حرکت صنعت ماشین‌آلات کشاورزی ایران به‌سوی بومی‌سازی؛ نیازمند پیوند واقعی فناوری، حمایت و سرمایه‌گذاری
وضعیت بومی‌سازی ماشین‌آلات کشاورزی ایران: چالش‌های فناوری، سرمایه‌گذاری و آموزش از دیدگاه دبیر اتحادیه. راهکارهای کلیدی برای توسعه پایدار صنعت.
محمد قهدریجانی، دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان ماشین‌ها و ادوات کشاورزی ایران و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و تحقیقات، معتقد است که با وجود گام‌های مؤثر در مسیر بومی‌سازی و ارتقای توان تولید داخلی، هنوز تا دستیابی به فناوری‌های روز جهان فاصله داریم.
او در گفت‌وگو با اخبار سبز کشاورزی، بر لزوم حمایت هدفمند از نوآوری، توسعه زیرساخت‌های فناوری و تسهیل دسترسی کشاورزان و تولیدکنندگان به منابع مالی تأکید کرد.
حرکت در مسیر بومی‌سازی با وجود چالش‌های ارزی
دکتر قهدریجانی در ابتدای گفت‌وگو با اشاره به تأثیر نوسانات ارزی و محدودیت‌های واردات قطعات بر صنعت ماشین‌آلات کشاورزی گفت:«در سال‌های اخیر، صنعت تولید ماشین‌ها و ادوات کشاورزی در ایران، مسیر توسعه بومی‌سازی را به‌طور قابل توجهی طی کرده است. توسعه تأمین قطعات داخلی و کاهش وابستگی به واردات از نشانه‌های این حرکت است، اما همچنان فاصله محسوسی با فناوری‌های روز دنیا وجود دارد.»
او ادامه داد: «عوامل مهمی مانند مشکلات تأمین مواد اولیه، نبود زیرساخت‌های فناوری پیشرفته و محدودیت سرمایه‌گذاری از موانع اصلی داخلی‌سازی هستند. برای رسیدن به سطح استاندارد جهانی، باید نگاه بلندمدت و سرمایه‌گذاری هدفمند در تحقیق و توسعه داشته باشیم.»
فناوری، سرمایه و آموزش؛ سه ضلع پیشرفت صنعتی
این استاد دانشگاه، موانع اصلی در مسیر ارتقای کیفیت و فناوری محصولات ایرانی را در پنج محور خلاصه کرد:«نخست، کمبود فناوری‌های نوین و دانش فنی است؛ بسیاری از فناوری‌ها هنوز در اختیار شرکت‌های داخلی نیست و وابستگی به فناوری‌های قدیمی ادامه دارد. دوم، کمبود منابع مالی برای تحقیق و توسعه و به‌روزرسانی تجهیزات تولید است. سوم، ضعف در شبکه تأمین مواد اولیه باکیفیت که اغلب نیازمند واردات یا سرمایه‌گذاری داخلی است. چهارم، کمبود نیروی کار متخصص و آموزش‌دیده و در نهایت، نبود حمایت کافی از نوآوری و پژوهش‌های صنعتی.»
قهدریجانی تأکید کرد: «اگر بتوانیم آموزش نیروی انسانی و حمایت از نوآوری را جدی بگیریم، گام بزرگی در جهت ارتقای کیفیت و رقابت‌پذیری برندهای ایرانی برداشته‌ایم.»
سیاست‌های حمایتی دولت؛ نیمه‌پر و نیمه‌خالی لیوان
در ادامه گفت‌وگو، دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان ماشین‌ها و ادوات کشاورزی ایران درباره ارزیابی سیاست‌های حمایتی دولت توضیح داد:«دولت در برخی بخش‌ها مانند کاهش وابستگی به واردات و افزایش تولید داخلی اقدامات مثبتی انجام داده است، اما در عمل کشاورزان همچنان با چالش کاهش قدرت خرید و دشواری دسترسی به تسهیلات مالی روبه‌رو هستند. سیاست‌های حمایتی باید بلندمدت‌تر، هدفمندتر و هماهنگ‌تر با نیازهای واقعی بازار طراحی شوند.»
او اضافه کرد: «توسعه بازار داخلی، کاهش هزینه‌های تولید و تسهیل در دسترسی به منابع مالی از موضوعاتی است که باید در اولویت قرار گیرد. اگر این سه محور به‌درستی اجرا شود، اثرگذاری سیاست‌ها به مراتب بیشتر خواهد بود.»
پیشنهادهای اتحادیه برای توسعه پایدار صنعت
قهدریجانی در ادامه به پیشنهادهای اتحادیه برای بهبود نظام تسهیلات، یارانه‌ها و مشوق‌های صادراتی اشاره کرد و گفت:«ایجاد صندوق‌های ویژه برای حمایت مالی از تولیدکنندگان و کشاورزان، گسترش تسهیلات قرض‌الحسنه و کاهش بهره‌های بانکی، می‌تواند اثر مستقیمی بر توسعه تولید و صادرات داشته باشد.»
او افزود: «تسهیل فرآیندهای تأمین مالی و ضمانت‌های بانکی، ایجاد مشوق‌های صادراتی از جمله یارانه‌های هزینه حمل‌ونقل و آموزش بازارهای جهانی، و کاهش موانع گمرکی از جمله اقدامات ضروری است. همچنین باید سرمایه‌گذاری مشترک در ارتقای فناوری و تحقیقات صنعتی را در دستور کار قرار دهیم.»
هم‌افزایی میان کشاورزان و صنعت؛ کلید توسعه آینده
قهدریجانی در پایان گفت‌وگو تأکید کرد:«برای تحقق توسعه واقعی صنعت ماشین‌آلات کشاورزی، باید میان سیاست‌های حمایتی، تأمین مالی مناسب و ارتقای فناوری پیوند برقرار شود. تنها در این صورت است که هم تولیدکننده و هم کشاورز از منافع توسعه بهره‌مند خواهند شد و می‌توانیم به سمت یک صنعت رقابت‌پذیر و پایدار حرکت کنیم.»
بیشتر بخوانید: غول‌های کشاورزی: سفر به بزرگترین مزارع جهان و فناوری پشت آن‌ها+ویدئو
