شوک جدید به بازار لبنیات: گرانی لبنیات در ایران و کابوس قیمت‌ها

شیرخام، قلب تپنده صنعت لبنیات، از سال ۱۳۷۰ تاکنون شاهد جهشی باورنکردنی در قیمت بوده است. تصور کنید، در سال ۱۳۷۰، هر کیلوگرم شیرخام تنها حدود ۱۰۰ تومان قیمت داشت. اما این رقم در سال ۱۴۰۳ به ۲۳,۰۰۰ تومان در درب دامداری رسید!

اخبار سبز کشاورزی؛ این افزایش ۲۳۰ برابری، نه تنها برای تولیدکنندگان و دامداران، بلکه برای مصرف‌کنندگان نهایی لبنیات نیز پیامدهای سنگینی به همراه داشته است. این آمار تکان‌دهنده، به وضوح وضعیت گرانی لبنیات در ایران را به تصویر می‌کشد.

ریشه‌های گرانی: چرا لبنیات در ایران گران شد؟

این افزایش قیمت افسارگسیخته، معلول عوامل متعددی است که در طول سالیان متمادی بر صنعت لبنیات فشار آورده‌اند. از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حذف یارانه شیر از سال ۱۳۸۹: این تصمیم، نقطه عطفی در روند افزایش قیمت‌ها بود و بار سنگین هزینه‌ها را مستقیماً بر دوش تولیدکننده و سپس مصرف‌کننده گذاشت.
• تورم افسارگسیخته بیش از ۴۰ درصدی در سال‌های اخیر: تورم بالا، هزینه‌های تولید از جمله خوراک دام، دارو و نیروی انسانی را به شدت افزایش داده و حاشیه سود تولیدکنندگان را به حداقل رسانده است.
• حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در سال ۱۴۰۱: این اقدام نیز به طور مستقیم بر قیمت نهاده‌های دامی و سایر مواد اولیه وارداتی تأثیر گذاشت و بهای تمام شده تولید شیرخام را به طرز چشمگیری بالا برد.

این عوامل دست به دست هم داده‌اند تا شاهد گرانی لبنیات در ایران باشیم که نفس مصرف‌کننده را تنگ کرده است.

سرانه مصرف در سراشیبی: معضلی جدی و نیاز به تصمیمات فوری

روند صعودی و پیوسته قیمت شیرخام از سال ۱۳۷۰ تاکنون، در کنار کاهش چشمگیر سرانه مصرف لبنیات، به یک معضل جدی و نگران‌کننده در بازار لبنیات ایران تبدیل شده است.

لبنیات که منبع مهمی از پروتئین و کلسیم برای سلامت جامعه است، با این روند قیمتی، به تدریج از سفره‌های بسیاری از خانواده‌ها حذف می‌شود.

این وضعیت، سلامت عمومی جامعه را به خطر می‌اندازد و نیازمند تصمیمات فوری و راهبردی از سوی سیاست‌گذاران است. بدون یک برنامه جامع و عملیاتی، گرانی لبنیات در ایران می‌تواند به یک بحران تغذیه‌ای تبدیل شود.