روی نقشه بود، اما امروز به عنوان یکی از درخشان‌ترین نمادهای گردشگری پایدار ایران شناخته می‌شود.
محرک این دگرگونی، مردی است از تبار همین خاک: مازیار آل‌داوود؛ هنرمند سفالگر و احیاگر فرهنگ روستا. او که در سال ۱۳۴۶ در تهران متولد شد، ریشه‌هایی در گرمه داشت که سرانجام او را به زادگاه پدری بازگرداند؛ نه برای سکون، که برای شروعی تازه. آل‌داوودکه امروز به «پدر بومگردی ایران» شناخته می‌شود، بی‌پیرایه از دغدغه‌ها و امیدهایش گفت؛ از راهی که پیموده، از موانعی که پیش‌رو بوده و از نگاهی که به آینده دارد. وقتی آل‌داوود در 30 سالگی، کلاس‌های سفالگری در کاخ نیاوران و سعدآباد را تعطیل کرد و در گرمه در کویر مصر اصفهان ساکن شد، کسی نمی‌دانست او آغازگر راهی باشد که تاکنون به ایجاد 3400 بومگردی در کشور انجامیده است.
بومگردی، رودخانه‌ای آرام اما تأثیرگذار
مازیار آل‌داوود در گفت‌وگو با «ایران» درباره جایگاه بومگردی‌ها در توسعه پایدار روستاها، مهاجرت معکوس و اقتصاد محلی گفت: «ما دو دسته مشکل داریم: برخی را دستگاه‌های دولتی باید حل کنند و برخی را خودمان. اما تأثیر بومگردی‌ها بر احیای روستاها، کشاورزی، دامداری و فرهنگ بومی انکارناپذیر است. نمونه‌اش روستای اصفهک در اطراف طبس است؛ روستایی که پس از زلزله ویران شده بود و امروز ثبت ملی و حتی ثبت جهانی شده است.»
او ادامه داد: «بومگردی‌ها مثل رودخانه‌اند. آرام، اما با پیوستگی و عمق. باید این جریان فرهنگی را تقویت کنیم؛ چون ارزش آن تنها در یک خانه یا اقامتگاه خلاصه نمی‌شود، بلکه در بازآفرینی روح یک منطقه نهفته است.»
قوانین ناکارآمد، بزرگ‌ترین مانع رشد
آل‌داوود با گلایه از نبود ضوابط روشن و قوانین حمایتی، می‌گوید: «یکی از مشکلات اصلی ما، نبود آیین‌نامه‌های کارآمد و شفاف است. هر روز با مانعی جدید روبه‌رو می‌شویم. گاه بومگردی‌ها صرفاً به ابزاری تبلیغاتی برای مسئولان تبدیل شده‌اند، در حالی‌که باید نگاه عمیق‌تری به آنها داشت. این جریان نیاز به حمایت قانونی دارد تا ریشه‌دارتر شود.»
بومگردی راهی به توریسم ارزان و واقعی
او درباره نقش بومگردی‌ها در جذب توریست و بویژه گردشگران خارجی که خواهان سفر ارزان هستند، چنین می‌گوید: «برای گردشگران خارجی، ایران مقصدی ارزان و جذاب است؛ اما اگر این شکل گردشگری رویه شود چه خاصیتی برای ما دارد؛ اگر قرار باشد ایران بورس گردشگری شود، باید برای همه نوع توریست امکانات فراهم کنیم؛ حتی آنهایی که حاضرند در مسجد بخوابند. اینها همگی تبلیغی مثبت برای کشور ما هستند. ما باید تورهای رسمی را تقویت کنیم و در عین حال، بومگردی‌ها را از چالش‌های قانونی دور نگه داریم.»
زنان، ستون‌های استوار بومگردی‌ها
مازیار آل‌داوود در بخش دیگری از گفت‌وگو به نقش پررنگ زنان در پایداری و پیشبرد بومگردی‌ها اشاره کرد و گفت: «بومگردی‌ها بر شانه‌های زنان می‌چرخد. اینجا داستان زن و مرد نیست. زن‌ها، بویژه در خانه‌ها، نقش پررنگ‌تری دارند؛ از پخت غذاهای محلی تا مدیریت اقامتگاه‌ها. زنان با صبر و حوصله، حتی از مردان جلوتر هستند. بسیاری از آنها اراده، جسارت و توان مدیریت بالاتری دارند.»
بازگشت به ریشه‌ها راهی برای نجات روستاها
آل‌داوود درباره احیای دوباره روستاها با توسعه بومگردهای می‌گوید: «در گذشته، روستاها تأمین‌کننده نیازهای شهرها بودند. حالا حتی روستاییان هم میوه و لبنیات را می‌خرند.
این روستا نیست؛ شهری کوچک است. باید کشاورزی، دامداری و تولید محلی را احیا کنیم و بومگردی می‌تواند کلید این بازگشت باشد.
روستاها باید زنده بمانند؛ نه تنها برای گردشگری، که برای خودکفایی فرهنگی و اقتصادی کشور.»
روستای گرمه، با خانه ۳۰۰ ساله پدری مازیار آل‌داوود و اقامتگاه بومگردی «آتشونی»، حالا نماد یک تحول فرهنگی در ایران است و گواهی بر این حقیقت که بازگشت به ریشه‌ها، نه بازگشت به گذشته، که گامی جسورانه به سوی آینده‌ای روشن‌تر است./ روزنامه ایران
