گردشگری بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین صنعت در دنیا

اخبار سبز کشاورزی؛ گردشگری روستایی، یکی از شاخه‌های مهم و پرطرفدار در صنعت گردشگری و یکی از فرصت‌هایی است که می‌تواند علاوه بر منافع اقتصادی، زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی را نیز پوشش دهد.

به دلیل تغییرات سبک زندگی در شهرها به نظر می‌رسد روستاها در آینده ای نزدیک به مهم‌ترین مقاصد گردشگران تبدیل شوند.

گردشگری روستایی چیست؟

اگر بخواهیم از گردشگری روستایی تعریف معینی ارائه دهیم، تصمیم به کار غیر ممکنی گرفته ایم چرا که هنوز تعریف دقیق و واحدی از این گردشگری بین کشورها وجود ندارد.

همچنین در نواحی روستایی انواع مختلف گردشگری امکان پذیر است. حتی برخی از آنها ماهیت شهری دارند و نمی توان همه را به عنوان گردشگری روستایی به حساب آورد. 

نواحی روستایی در روند پیچیده‌ای از تغییرات در رابطه‌ با تأثیر بازارهای جهانی قرار دارند، ارتباطات و شرایط بازار، جهت‌گیری محصولات سنتی را تغییر داده و مشخص کردن مرزهای گزدشگری روستایی را با مشکل مواجه کرده است.

با وجود همه این موانع، گردشگری روستایی می تواند به طور ساده به عنوان مسافرت به نواحی روستایی تعریف شود، اما محققان بر این عقیده‌اند که موضوع بسیار پیچیده‌تر از این است.

نمونه‌های زیادی از انجام فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی وجود دارد، از جمله فعالیت‌های مبتنی بر طبیعت، جشنواره‌های خاص، وقایع میراث، جاذبه‌های مبتنی بر جامعه‌ی بومی، گردشگری کشاورزی، نمایشگاه‌های هنری و سوغات و صنایع دستی، تئاتر محلی و سایر موارد.

به هر حال از نظر مفهومی به نظر ساده می آید که گردشگری روستایی را می توان به عنوان نوعی گردشگری که در نواحی روستایی و مناطق پیرامون شهرها انجام می شود، تعریف کرد، ولی این تعریف نمی تواند شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و اشکال متنوع مدیریتی و نهادهای توسعه یافته‌ی فعال در کشورهای مختلف در ارتباط با صنعت گردشگری باشد.

در اروپا گردشگری روستایی اغلب برای توصیف گردشگری کشاورزی (یا گردشگری مبتنی بر مزرعه) به کار برده میشود، اما در صورت لزوم همه‌ی فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی را در برمی گیرد. در همین راستا امروزه اتحادیه ی اروپا همه انواع گردشگری در نواحی غیرشهری را به عنوان گردشگری روستایی در نظر گرفته است.

تعریف زیر، تعریفی است که سازمان جهانی جهانگردی از این نوع گردشگری ارائه می دهد :

گردشگری روستایی شامل انواع گردشگری با برخورداری از تسهیلات و خدمات رفاهی در نواحی روستایی می باشد، که امکان بهره‌مندی از منابع طبیعی و جاذبه‌های طبیعت را همراه با شرکت در زندگی روستایی و کار در مزرعه و کشاورزی، فراهم می آورد.

تاریخچه گردشگری روستایی

گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت تفریحی و اجتماعی، در نیمه دوم قرن هجدهم در انگلستان و قاره اروپا شکل گرفت.

مناطق روستایی قبل از این تاریخ هم برای فعالیت‌های تفریحی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما این فعالیت‌های تفریحی محدود به  حضور طبقه ی مرفه جامعه در روستاها بود.

به دلیل توسعه حمل و نقل و سهولت جابه‌جایی، در قرن نوزدهم و بیستم دسترسی به روستاها آسان و باعث رشد سریع تقاضا برای گردشگری روستایی از سال 1945 گردید. در این زمان گردشگری روستایی شاهد رشدی چشمگیر و گردشگری بین‌المللی نیز شاهد رشد جمعیت بود و افزایش تقاضا برای گردشگری روستایی تا اندازه‌ای منجر به توسعه گردشگری شد.

انواع گردشگری روستایی

در این مساله نیز مانند تعریف گردشگری روستایی ، اتفاق نظری وجود ندارد اما انواع زیر قابل ارائه هستند .

گردشگری طبیعی

این نوع گردشگری روستایی شامل تعامل گردشگر با جاذبه‌های طبیعی روستا و ویژگی های اکولوژیکی آن قرار دارد .

گردشگری فرهنگی

گردشگری فرهنگی در روستاها با فرهنگ، تاریخ و میراث فرهنگی و باستانی مردم روستایی مرتبط است .

بوم گردی

در این نوع گردشگری، گردشگران در روستاها اقامت کرده و بعضا در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی آنها مشارکت می کنند. آنها درباره ی  فضای روستایی و نحوه زندگی روستاییان بسیار کنجکاوند و برای رهایی از تنش های روزمره زندگی شهری برای مدتی در روستاها اقامت می گزینند.

گردشگری مزرعه

این نوع گردشگری به عنوان گردشگری کشاورزی نیز شناخته می‌شود. گردشگری مزرعه، شامل اقامت و گاهی اوقات مشارکت در فعالیت‌های کشاورزی در مزرعه بوده و در بین خانوارهای کشاورز به عنوان مکمل و جایگزین فعالیت‌های اقتصادی رواج پیدا می‌کند. به علاوه گردشگری مزرعه، ابزاری نیز برای حفاظت از چشم‌اندازهای سنتی یک روستا به حساب می آید.

گردشگری محلی ـ روستایی

این نوع گردشگری که می تواند شامل همه ی موارد بالا نیز باشد، شامل اردو زدن، اقامت در منازل اجاره‌ای، گشت و شکار در حیات وحش، بازاریابی صنایع دستی، جشنواره‌های فرهنگی، ورزش‌های ماجراجویانه، راه‌پیمایی، بازدید از مکان‌های تاریخی، جشنواره‌های موسیقی و در واقع هر گونه فعالیت تفریحی در نواحی روستایی است.

اثرات گردشگری روستایی

به طور کلی هر پدیده ای که در این جهان شکل می گیرد، اثرات مثبت و منفی بسیاری را در بر می گیرد .

از اثرات مثبت گردشگری روستایی می توان به توسعه روستاها، بهبود زندگی مردم روستا، اشتغال در مشاغل مربوط به گردشگری و افزایش درآمد را نام برد اما باید مراقب اثرات منفی این پدیده مانند آسیب های فرهنگی و اجتماعی، تخریب محیط زیست و به طور کلی آسیب های ناشی از تجمع گردشگران نیز بود.