۶۰ هزار تن برنج تقلبی هندی در آستانه ورود به بازار ایران

اخبار سبز کشاورزی؛ تخمین زده می‌شود ارزش این محموله تقلبی حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان باشد. ۶۰ هزار تن برنج تقلبی هندی که کارهای واردات آن از دولت مرحوم رئیسی آغاز شده بود در دولت مسعود پزشکیان در آستانه دریافت مجوز و ورود به سبد غذایی ایرانی‌ها است.

یک داستان تکراری دیگر از تنیده بودن رشته‌های فساد در ساختارها که ارتباطی به تغییر دولت‌ها و رویکرد آن‌ها ندارد. شرکت جاهد یکی از شرکت‌های موسسه جهاد استقلال در زمان دولت مرحوم رئیسی با همکاری وزارت جهاد کشاورزی وقت، مجوز واردات ۶۰ هزار تن برنج هندی را دریافت کرده بود.

اگرچه در آزمایش‌های انجام شده در مراجع علمی و معتبر، این برنج با دلایل قاطعی تقلبی شناسایی شده، اما لابی‌های گسترده در حال دریافت مجوز توزیع این برنج‌ها در ایران هستند. قراردادی که با یک فساد ۱۵۰۰ میلیاردی مواجه است و مهم‌تر از آن سلامت جامعه ایرانی را هدف قرار داده است.

داستان برنج‌های هندی تقلبی چیست؟

سال‌ها است که در ایران واردکنندگان، برنج هندی را به بازار ایران سرازیر می‌کنند. این سیاست البته همیشه مورد انتقاد شالیکاران ایرانی و تولیدکنندگان برنج ایرانی بوده اما دولت‌ها معتقدند که برای تنظیم بازار باید برنج وارداتی هم سالانه وارد کشور شود.

اما خیلی زود معلوم شد که برنج‌های هندی استانداردهای لازم سلامتی را ندارند و برای همین واردات آن‌ها با رعایت استانداردهای لازم سلامت همراه شد. با این حال در دوهه‌ی اخیر بارها شاهد حضور برنج‌های آلوده یا فاسد در ایران بودیم.

آنچه در این گزارش می‌خوانیم اما شرح فسادی است که به اسم برنج باکیفیت هندی، برنجی بی‌کیفیت را خریداری کرده تا با واردات آن به کشور از مابه‌التفاوت قیمت برنج سود کلانی ببرند و در مقابل سبد غذایی مردم ایران را آلوده کنند.

فساد در جاهد

شرکت جاهد یکی از شرکت‌های موسسه جهاد استقلال در زمان دولت سید ابراهیم رئیسی مجوز واردات ۶۰ هزار تن برنج هندی را با تخصیص ارز دریافت می‌کند. پس از برگزاری مناقصه، این شرکت متعهد می‌شود که برنج ۱۱۲۱ باسماتی هندی را از شرکت‌های هندی SHIV SHAKTI و SHREE  JAGDAMBA  و ‌GOEL INTERNATIONAL خریداری و به ایران وارد کند.

از این بگذریم که اساسا در بازار هند دیگر چیزی به اسم برنج ۱۱۲۱ وجود ندارد. اما این شرکت در دو مقطع نمونه محصول وارداتی را به آزمایشگاه eurofine در آلمان ارسال می‌کند که در مقطع اول و پیش از خرید کیفیت برنج تایید شده اما پس از واردات محصول و در آزمایش دوم از همان آزمایشگاه اعلام می‌شود که نمونه ارسال شده اختلاف فاحشی با نمونه قبلی دارد و از حد استاندارد بسیار پایین‌تر است و نمی‌تواند مجوز دریافت کند.

در واقع به نظر می‌رسد که شرکت مذکور قصد واردات برنج متفرقه هندی به بازار ایرانی را دارد که با تخمین‌های فعلی هر تن آن ۵۰۰ یورو اختلاف قیمت نسبت به قیمت درج شده در قرارداد دارد.

