بازگشت خرید تضمینی گندم به تعاون روستایی

خرید تضمینی گندم در کشور از دیرباز به عنوان یک سیاست حمایتی در بخش کشاورزی به‌شمار می‌آمده که علاوه‌بر هدف پشتیبانی از گندمکاران به‌دنبال تامین امنیت غذایی است؛ اما امسال برخلاف سنوات گذشته فرآیند خرید تضمینی گندم‌ تغییراتی داشته و در شش استان کشور، خرید برعهده سازمان تعاون روستایی قرارداده شده است.

اخبار سبز کشاورزی ؛ استان‌های گلستان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، همدان و کردستان استان‌هایی هستند که امسال صفر تا ۱۰۰ خرید تضمینی را بایست به‌صورت مستقل انجام دهند و ادارات کل غله و بازرگانی از فرآیند خرید حذف می‌شوند.

بیشتر بخوانید: شورش‌های دهقانی گندمکاران

طی سنوات گذشته در این استان‌ها عموما بیش از 50 درصد خرید تضمینی توسط تعاون روستایی انجام شده است و این استان‌ها تولیدکننده حدود 30 درصد گندم کشور هستند.

واگذاری خرید تضمینی گندم به تعاون روستایی حدود دو سالی است که مطرح شده بود؛ اما در زمان صدارت ساداتی‌نژاد جان دوباره گرفت و براساس تصویب نامه شماره 42790/020 مورخ 08/12/1401 شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی این تفویض اختیار برای خرید تضمینی گندم سال 1402 ابلاغ شد و براساس آن خرید تضمینی گندم در سال زراعی جاری در شش استان به تعاون روستایی واگذار شد.

البته آقامیری، سرپرست وزارت جهاد کشاورزی، در این زمینه هیچ‌گونه ابلاغیه نداشته است و صرفا دستورالعمل فنی این امر از سوی معاون بازرگانی سازمان مرکزی تعاون روستایی خطاب به استانداران شش استان و نهادهای مرتبط ابلاغ شده است.

خرید تضمینی گندم جان تازه شرکت‌های تعاونی روستایی

خرید تضمینی گندم در تعاون روستایی از طریق شرکت تعاونی های روستایی انجام می شود که در اصل بایست با کشاورزان ارتباط مستقیم داشته باشند و بر اساس اساسنامه خود در امر خرید و فردش مخصولات اعضا نقش ایفا کنند؛ اما در سال‌های اخیر‌ با حذف کالاهای یارانه‌ای ارتباط بسیاری از این شرکت‌ها با اعضاء به‌طور کلی قطع شد و این شرکت‌ها زیان‌ده شدند.

بنابراین امروز با مصوبه جدید دولت سیزدهم ممکن است در صورت ارائه عملکرد موفق، شرکت‌های تعاونی روستایی جان تازه‌ای بگیرند و در سایه مشارکت و عنایت اعضاء به مدار فعالیت‌های اقتصادی بازگردند.

شبکه تعاون روستایی بعضا دارای ظرفیت‌های انباری مطلوبی در سطح روستاها هستند و در قالب یک شبکه مویرگی کار خرید تضمینی را تسهیل می‌کنند؛ هر چند بخشی از این انبارها که تملک آنها در اختیار دولت است به‌واسطه سال ساخت‌های دور و پیش از انقلاب امروز مستهلک شده‌اند؛ اما وجود این زیرساخت‌ها بیانگر دیدگاه کارشناسی در تقویت تشکل‌های بخش کشاورزی برای خرید و ذخیره‌سازی مخصولات کشاورزی بوده که امروز نیز هنوز ظرفیت توجه و تکمیل را دارند.

6 استان پیشانی سازمان مرکزی تعاون روستایی

سازمان تعاون روستایی امسال رسالت سنگینی برعهده دارد و حداقل خرید تضمینی در شش استان مذکور به عنوان پیشانی تعاون روستایی در اثبات توانایی یا عدم توانایی تعاون روستایی‌های کشور در انجام این رسالت مهم ارزیابی خواهد شد.

طی روزهای اخیر خرید تضمینی در استان گلستان آغاز شده است و بر اساس شرایط جوی خرید تضمینی در استانهای دیگر نیز انجام می‌شود.

قطعا این واگذاری مخالفانی دارد، به‌گونه‌ای که حتی استانداران برخی از استان‌ها و برخی نهادهای نظارتی پیش از ابلاغ خرید تضمینی در شش استان یاد شده با انجام مکاتباتی سعی در جلوگیری از انجام خرید تضمینی به‌صورت مستقل توسط تعاون روستایی داشتند و نبود زیرساخت‌های کافی را دلیل اصلی برای عدم اجرای این طرح توسط سازمان های تعاون روستایی منتخب عنوان کرده بودند.

تعاون روستایی اما با تیم جدید مدیریتی در سازمان مرکزی تعاون روستایی ممکن است بتواند همچون اجرای طرح تنظیم بازار میوه ایام پایانی سال توانایی خود را نشان دهد و با کاهش ضرر و زیان دولت و در سلامت مالی این طرح را اجرا کند تا اعتماد از دست رفته کشاورزان به این سازمان را برگرداند.

فاطمه امیری