ظرفیتهای صنعت جهانی مرغداری
رشد 800درصدی تولید مرغ در جهان
بین سالهای 1970 تا 2020، تولید گوشت مرغ از 15 میلیون تن به 137 میلیون تُن رسیده که چنین افزایشی در هیچیک از سایر زیربخشهای دام مشاهده نمیشود.
اخبار سبز کشاورزی؛ میزان رشد تولید مرغ طی دو دهه 2000 تا 2020، افزونبر 68 میلیون تن نسبت به ارقام پیش از آن بوده که بسیار قابل توجه است. یک تحلیل همهجانبه از پیشرفت تولید گوشت مرغ نشان میدهد که قاره آسیا نقش منحصر بهفردی در ارتقای تولید آن داشته است. در دو دهه فوق، رشد تولید مرغ این قاره به میزان 122 میلیون تُن بوده که شامل 6/41درصد از کل میزان تولید در جهان است.
بعد از قاره آسیا، آمریکایمرکزی و جنوبی با 8/16درصد، آمریکایشمالی با 16درصد و اروپا با 14درصد است. قارههای آفریقا و اقیانوسیه در جایگاه انتهایی جدول قرار دارند.
اروپا قبل از آسیا
تا سال 1990 اروپا مقدار بیشتری نسبت به آسیا، گوشت مرغ تولید میکرد، اما به یکباره رشد سریعی در تولید گوشت مرغ در آسیا اتفاق افتاد. در سال 2000، آمریکاییها از اروپاییها سبقت گرفتند اما ظرفیتهای موجود در کشورهای آسیایی سهم این قاره را نسبت به قارههای دیگر افزایش داد. بر اساس بررسیها، طی دو دهه مذکور، سهم آسیا 21درصد در حالیکه آمریکایمرکزی و جنوبی سهمی 12درصدی داشتند.
در همین دوره زمانی سهم اروپا به 19درصد و آمریکایشمالی به 15درصد کاهش یافت. تولید گوشت مرغ در این قارهها تحتتاثیر گونههای پرورشی نیز قرار گرفت، ضمن آن که پرورش سایر پرندگان نظیر اردک و مرغابی نیز باید مورد توجه قرار میگرفت، اما به هر حال سهم گوشت مرغ در کل تولید جهانی پیوسته در محدود 86 تا 88درصد در نوسان بوده است.
صفآرایی مرغها در مقابل بوقلمون
ویژگیهای گوشت بوقلمون تفاوتهای قابلتوجهی با گوشت مرغ دارد. اعداد و ارقام نشان میدهد که بین سالهای 1970 تا 2020، مقدار گوشت بوقلمون در اروپا و آمریکایشمالی در اندازه بسیار بالایی بوده که اوج آن تا دهه 1990 بوده اما از آن زمان به بعد روند رشد آن مسیر کاهشی را طی کرده است.
در سالهای 1970 تا 2020، اروپا 4/14درصد و آمریکایمرکزی و جنوبی 9/8درصد رشد تولید بوقلمون داشتند؛ اما در همین دوره زمانی آمریکایشمالی 8/26درصد کاهش تولید داشت.
نقش سایر قارهها در تولید گوشت بوقلمون نیز روندی کاهشی داشت که مجموعه این بررسی نشاندهنده کمتر شدن تمایل مصرفکنندگان به گوشت بوقلمون بود. در این برهه زمانی بود که مصرف گوشت مرغ بهتدریج روندی صعودی یافت و مصرف گوشت سایر پرندگان را تحتتاثیر قرار داد.
تغییرات مصرف در کشورها
در همین دوره 50 ساله، میزان مصرف گوشت مرغ در سطح کشورها تغییراتی قابل توجه داشته و از سال 2019، آمریکا در صدر جدول مصرفکنندگان گوشت مرغ قرار گرفت؛ اما در سال 2020 این جایگاه توسط کشور چین با تولید 442 هزار تُن بیش از آمریکا، اشغال شد.
در این میان کشور برزیل شرایطی استثنایی داشت و از جایگاه دهم در سال 1970 به جایگاه سوم در سال 2020 صعود کرد. اما کشور روسیه همچنان در جایگاه دوم قرار دارد.
پس از بروز مشکلات سیاسی و اقتصادی در روسیه، ظرفیت تولید گوشت مرغ آن به شدت سقوط کرد و دیگر قادر به حفظ جایگاه بالایی چون دوره شوروی سابق نیست.
از سال 1970، پنج کشور اروپایی توانستند در زمره ۱۰ کشور برتر تولید گوشت مرغ قرار گیرند که دو کشور روسیه و لهستان در بالای این جدول قرار داشتند. اما در سال 2020 این جدول دچار تغییراتی شد بهگونهای که پنج کشور آسیایی، 2 کشور اروپایی و سه کشور آمریکایی آن را در اختیار گرفتند. در میان پنج کشور آسیایی، سه کشور هندوستان، اندونزی و ایران جایگاه برتری دارند.
در حالی که تا سال 1970، ده کشور برتر تولیدکننده گوشت مرغ، دو سوم از تولید جهانی آن را در اختیار داشتند در سال 2020 این میزان 60درصد کاهش یافت.
این موضوع نهفقط نشاندهنده اهمیت رشد کشورهای آسیایی است بلکه بیانگر پراکندگی تولید آن نیز هست. از سال 1970 تا 2020، شش کشور از ۱۰ کشور برتر تولیدکننده گوشت مرغ در اروپا بودند، اما در مدت زمانیکوتاه تمامی این جدول دچار دگرگونی شد. آلمان به جایگاه سوم رسید و کشورهایی چون ایتالیا و فرانسه چند پله سقوط کرده و آمریکا از آن مکان تقریباً به پایین جدول تنزل یافت و لهستان و اسپانیا به تولید بوقلمون روی آوردند.
آنچه از این بررسی بهدست میآید، ۸ برابر شدن تولید گوشت مرغ است، چرا که به دلیل زمانکوتاه پرورش، قابلیت مصرف آن به میزان بالایی رسیده و میتوان آن را در شمار اقلام تامینکننده امنیت غذایی بهشمار آورد.