پرورش ماهی خوب یا بد؟

از نظر تئوری، پرورش ماهی در حوضچه‌ها و استخرهای دور از دریا و رودخانه به معنی کاهش و حتی برداشتن فشار از منابع زیستی و دریایی است، اما این اقدام که به مثابه یک منبع «پایدار» به آن نگریسته می‌شود؛ از دیدگاه برخی از کارشناسان، می‌تواند به مشکلات اضافه نماید.

اخبار سبز کشاورزی ؛ به نظر می‌رسد که پاسخ به دیدگاه فوق بسیار ساده باشد، چرا که پرورش هر یک ماهی در مکانی دور از منابع و مکان‌های طبیعی آن‌ها در دریاها، به معنای صید یک ماهی کمتر از آن منابع است، اما مطالعات در مورد چنین روش پرورشی، مغایرت‌هایی با نظریه پایداری تولید آبزیان را نشان داد.

تغذیه یک ماهی با ماهی دیگر

بسیاری از پرورش‌دهندگان ماهی در قاره آسیا، ماهیان پرورشی خود را توسط ماهیانی که از دریا یا اقیانوس صید می‌کند، تغذیه می‌نمایند. برای این که یک ماهی پرورشی به وزن یک کیلوگرم برسد؛ باید معادل با یازده کیلوگرم از ماهیان اقیانوسی مصرف شود. در این‌جا دیگر پایداری منابع ماهیان دریایی بی‌معنا می‌شود، چرا که به مفهوم صید یازده کیلوگرم ماهی دریایی، برای تولید یک کیلوگرم ماهی پرورشی است.

بسیاری از پرورش‌دهندگان تحصیلکردة ماهی، به‌جای استفاده از ماهی، از دانه‌ها(Pellet) یا بقایای فرآوری شده ماهیان و آبزیان برای تغذیه ماهیان پرورشی استفاده می‌کنند، هر چند این موادغذایی گران‌تر از ماهی‌های معمولی هستند.

مزیت این پلت‌ها آن است که با مصرف 1/5 کیلوگرم از آن‌ها، یک‌ونیم کیلوگرم ماهی پرورشی به‌دست می‌آید که به‌نظر راه‌حل بهتری است. اما این‌گونه نیست، چرا که برای تولید یک کیلوگرم و نیم«Pellet»، باید 4/5 کیلوگرم از ماهیان اقیانوسی صید و فرآوری شود که همچنان خسارت به منابع دریایی را موجب می‌شود.

چه باید کرد؟

هر ماهی برای طی کردن مراحل رشد به پروتئین نیاز دارد و پروتئین موجود در «Pellet» از کنجاله‌های فرآوری شده از بدن جانوران دریایی به دست می‌آید. حال نکته مشکل‌آفرین‌تر آن است که برای تولید یک کیلوگرم کنجاله ماهی، پنج کیلوگرم از جانوران و ماهیان دریایی لازم است و این چرخه زیان‌بار ادامه دارد.

بسیاری از ماهی‌‌های استخوانی افزون‌بر 60درصد پروتئین لازم را دارند و این به آن معنا است که برای تولید یک کیلوگرم ماهی استخوانی به 600 گرم کنجاله ماهی نیاز است و برای تولید یک کیلوگرم «Pellet» باید 3 کیلوگرم از ماهی‌های دریایی و اقیانوسی را صید کرد. سالیانه، برای تولید کنجاله ماهی در حدود 2700 میلیارد انواع ماهی از دریاها و اقیانوس‌ها صید می‌شوند و این روند با سرعت هر چه بیشتر ادامه دارد که حیات و زیست‌گاه‌های دریایی را با خطرات جدی مواجه می‌نماید. محققان و جستجوگران، برای یافتن راهی به‌منظور کاهش فشار بر زیستمندان آبی دریا، زمان زیادی را صرف کردند و پس از سال‌ها تحقیق و کار عملی و آزمون و خطاهای بسیار، به این نتیجه رسیدند که تغذیه ماهی با حشرات برای تامین پروتئین مورد نیاز آن‌ها می‌تواند یک راه‌حل مناسب باشد.

پرورش لارو مگس‌سرباز سیاه(Black Soldier Fly) که با هزینه‌های اندک امکان‌پذیر است، می‌تواند صید از دریا برای تامین ماهیان پرورشی را به‌طور کامل قطع نماید.

این اقدام اولین گام مثبت در قطع صید ماهیان برای تغذیه ماهیان پرورشی است و می‌تواند کمک شایانی به پایداری منابع جانوران دریایی بنماید.

توضیح تصویر مگس سرباز سیاه:

Black Soldier Fly-BSF

در نتیجه شواهد فراوان برای ایمنی محصولات BSF

چندین کشور استفاده از مواد BSF را در خوراک دام‌های خاص قانونی کرده‌اند.

BSF در ایالات‌متحده به‌عنوان خوراک طیور یا ماهی سالمونید قانونی است؛

و اولین حشرة مورد تایید است.

اتحادیه اروپا که معمولاً در مورد استفاده از پروتئین حیوانی فرآوری شده

به‌عنوان خوراک دام محتاط است؛ اجازه داده است که از هفت حشره ازجمله BSF

در خوراک آبزی‌پروری استفاده شود.

ماهنامه دام و کشت و صنعت - شماره ۲۷۷ - مرداد ۱۴۰۲