این شرکت پیشتر اعلام کرده بود که برنج درجه یک باسماتی ۱۱۲۱ هندی را به قیمت هر تن ۹۹۹ یورو وارد کشور خواهد کرد اما قیمت برنج بی کیفیت وارد شده حدود  ۵۰۰ یورو تخمین زده می‌شود که  ۵۰۰ یورو اختلاف قیمت نسبت به قیمت درج شده در قرارداد دارد که این اختلاف قیمت ۱۵۰۰ میلیاردی، بخشی از فساد بزرگ این قرارداد است.

آزمایشگاه یوروفین آلمان که مرجع سنجش این برنج‌ها است در آخرین گزارش خود اعلام کرده بود که برنج های ارسالی به این مجموعه نهایتا ۲ درصد حاوی برنج درجه یک ۱۱۲۱ هندی هستند و مابقی برنج محلی با کیفیت خیلی خیلی پایین به شمار می‌روند که ارزش صادراتی ندارند.

هرچند شرکت بازرسی کالا (BSMI) در ایران هم نقش موثر و آشکاری در این فساد دارد.

چه کسانی در این قرارداد نقش دارند؟

همانطور که پیشتر هم گفتیم فرایند به ثمر رسیدن این قرارداد موضوعی است که از دولت مرحوم رئیسی آغاز شده و به طرز جالبی در دولت مسعود پزشکیان هم با قدرت در حال پیگیری است تا وارد بازار شود. افراد دخیل در به ثمر رسیدن این قرارداد با توجه به سطح نفوذ را می‌توان در دولت‌های رئیسی و پزشکیان دنبال کرد.

در دولت سید ابراهیم رئیسی رد پای سه یار دبستانی دانشگاه امام صادقی در به ثمر رسیدن این قرارداد مشهود است.

علیرضا پیمان پاک، قائم‌ مقام وزیر سابق جهاد کشاورزی که در آن مقطع قائم‌ مقام وزیر جهاد کشاورزی در امور تجارت و تنظیم بازار بود.

همتی مدیرعامل وقت سازمان جهاد استقلال و احمد خانی نوذری، معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی که هر سه در به ثمر رسیدن این قرارداد در دولت سید ابراهیم رئیسی نقش داشتند.

همچنین بر اساس مستندات، بهزاد احمدی بعنوان مدیرعامل وقت شرکت جاهد و لیلا حسن زاده بعنوان مدیر بازرگانی شرکت جاهد نقش اصلی در این قرارداد داشتند.

ابهام در برنده‌های این مناقصه پر ابهام

در مناقصه پرابهام این پرونده ۸ شرکت در آن شرکت کردند که از بین آنها ۳ شرکت انتخاب شدند.

شرکت‌های SSIEL ، Vishel agro industries ، Bb cereals private ، Hanu overseas ، Baharat industrial و SHIV SHAKTI و SHREE  JAGDAMBA  و ‌GOEL INTERNATIONAL حضور داشتند که ۳ شرکت آخر برنده این مناقصه شدند.

رضا میری و مسعود افشین بعنوان نمایندگان این ۳ شرکت هر کدام به مقدار ۳۰،۰۰۰ هزار تن با شرکت جاهد از زیر مجموعه های موسسه جهاد استقلال قرارداد منعقد کرده‌اند.

نکته دیگر اینکه محسن افشین برادر مسعود افشین یکی از متهمین پرونده برنج های آلوده بود که از سوی دادگاه نظامی محکوم شده و ممنوع المعامله است، نماینده این شرکت‌های خارجی در قرارداد است.

پیش‌تر نیز وزارت دفاع در دوره حسین دهقان اقدام به واردات و توزیع حجم بالایی برنج آلوده در سطح کشور کرده بود که پرونده آن در دادگاه نظامی بررسی شد اما هیچوقت گزارشی از آن به مردم داده نشد.

این گزارش بررسی یکی از صدها قرارداد شرکت‌های دولتی برای واردات اقلام ضروری مانند گندم، گوشت، ذرت، برنج و سایر اقلام است که در همه آنها از انواع ارزهای  دولتی نیز استفاده می‌شود.

عدم وجود نظارت موثر بر فعالیت‌های دولتی یا خصوصی و ساختارهای اقتصادی که منجر به ایجاد رانت و انحصار شده و فساد را تقویت می‌کنند یکی از نشانه‌های روشن فساد ساختاری است./ سایت رسمی یاشار سلطانی