دولت حامی تولید و کارآفرینان بخش کشاورزی باشد

مزرعه سبز : همین که از میان 14 نفری که مشکلات بخش‌های صنعتی و تولید کشور را با مقام رهبری در میان گذاشتند، یکی از آنها به بخش کشاورزی تعلق داشت، نه فقط موجب دلگرمی است؛ بلکه اهمیت بخش کشاورزی را در میان بخش‌های تولیدی و صنعتی کشور نشان می‌دهد و این حضور همچنین نشان می‌دهد که مقامات بلندپایه کشور و در رأس آن مقام معظم رهبری اهمیت کشاورزی و زیرشاخه‌های آن در دامپروری و صنایع وابسته را درک می‌کنند و به آن ارج می‌نهند تا جایی که به نماینده این بخش مانند سایر بخش‌های صنعتی، فرصت طرح مشکلات و موانع را در مقابل مقام رهبری می‌دهند. در این گروه 14 نفری دست‌کم یک عضو هم به صنایع غذایی مربوط بود و مشکلات این بخش را با عالی‌ترین مقام کشور در میان گذاشت.

با این حساب در نشست یک شنبه گذشته 15 درصد مسائل مطرح شده با رهبری به حوزه کشاورزی و صنایع غذایی مربوط بود.

البته انتظار آن بود که دعوت کنندگان و برنامه‌ریزان این نشست از کشاورزان زمین‌دار، دامپروران و یا صادرکنندگان محصولات کشاورزی هم برای سخنرانی و طرح مشکلات در حضور رهبر دعوت می‌‌کردند تا عالی‌ترین مقام ایران از نزدیک با آنچه در این حوزه‌ها رخ می‌دهد و مشکلاتی که بر سر فعالیت در این بخش وجود دارد، آشنا شوند.

رهنمودهای مقام معظم رهبری درباره اولویت‌ها و نکات قابل توجه در موضوع کشاورزی همه قابل توجه و ارزشمند است. در وهله اول، ایشان تاکید کردند کشاورزی در کشور باید محوریت کشاورزی بر روی زمین و در مقیاس وسیع را حفظ کند. قابل درک است که کشاورزی در گلخانه اگرچه در ظرفیت‌های خود را دارد و قابل استقبال و ارزشمند است، اما تهیه و تامین محصولات غذایی برای 86 میلیون نفر جمعیت کشور و افزون‌بر آن تهیه محصولاتی که علاوه بر ایرانیان قرار است سفره‌های مردم کشور مقصدهای صادراتی ایران را رنگین کند، مساله‌ای نیست که تامین آن از عهده گلخانه‌ها برآید.

در تمام کشورهای جهان نیز تامین غذایی عموم شهروندان به کشاورزی صنعتی نه کشاورزی گلخانه‌ای سپرده می‌شود؛ به همین دلیل آنچه رهبری در مورد توجه به کشاورزی بر روی زمین گفته‌اند نکته مهم و صحیحی است.

ایشان همچنین بر علمی شدن کشاورزی تاکید کرده‌اند و از شرکت‌های دانش بنیان خواسته‌اند که به موضوع علمی کردن کشاورزی ورود کنند. البته اجرای این نکته مهم و صحیح مستلزم تجهیزات و سخت افزاری است که کشاورز ایرانی امکان تامین و به کارگیری آن را ندارد. البته این نکته مهمی است که چرا کشاورزان ایرانی فرزندان خود را برای یادگیری فنون کشاورزی نوین و علمی ترغیب نمی‌کنند و کشاورزی موروثی و توسعه یافته در خانواده‌های روستایی ایران شکل نگرفته است؟

در بسیاری از کشورهای توسعه یافته کشاورزان کنونی که مدرک تحصیلی بالایی هم دارند فرزندان کشاورزان دهه‌های گذشته همان کشورها هستند که زمین پدران خود را حفظ و برای بهبود و افزایش بهره‌وری در کشاورزی به تحصیل و تحقیق روی آورده‌اند.

بر این اساس کسب مدارکی مانند دکتری یا کارشناسی ارشد برای کشاور نه فقط تعجب برانگیز نیست که در شرایط جهانی کاملاً قابل درک و پذیرفتنی است. علاوه بر این نکته مهمی که رهبری بر آن انگشت گذاشتند، یعنی افزایش بهره‌وری موضوعی است که سرمایه‌گذاری بر روی آن نتایجی دو سر برد را دربر دارد چنان که هم شرکت سرمایه‌گذار و مجری حصول بهره‌وری و هم کشاورز را منتفع می‌سازد این مساله جذاب است که علی‌القاعده باید توجه صاحبان فکر و سرمایه را به سوی صنعت کشاورزی و دامپروری و زیر شاخه‌های آن جلب کند.

رهبری در بخش کوتاهی که به موضوع کشاورزی پرداختند همچنین دولت را به ترغیب بخش خصوصی در کشاورزی فراخوانند. اگر قرار است کشاورزی ایران قادر باشد غذای ایرانیان و یا دست کم امنیت غذایی ایرانیان را تامین کند؛ نه فقط باید توسعه یابد، بلکه باید از آب، خاک و محیط زیست هم حفاظت شود.

کشاورزی ایران در سایه علم باید علاوه بر افزایش میزان بهره‌وری به موضوع استفاده حداکثری از آب نگهداری خاک و گذار به سوی کشاورزی ارگانیک توجه کند. همه این موارد جز با حضور و همکاری بخش خصوصی و توجه به سرمایه‌گذاران و صاحبان علم و فناوری در بخش خصوصی، عملیاتی نمی‌شود و به نتیجه نمی‌رسد.

دولت سیدابراهیم رئیسی در مقاطع گوناگون به صراحت بخش خصوصی را به حضور فعال در عرصه‌های مختلف اقتصادی و صنعتی فراخوانده است. وزارت جهاد کشاورزی نیز بر همین اساس از افزایش بهره‌وری، تولید و حضور فعالان بخش خصوصی استقبال کرده است؛ اما آیا به همین نسبت زمینه حضور واقعی و تصمیم‌سازی در عرصه کشاورزی برای شهروندان ایرانی و کارآفرینان مهیا شده است؟

نادر کریمی جونی ـ کارشناس اقتصاد کشاورزی