جایگاه جوانان در نظامهای کشاورزی-غذایی: گزارش جدید فائو
نسل جوان فعلی به عنوان عوامل کلیدی تغییر باید تولید مواد غذایی را افزایش دهند جایگزین نیروی کار مسن شوند و با افزایش رویدادهای شدید اقلیمی سازگار شوند

اخبار سبز کشاورزی، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) با ۱.۳ میلیارد نفر جمعیت ۱۵ تا ۲۴ ساله در سراسر جهان، گزارش جامعی با عنوان «وضعیت جوانان در سیستمهای کشاورزی-غذایی» منتشر کرده است که نقش حیاتی جوانان را در تغییر سیستمهای کشاورزی-غذایی برای بهبود امنیت غذایی، تغذیه و فرصتهای اقتصادی بررسی و تأکید میکند.
قابل توجه است که تقریباً ۸۵ درصد از جوانان جهان امروزه در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط رو به پایین زندگی میکنند، جایی که سیستمهای کشاورزی-غذایی برای معیشت ضروری هستند. بهبود مشارکت آنها در این سیستمها میتواند تفاوت تریلیون دلاری در اقتصاد جهانی ایجاد کند.
این گزارش به ابتکارات فنی و سیاستی طراحی شده برای ایجاد فرصتهای شغلی مناسب، افزایش امنیت غذایی و تغذیه و افزایش تابآوری جوانان در برابر شوکها میپردازد. این گزارش جوانان را به عنوان عوامل کلیدی تغییر در بخش کشاورزی برجسته میکند و آنها را به عنوان نسل بعدی تولیدکنندگان، فرآوریکنندگان، ارائهدهندگان خدمات و مصرفکنندگان قرار میدهد. آنها با طیف گستردهای از چالشها، از جمله افزایش تولید مواد غذایی برای جمعیت رو به رشد، جایگزینی نیروی کار مسن و سازگاری با تأثیرات بحران آب و هوا، کمبود آب و شهرنشینی، روبرو خواهند شد.
در سطح جهانی، ۴۴ درصد از جوانان شاغل برای اشتغال به سیستمهای کشاورزی-غذایی متکی هستند، در حالی که این رقم برای بزرگسالان شاغل ۳۸ درصد است. با این حال، این میانگین جهانی، طیف وسیعی را پوشش میدهد که از ۸۲ درصد در سیستمهای کشاورزی-غذایی با بحران طولانیمدت تا تنها ۲۳ درصد در سیستمهای کشاورزی-غذایی صنعتی متغیر است. به طرز نگرانکنندهای، ناامنی غذایی در میان جوانان بین سالهای ۲۰۱۴-۲۰۱۶ و ۲۰۲۱-۲۰۲۳ از ۱۶.۷ درصد به ۲۴.۴ درصد افزایش یافته است، که به ویژه جوانان در آفریقا را تحت تأثیر قرار میدهد.
کیو دونگیو، مدیرکل فائو، در مقدمه گزارش مینویسد: «گزارش وضعیت جوانان در سیستمهای کشاورزی-غذایی، ارزیابی بهموقع و مبتنی بر شواهد از چگونگی دستیابی به مشاغل مناسب و امنیت غذایی برای جوانان از طریق تحول در سیستمهای کشاورزی-غذایی و چگونگی ایفای نقش جوانان توانمند به عنوان کاتالیزور برای تحول گستردهتر در سیستمهای کشاورزی-غذایی ارائه میدهد.»
توانمندسازی جوانان
این گزارش خاطرنشان میکند که بیش از ۲۰ درصد از جوانان در حال اشتغال، تحصیل یا آموزش (NEET) نیستند و زنان جوان دو برابر بیشتر در معرض این دسته قرار میگیرند. حذف بیکاری جوانان و فراهم کردن فرصتهای شغلی برای جوانان ۲۰ تا ۲۴ ساله که شاغل، در حال تحصیل یا آموزش نیستند، میتواند تولید ناخالص داخلی جهانی را ۱.۴ درصد افزایش دهد که معادل ۱.۵ تریلیون دلار فعالیت با ارزش افزوده اضافی است و حدود ۴۵ درصد از این افزایش ناشی از سیستمهای کشاورزی-غذایی خواهد بود.
