«دریاچه ارومیه»: ۵۲ هزار میلیارد تومان هزینه برای مرگ دریاچه
«دریاچه ارومیه»: ۵۲ هزار میلیارد تومان هزینه احیا، اما سطح آب صفر! چرایی ناکارآمدی ستاد احیا، فرصت‌سوزی‌ها و هشدارهای زیست‌محیطی در این گزارش تحلیلی
«دریاچه ارومیه»؛ نگینی فیروزه‌ای بر انگشتر ایران که این روزها غبار اندوه و خشکی بر چهره‌اش نشسته است. تخصیص ارقام نجومی، از جمله ۵۲ هزار میلیارد تومان، برای احیای این قلب تپنده زیست‌محیطی منطقه، در حالی که سطح آب آن به صفر رسیده، پرسش‌های بزرگی را درباره ناکارآمدی، سوءمدیریت و فرصت‌های از دست رفته برمی‌انگیزد.
اخبار سبز کشاورزی؛ اما چرا با وجود این هزینه‌های هنگفت، «دریاچه ارومیه» همچنان در آستانه مرگ قرار دارد؟
«دریاچه ارومیه» در آستانه فروپاشی؛ هشدارهای زیست‌محیطی جدی است!
«دریاچه ارومیه» که زمانی نماد طراوت و حیات بود، اکنون در وضعیت بحرانی به سر می‌برد. برداشت‌های بی‌رویه از منابع آبی، حفر چاه‌های غیرمجاز و تشدید تغییرات اقلیمی، این نگین آبی را به لب پرتگاه نابودی کشانده است.
کارشناسان نسبت به پیامدهای زیست‌محیطی ویرانگر و تهدید سلامت ساکنان منطقه هشدار می‌دهند؛ هشدارهایی که انگار در گوش مسئولان بی‌اثر مانده است.
ستاد احیای «دریاچه ارومیه»: بودجه‌های کلان، نتایج ناچیز!
شکل‌گیری ستاد احیای «دریاچه ارومیه» در دولت روحانی با وعده بازگرداندن حیات به این پهنه آبی همراه بود. این ستاد از ابتدای فعالیت، بودجه‌های کلانی را جذب کرد.
عیسی کلانتری، اولین دبیر ستاد، حدود دو سال پیش از هزینه ۳۰ هزار میلیارد تومانی (با احتساب ارزش روز ریال) از منابع عمومی و صندوق توسعه ملی خبر داده بود. اما این رقم، امروز به بیش از ۵۲ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ رقمی که رئیس مجمع نمایندگان آذربایجان شرقی نیز بر آن صحه گذاشته و اذعان داشته که هیچ نتیجه ملموسی در احیای «دریاچه ارومیه» حاصل نشده است.
۵۲ هزار میلیارد تومان؛ فرصتی که برای «دریاچه ارومیه» از دست رفت!
ریشه اصلی این شکست، در ناکارآمدی ستاد و ضعف برنامه‌ریزی نهفته است. اما نکته تلخ‌تر، فرصت‌سوزی این بودجه عظیم است. تصور کنید اگر این ۵۲ هزار میلیارد تومان صرف توسعه زیرساخت‌ها، طرح‌های حمایتی و اشتغال‌زایی در استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه می‌شد؛ چقدر از مشکلات مردم و معضل بیکاری در این منطقه مرتفع می‌گردید و چه رونق اقتصادی به همراه داشت؟
برای درک بهتر این فاجعه، مقایسه کنید: کل اعتبار عمرانی استان آذربایجان غربی در سه سال گذشته ۱۴۰ هزار میلیارد ریال بوده که تنها ۹۴ هزار میلیارد ریال آن (معادل ۷۰ درصد بودجه مصوب) تخصیص یافته است. این بدان معناست که هزینه ۵۲ همتی برای «دریاچه ارومیه»، بیش از پنج برابر بودجه عمرانی تخصیص یافته استان بوده، اما در عمل، هیچ گرهی از کار احیای دریاچه نگشوده است.
«دریاچه ارومیه»؛ قربانی سوءمدیریت و فقدان شفافیت
در نهایت، با وجود اختصاص منابع مالی عظیم برای احیای «دریاچه ارومیه»، ضعف نظارت، ناکارآمدی برنامه‌ها و فقدان شفافیت در مدیریت، این سرمایه ملی را نه تنها به نتیجه نرسانده، بلکه فرصت‌های توسعه پایدار منطقه را نیز از بین برده است. «دریاچه ارومیه» تشنه آب است، اما شاید بیش از آن، تشنه مدیریت کارآمد، برنامه‌ریزی دقیق و نظارت مسئولانه باشد.
