شناسنامه‌دار کردن باغات، تبدیل تهدید به فرصت

مزرعه سب ز : کافی است با یک گوشی هوشمند یا یک دستگاه اختصاصی خواندن QR Code به سایت شرکت، مزرعه، باغ و مرکز تولید محصول متصل شوید و از نوع واریته محصول، پیوند نهال، میزان، انواع و تعداد سمپاشی‌های صورت گرفته، باقیمانده سموم، زمان برداشت و…. مطلع شوید.

این مسئله را باید یک نقطه مثبت بسیار ارزشمند دانست که مدیریت در کشور (و در هر حوزه‌ای) به سمتی حرکت کند که از هر جهت تهدیدی متوجه منافع ملی ما باشد، بتوانیم با هوشمندی و درایت، ضمن بی‌اثر کردن تهدید، آن را تبدیل به فرصتی برای ارتقای عملکردها و بهبود شرایط کنیم. به نظر باید این رویه به صورت غالب و همیشگی در تمام ارگان‌های کشور حکمفرما باشد.

چنانچه حتما هفته‌های اخیر دیده یا شنیده‌اید، در حوزه کشاورزی، یکی از معضلات و مشکلاتی که گریبان‌گیر بخش بوده، برگشت برخی از محصولات صادراتی کشورمان به دیگر کشورها است که هر ایرانی وطن‌دوستی را نگران کرده و باعث شده بخش زیادی از هزینه‌ها، زحمات و تولیدات کشاورزان، باغداران و گلخانه‌داران، به ویژه در خطوط صادراتی، با چالش جدی مواجه شوند و این مسئله هم به‎دلیل برخی مشکلات بهداشتی و رعایت نکردن استانداردهای سلامت این محصولات اتفاق افتاده بود.

QR code، اطمینان خاطر مشتری

وزارت جهادکشاورزی و متولیان بخش، پیرو این مشکل، راهکارهای مختلفی را برای رفع آن و اطمینان خاطر مشتریان محصولات ایرانی در داخل و خارج از کشور در پیش گرفته که از آن جمله می‌توان اقدام به شناسنامه‌دار کردن واحدهای بهره‌برداری در زیر بخش باغبانی اشاره کرد.

چنانچه می‌دانیم باغبانی از بخش‌های مزیت‌دار کشور مخصوصا برای صادرات است و به همین دلیل اخیرا وزیر جهادکشاورزی طی نامه‌ای به دکتر قاسم پیشه‌ور، رئیس سازمان نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور با توجه به ضرورت ساماندهی و دسترسی به اطلاعات تولیدکنندگان حوزه باغبانی به صورت مستمر در مراحل مختلف تولید، فرآوری، حمل و نقل و بازار، به‌ویژه پایش عدم آلودگی محل تولید به آفات و بیماری‌های قرنطینه‌ای، باقیمانده سموم، نیترات و فلزات سنگین، بنا به درخواست کشورهای خریدار محصولات ایرانی و مطابق با شرح وظایف قانونی ساختار نظام صنفی کشاورزی، «دستورالعمل اجرایی نحوه صدور شناسنامه واحدهای بهره‌برداری زیربخش باغبانی» را برای اجرا به رئیس سازمان نظام صنفی کشور ابلاغ کرده است.

وزیر جهادکشاورزی در این ابلاغیه مواردی مانند ترغیب باغداران و سایر فعالان زیربخش باغبانی به دریافت شناسنامه و کد رسمی فعالیت در قالب اجرایی طرح؛ برگزاری نشست‌های آموزشی و ترویجی؛ تاکید بر کاهش مراجعات و تسریع در امور ذی‌نفعان طرح؛ تهیه گزارش‌های آماری و… را مورد تاکید قرار داده است.

برون سپاری وظایف دولت

نکته مهم دیگری که از این ابلاغیه برداشت می‌شود این‌که وزیر جهادکشاورزی که طی ماه‌های شروع به کار خود، به طور مرتب نسبت به برون‌سپاری وظایف جهادکشاورزی به تشکل‌های بخش خصوصی علاقه نشان می‌داد، در این مورد یک نمونه عملی آن را به اجرا گذاشته است و امیدواریم که سازمان نظام صنفی کشاورزی نیز با توجه به پتانسیل‌های بالا و شناخت عملیاتی از حوزه کاری به‎خوبی از عهده انجام این امر محوله برآید.

QR کدها، ضمانت سلامت محصول

چنانچه به نظر می‌رسد در این طرح قرار است، تولید محصول از سر مزرعه و باغ رصد و پایش شود و تمام اقدامات مدیریتی مانند تهیه، تامین، تولید و غرس نهال، کاشت بذر، مصرف کود و سم و زمان استفاده از این مواد، عملیات کاشت، داشت و برداشت و همچنین چگونگی انبارداری این محصولات قابل ردیابی باشد تا براساس QRکدهایی که روی محصول درج می‌شود بتوان روند نظارت بر تولید محصول را رصد و از سلامتی آن اطمینان حاصل کرد و اگر محصولی عیب و نقصی داشته باشد، افرادی که باید در روند تولید آن نظارت‌های لازم را اعمال می‌کردند، پاسخگوی اهمال‌کاری خود باشند؛ لذا در چنین شرایطی تخلف‌ها به حداقل خواهد رسید.

ضمن این‌که، بسیاری از محصولات تولیدی در کشور ما از شاخص‌های سلامتی برخوردار بوده اما به دلیل فقدان یک سیستم مناسب برای جدا کردن «سره از ناسره» این محصولات، زحمات افرادی که محصولات مناسب تولید می‌کردند نیز به هدر می‌رفت که طرح صدور شناسنامه برای واحدهای بهره‌برداری، در این زمینه نیز می‌تواند راهکاری در جهت رسیدن حق به حق‌دار باشد.

حسین کاظمی- کارشناس ارشد کشاورزی و روزنامه‌نگار