تکنولوژی‌های دقیق در کشاورزی

اگر چه داده‌های اطلاعاتی جهانی هنوز بسیار اندک است، اما حامیان روباتیک‌ها عقیده دارند که به‌زودی در این زمینه انقلابی در بخش کشاورزی به وجود خواهد آمد. از نظر زمانی طول نخواهد کشید تا کشاورزان، روبات‌های کوچک و پاکوتاهی را شبیه سگ‌ها که در شکار قرقاول عمل می‌کردند، در مزارعشان رها کنند.

اخبار سبز کشاورزی: روبات‌هایی که با دویدن زیر بوته‌های گیاهان مختلف به‌کار بیرون کشیدن علف‌های هرز، کشت گیاهان پوششی، شناسایی آلودگی‌های گیاهان به آفات، بیماری‌ها و جمع‌آوری اطلاعات برای کمک به کشاورزان برای داشتن یک محصول بهتر، عمل کنند.

در آمریکا، کشت ذرت به‌عنوان یک گیاه تک‌محصولی ارزش خاصی دارد؛ چنانکه در سال 2021 میزان درآمد از آن 82/6 میلیارد دلار بوده است(با درآمد نفت ایران مقایسه شود)، اما مشابه سایر عناصر اقتصادی در کشاورزی، این محصول با مشکلات اضطراب‌آوری نظیر تغییرات آب و هوایی، تخریب محیط‌زیست، کمبود شدید کارگر و هزینه‌های اولیه مانند تامین بذر، علف‌کش‌ها و آفت‌کش‌ها روبرو است.

بیشتر بخوانید: نقش تکنولوژی و پهپادها در کشاورزی آینده

شغل کشاورزی به‌طور کلی با توجه به نیازهای جمعیت رو به رشد جهان، حقایق اقتصادی کشاورزی سنتی، پیشرفت تکنولوژیک در حال حرکت به سمت «کشاورزی دقیق» بوده که مدعی بهینه‌سازی نهاده‌ها، هزینه‌ها و کاهش مشکلات زیست‌محیطی است.

هر بخشی از کشاورزی به‌نوبه خود مشکلات و مسائلی روبرو است. که برای حل آن مشتاق و حامی هوش‌مصنوعی و روبات‌ها است.

دامنه این دیدگاه‌ها از تکنولوژی‌های عملیات کشاورزی در مزارع مانند تراکتورهای خودران و حتی حذف تراکتورها گرفته تا موضوعات مرتبط با خاک، نور خورشید، آب و هوا و سایر موارد در عرصه کشاورزی است. اما هنوز آن انتظارات و توقعات از کشاورزی دقیق برآورده نشده است، چرا که اکثریتی از آن تکنولوژی‌ها به‌صورت انبوه در بازار وجود ندارند و فقط قیمت نهاییِ تعداد اندکی از آن‌ها مشخص شده است و بازار ابزار دقیق کشاورزی که می‌تواند اثرات مهمی در پی داشته باشند، نامشخص است.

در حال‌حاضر تلاشِ بیشترِ کشاورزان روی محصول و موفقیت در برداشت بیشتر از مقدار زمین معین هستند که در نتیجه، در یک کشاورزی تک‌محصولی صنعتی، رسیدن به چنین هدفی با استفاده از کودها و موادشیمیایی و به‌کار بردن فزاینده ماشین‌های گران‌قیمت کشاورزی است.

سازنده چنین روبات‌هایی پیش‌بینی می‌کند که آینده چنین ابزاری به دلیل مناسب بودن برای مزارع کوچک و همراهی با طبیعت و استفاده هر چه کمتر از مواد شیمیایی، روشن است. برای رسیدن به این اهداف، در درجه اول به‌جای تمرکز بر محصول، باید روی مزایای این روبات‌‌ها تمرکز کرد.

آن دسته از ابزار مدیریتی که به کشاورزان در کاهش استفاده از کودهای شیمیایی، سموم کشاورزی و هزینه‌ها کمک می‌کنند، موجب بهبود کیفیت خاک و بالا رفتن میزان محصول نیز می‌شوند و به کشاورزان روش استفاده از تکنولوژی‌های پایدار را می‌آموزند.

روبات ساخته شده توسط شرکت Earthsense با بیرون کشیدن علف‌های هرز مزارع ذرت موجب کاهش هزینه‌های سمپاشی و آلودگی مزارع و محیط‌زیست می‌شود. کاری که در طول قرن‌ها، کشاورزان با بیلچه و فوکا(کج بیل)، علف‌های هرز را از خاک درمی‌آوردند.

پس از جنگ جهانی دوم و ساخت علف‌کُش‌ها و رشد توسعه کاربرد آن‌ها، موجبات افزایش محصول و تحولات اقتصادی به‌وجود آمد. اما طبیعت، سرسخت و یک‌دنده است و الزاما علف‌های هرز سمپاشی‌شده به‌تدریج نسبت به آن علف‌کش‌ها مقاوم شدند. برای جبران این مقاومت، کارخانه‌های سازنده در چندین سال،‌سموم قوی‌تر و گران‌تر و بذور تراریخته تولید کردند که نسبت به آفت مقاوم باشند. این روند، کشاورزان را در یک چرخه باطل قرار داد که ضمن بالا بردن هزینه‌ها، آب‌های ارزشمند زیرزمینی را نیز آلوده کنند.

حال پرسش آن است که آیا کشاورزان به سمت چنین تکنولوژی‌های دقیقی خواهند رفت؟

در کشاورزی، بهره‌برداران به فهم و دانش سنتی و به آنچه با چشمان خود می‌بیند، باور دارد و این به تصمیم‌گیرندگان اقتصادی مربوط می‌شود که بتوانند استفاده از تکنولوژی‌های هوشمند را توجیه کنند. اگر روبات‌ها و هوش مصنوعی بتواند شغل ایجاد نمایند، موفق خواهند شد و کشاورزان به آن رغبت نشان خواهند داد.

کشاورزان آمریکا، در سال 2020، نزدیک به 25 میلیارد دلار برای خرید تراکتورها و سایر ادوات پرداخت کردند(در زمانی که پاندمیCovid-19 فعالیت اجتماعی و تولیدی را کاهش داده بود)؛ حالا انتظار می‌رود که خرید این وسایل دوباره رونق پیدا کند.

پیش‌بینی می‌شود که خرید پنج میلیارد دلاری ربات‌ها در سال 2021 به ۱۲ میلیارد دلار در سال 2026 برسد و بیش از 4 میلیارد دلار توسط شرکت‌های استارت‌آپ تکنولوژی‌های کشاورزی، سرمایه‌گذاری شود.

مهدی رجول دزفولی

ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۶۵-مرداد ۱۴۰۱