این گزارش برای توانمندسازی جوانان، از مداخلاتی حمایت میکند که صدا و اختیار آنها را افزایش دهد، دسترسی به آموزش و منابع را بهبود بخشد و بهرهوری را چه در مزرعه و چه در خارج از آن افزایش دهد. همچنین بر نیاز به افزایش برنامههای حمایت اجتماعی، به ویژه با توجه به دسترسی محدود جوانان به تأمین مالی سنتی، تأکید میکند.
این گزارش دادههای دقیقی در مورد جمعیتشناسی جوانان ارائه میدهد که نشان میدهد ۵۴ درصد در مناطق شهری زندگی میکنند و بیشترین تمرکز در آسیای شرقی است. در مقابل، جوانان روستایی تنها ۵ درصد از جمعیت سیستمهای کشاورزی-غذایی صنعتی را تشکیل میدهند که نشاندهنده کمبود نیروی کار بالقوه در صورت جذابتر نشدن مشاغل کشاورزی است. بسیاری از جوانان روستایی در مناطقی با پتانسیل بالای بهرهوری کشاورزی ساکن هستند که فرصتهای سرمایهگذاری قابل توجهی را در دسترسی به بازار و زیرساختها ارائه میدهند.
رویدادهای شدید اقلیمی و شوکها تهدید قابل توجهی محسوب میشوند، به طوری که تخمین زده میشود ۳۹۵ میلیون جوان روستایی در مناطقی زندگی میکنند که انتظار میرود کاهش بهرهوری کشاورزی را تجربه کنند، به ویژه در سیستمهای سنتی کشاورزی-غذایی و کشورهای جنوب صحرای آفریقا.
ارقام کلیدی این گزارش عبارتند از:
-- پیشبینی میشود جمعیت جوانان در کشورهای جنوب صحرای آفریقا تا سال ۲۰۵۰، ۶۵ درصد رشد کند؛
-- سهم جوانان شاغل در سیستمهای کشاورزی-غذایی از ۵۴ درصد در سال ۲۰۰۵ به ۴۴ درصد در سال ۲۰۲۱ کاهش یافته است؛ و
-- جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله، ۱۶.۲ درصد از مهاجران بینالمللی از کشورهای جنوب صحرای آفریقا و ۱۵.۲ درصد از آمریکای لاتین و کارائیب را تشکیل میدهند.
برای پرداختن به چالشها و استفاده از فرصتها، این گزارش بر سه استراتژی کلی تأکید میکند:
-- پرسوجوی بیشتر: پر کردن شکافهای دانش و دادهها و تقویت شواهد برای سیستمهای کشاورزی-غذایی فراگیر برای جوانان؛
-- مشارکت بیشتر: تقویت صدای جوانان متنوع در فرآیندهای سیاستگذاری و تصمیمگیری؛ و
--سرمایهگذاری بیشتر: هدایت سرمایهگذاریهای هدفمند برای گسترش فرصتهای اقتصادی برای جوانان و توانمندسازی آنها.
اتخاذ این استراتژیها مستلزم موارد زیر است:
--گسترش فرصتهای اقتصادی: اجرای استراتژیهای هدفمند برای تجهیز جوانان به مهارتها و منابع مورد نیاز برای سیستمهای کشاورزی-غذایی؛
--سرمایهگذاری در نوسازی: اولویتبندی سرمایهگذاریهای زیرساختی برای جذابتر کردن مشاغل کشاورزی-غذایی؛
--تسهیل دسترسی به منابع: توسعه طرحهای زمین و اعتبار هدفمند برای جوانان به منظور افزایش مشارکت در سیستمهای کشاورزی-غذایی؛
--ترویج مهاجرت منظم جوانان: حمایت از مسیرهای مهاجرت ایمن و پاسخگو به جوانان برای رفع کمبود نیروی کار؛ و
--افزایش دسترسی دیجیتال: گسترش